ABD Vatandaşlığına Geçiş Süreci Nasıl İşler?

GİRİŞ

ABD’de kalıcı oturma izni (Green Card) sahibi olan milyonlarca kişi için nihai hedef genellikle ABD vatandaşlığına geçiştir. ABD vatandaşlığına geçiş, belirli yasal şartların sağlanması ve titiz bir başvuru sürecinin tamamlanması ile mümkündür. Vatandaşlık statüsü, sadece oy kullanma ve kamu görevine atanma hakkı değil; aynı zamanda ABD pasaportu, ülkeye sınırsız giriş, federal düzeyde koruma ve birçok sosyal hak sağlar.
Bu makalede, ABD vatandaşlığına geçiş sürecinin hukuki dayanakları, başvuru aşamaları, sınav ve mülakat süreci, ret nedenleri ve dikkat edilmesi gereken hususlar adım adım açıklanmaktadır.

---

1. ABD Vatandaşlığı (Naturalization) Nedir?

ABD vatandaşlığı, doğuştan (doğumla vatandaşlık – “citizenship by birth”) veya sonradan kazanılabilir (“citizenship by naturalization”).
Bu makale, Green Card sahibi yabancıların vatandaşlığa geçişi yani “naturalization” sürecini konu almaktadır.

Temel Hukuki Dayanak:

• Immigration and Nationality Act (INA) § 316 ve § 319

• 8 CFR 316 ve 8 CFR 319 yönetmelikleri

• USCIS (U.S. Citizenship and Immigration Services) uygulama talimatları

---

2. ABD Vatandaşlığına Kimler Başvurabilir?

ABD’de sonradan vatandaşlık (naturalization) için temel şartlar:

• En az 5 yıl süreyle Green Card sahibi ve ABD’de kesintisiz ikamet etmiş olmak
  (ABD vatandaşı ile evli olanlar için bu süre 3 yıla iner)

• Başvuru tarihinde 18 yaşından büyük olmak

• İyi ahlaki karaktere sahip olmak
  (ağır suç, vergi kaçakçılığı, sahtecilik, dolandırıcılık geçmişi olmamak)

• ABD Anayasası’na sadakat ve temel vatandaşlık bilgisi

• Temel düzeyde İngilizce konuşma, okuma ve yazma yeteneği

• ABD tarihi ve hükümeti hakkında temel bilgi (vatandaşlık sınavı ile ölçülür)

• Başvuru sırasında ve süreç boyunca ABD’de fiziksel olarak bulunmak

---

3. Vatandaşlık Başvurusunun Aşamaları

A. Uygunluğun Değerlendirilmesi

Başvuru sahibi, önce tüm yasal koşulları sağladığından emin olmalıdır.

B. Form N-400 Doldurulması ve Gönderilmesi

• Form N-400 online veya posta ile USCIS’e gönderilir.

• Gerekli evraklar: Green Card fotokopisi, kimlik, sabıka kaydı (varsa), evlilik belgeleri (vatandaş eşi için), vergi beyanları.

• 2024 itibarıyla başvuru ücreti: 640 USD + biyometri için 85 USD.

C. Biyometri (Parmak İzi ve Fotoğraf)

• USCIS davetiyle bir merkeze gidilerek biyometrik bilgiler alınır.

D. Mülakat ve Vatandaşlık Sınavı

• Mülakat USCIS ofisinde yapılır.

• Sözlü İngilizce dil testi ve 10 sorudan oluşan ABD tarihi & hükümeti (civics) sınavı uygulanır.

• 10 sorudan 6’sını doğru cevaplamak gerekir.

E. Sonuçlandırma ve Yemin Töreni

• Mülakat ve sınav sonrası dosya incelenir, eksik yoksa onaylanır.

• Onaylanan başvuru sahibi “Oath of Allegiance” (Vatana Bağlılık Yemini) töreninde yemin eder ve vatandaşlık belgesi alır.

---

4. Sınav ve Mülakat Detayları

• İngilizce Testi: Temel okuma, yazma ve konuşma yeteneği aranır.

• Civics Sınavı: ABD’nin temel tarihi, hukuki sistemi, anayasal haklar ve hükümet yapısı hakkında sorular.

• 65 yaş üstü ve 20+ yıl Green Card sahibi olanlar için daha kolaylaştırılmış sınav seçenekleri vardır.

• Engellilik, öğrenme güçlüğü gibi durumlar için muafiyet mümkündür (Form N-648 ile rapor sunulabilir).

---

5. Başvuruda Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Başvuru Döneminde ABD’de Kesintisiz İkamet:
  5 yıllık sürede toplamda 30 aydan fazla ABD dışında kalmamak gerekir.
  Uzun süreli yurtdışında kalmak (6 aydan fazla) otomatik red sebebi olabilir.

• Vergi ve Suç Kaydı:
  Vergi borcu, çocuk nafakası gibi kamu yükümlülükleri ve adli sicil kayıtları incelenir.

• Aile Bilgileri:
  Vatandaş eşi olarak başvuruluyorsa evlilik belgeleri ve ABD vatandaşlığının kanıtı eklenir.

• Green Card Süresinin Dolmamış Olması:
  Green Card’ın geçerliliği başvuru sırasında devam etmeli.

• Doğru ve Eksiksiz Beyan:
  Yanlış bilgi, sahtecilik veya gizli suçlar başvurunun ömür boyu reddine ve vatandaşlıktan çıkarılmaya yol açabilir.

---

6. Vatandaşlık Reddi ve İtiraz Yolları

Başvurunun reddi halinde başvuru sahibi, kararın gerekçesine göre USCIS’e yazılı itirazda bulunabilir (Form N-336).
Gerekirse federal mahkemeye başvuru imkanı da vardır. Yeniden başvuru için yeni bilgi ve belge sunmak gerekebilir.

---

7. ABD Çifte Vatandaşlık ve Türk Hukuku

ABD çifte vatandaşlığa izin verir.
Türkiye’de de çifte vatandaşlık mümkündür. Ancak bazı durumlarda Türk makamlarına bildirim yapmak ve askerlik, miras, malvarlığı gibi haklarda iki ülke hukukunun birlikte uygulanacağını göz önünde bulundurmak gerekir.

---

8. Sıkça Sorulan Sorular

• Green Card’ın süresi dolmuşsa vatandaşlık başvurusu yapılabilir mi?
  Hayır, Green Card geçerli olmalı.

• Başvuru süreci ne kadar sürer?
  Eyalete ve başvuru yoğunluğuna göre 6-18 ay sürebilir.

• Tüm aile bireyleri aynı anda başvurabilir mi?
  Her birey kendi başvurusunu yapar; çocuklar için ebeveynler başvurabilir.

• Vatandaş olduktan sonra Green Card’a gerek kalır mı?
  Hayır, ABD pasaportu ve vatandaşlık hakları tam olarak kazanılır.

---

9. Yargıtay, ABD Federal ve AİHM Kararları Bağlamında

Türkiye’de Yargıtay, ABD vatandaşlığı alanların miras, boşanma, mal paylaşımı gibi davalarda ABD statüsünü dikkate alır. ABD Federal Mahkemeleri vatandaşlık başvurularında, iyi ahlaki karakter ve yasal uygunluk konularını titizlikle inceler.
AİHM kararlarında ise, vatandaşlığa alınma ve çıkarılmada adil yargılanma, ayrımcılık yasağı ve aile birliği haklarının korunmasına vurgu yapılır.

---

Sonuç ve Hukuki Tavsiye

ABD vatandaşlığına geçiş süreci, ciddi bir hazırlık, titiz evrak düzeni ve doğru hukuki bilgi gerektirir.

• Tüm şartları sağladığınızdan ve evraklarınızın eksiksiz olduğundan emin olun.

• Özellikle mülakat ve sınava zamanında, profesyonel hazırlık yapın.

• Olası ret veya gecikmeler için haklarınızı ve itiraz yollarını bilin.

• Süreç boyunca, gerekirse göçmenlik hukuku uzmanı avukattan destek alın.