ABD Oturma ve Çalışma İzni Süreleri Nasıl Takip Edilir?
Giriş
ABD’de yasal olarak ikamet eden ve çalışan yabancıların en çok dikkat etmesi gereken konulardan biri, sahip oldukları oturma izni (Green Card, oturum kartı, geçici oturma izni) ve çalışma izni (Employment Authorization Document – EAD) belgelerinin geçerlilik süreleridir. Bu belgelerin süresinin dolması, hem kişinin yasal statüsünün kaybına hem de sınır dışı edilme riskine yol açabilir. Ayrıca, süresi dolmuş bir izinle çalışmak ağır idari ve cezai yaptırımlar doğurabilir. Peki, ABD’de oturma ve çalışma izni süreleri nasıl takip edilir, uzatma ve yenileme başvuruları ne zaman ve nasıl yapılmalıdır? Süre takibinde nelere dikkat edilmeli ve hangi resmi kaynaklar kullanılmalıdır? Tüm bu soruların yanıtları ve uygulamada dikkat edilmesi gerekenler, bu makalede ayrıntılı şekilde ele alınacaktır.
1. ABD’de Oturma İzni Türleri ve Süreleri
ABD’de oturma izni denildiğinde çoğunlukla Green Card (Permanent Resident Card) akla gelir. Ancak bunun dışında geçici oturma izinleri de mevcuttur:
1.1. Green Card (Daimi Oturma İzni)
-
ABD’de süresiz oturum hakkı sağlar ancak kartın kendisi genellikle 10 yıl geçerlidir.
-
10 yıl dolmadan önce yenilenmesi gerekir (Form I-90).
-
Şartlı Green Card (Conditional Green Card) ise genellikle evlilik veya yatırım yoluyla elde edilir ve 2 yıl geçerlidir. Süre sonunda koşulların kaldırılması başvurusu yapılmalıdır (Form I-751 veya I-829).
1.2. Geçici Oturma İzni (Nonimmigrant Status)
-
Öğrenci (F-1), ziyaretçi (B-1/B-2), geçici işçi (H-1B, L-1), aile ziyareti gibi vize türlerinde, izin süresi vize türüne ve statüye göre değişir.
-
Bu izinler belirli sürelerle sınırlıdır ve süre bittiğinde ABD’yi terk etmek gerekir veya statü uzatılmalıdır.
2. Çalışma İzni Türleri ve Süreleri
ABD’de çalışmak isteyen yabancılar için en temel belge Employment Authorization Document (EAD)’dir.
-
EAD kartları genellikle 1 ila 2 yıl süreyle verilir.
-
Süre, başvuru türüne (ör. sığınmacı, öğrenci, DACA, statü değiştirenler) göre değişiklik gösterir.
-
Çalışma izni uzatılmak isteniyorsa, bitiş tarihinden en erken 180 gün önce ve mutlaka sona ermeden başvuru yapılmalıdır.
3. Oturma ve Çalışma İzni Süreleri Neden Takip Edilmeli?
-
Statü Kaybı ve Yasal Sorunlar: Süresi dolmuş bir Green Card veya EAD ile ABD’de bulunmak, yasal statü kaybına ve deport (sınır dışı) riskine yol açar.
-
Çalışma Hakkının Kaybı: Çalışma izni süresi dolmuş bir kişi için ABD’de çalışmak yasadışıdır ve hem işveren hem de çalışan ağır cezalara maruz kalır.
-
Yenileme ve Uzatma Başvuruları: Süresi geçmeden başvuru yapılmazsa, başvuru işleme alınmayabilir ve ara dönemde yasal boşluk oluşabilir.
-
Kamu Hizmetleri ve Haklar: Ehliyet, sosyal güvenlik, sağlık sigortası gibi hizmetlerden yararlanmak için oturum/çalışma izni belgelerinin güncel olması gerekir.
4. ABD Oturma ve Çalışma İzni Süresi Nasıl Takip Edilir?
4.1. Green Card ve EAD Üzerindeki Tarihlerin Okunması
-
Green Card üzerinde Card Expires veya Resident Since gibi bölümler bulunur. Kartın ön yüzünde kartın geçerlilik tarihi açıkça yazar.
-
EAD üzerinde de Card Expires (Bitiş tarihi) ve Card Valid From (Başlangıç tarihi) alanları bulunur.
4.2. USCIS Online Takip Sistemleri
ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri (USCIS) başvuru süreçlerinin tamamını online olarak takip etmek mümkündür.
-
USCIS Case Status Online:
https://egov.uscis.gov/casestatus/landing.do
Buradan başvuruya ait takip numarası (“receipt number”) ile başvurunun hangi aşamada olduğu, karar verilip verilmediği ve kartın gönderim durumu görüntülenebilir. -
myUSCIS Hesabı:
Kullanıcılar çevrim içi bir hesap açarak tüm başvuru süreçlerini, belgelerini ve önemli tarihleri izleyebilir, elektronik bildirim alabilir.
4.3. Kişisel Takvim ve Hatırlatıcılar
-
Oturma/çalışma izni süresinin bitiş tarihi bir takvim uygulamasına girilmeli ve en az 6 ay öncesinden hatırlatıcı kurulmalıdır.
-
ABD’de, kart süresi dolmadan önce yapılan başvuruların sonuçlanması zaman alabileceğinden, geç kalmamak için proaktif davranmak çok önemlidir.
4.4. E-posta ve Fiziki Bildirimler
-
USCIS ve Social Security Administration gibi kurumlar, çoğunlukla elektronik bildirim ve posta yoluyla başvuru sahiplerini bilgilendirir.
-
Ancak, adres değişikliği durumunda ilgili kurumlara yeni adresin bildirilmesi zorunludur. Adres güncellemesi yapılmazsa tebligatlar kaybolabilir ve mağduriyet yaşanabilir.
5. ABD Oturma ve Çalışma İzni Süresinin Uzatılması ve Yenilenmesi
5.1. Green Card Yenileme
-
Süresi dolacak olan Green Card sahipleri, kartın geçerlilik süresi dolmadan Form I-90 ile yenileme başvurusu yapmalıdır.
-
Şartlı Green Card sahipleri, kart süresi dolmadan Form I-751 (evlilik yoluyla) veya Form I-829 (yatırım yoluyla) ile koşulların kaldırılmasını talep etmelidir.
5.2. EAD Yenileme
-
Çalışma izni yenilemek için Form I-765 doldurulur ve gerekçeye uygun evraklar eklenir.
-
Çoğu EAD yenileme başvurusu, mevcut kartın süresi dolmadan yapılırsa, bazı statülerde otomatik geçici uzatma hakkı tanınabilir (örneğin 180 günlük otomatik uzatma).
-
Yenileme başvurusu sırasında eski EAD’nin bitiş tarihi ile yeni EAD’nin teslim tarihi arasında bekleme süresi olabilir. Bu süre zarfında geçici uzatma hakkı olup olmadığı kontrol edilmelidir.
5.3. Başvuru Sonucu Takibi
-
Yenileme veya uzatma başvurusu yapıldığında başvuru sahibine bir takip numarası verilir.
-
Takip numarası ile başvuru durumu yukarıda belirtilen USCIS online platformlarından sorgulanır.
-
Onay alındığında yeni kart veya izin adresinize gönderilir.
6. ABD Oturma ve Çalışma İzni Süresiyle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
1. Oturma/çalışma izni süresi dolmuş bir kişi ABD’de kalmaya devam edebilir mi?
Hayır. Süresi dolan izinle ABD’de bulunmak, yasadışıdır. Mutlaka yenileme veya statü değişikliği için başvuru yapılmalıdır.
2. Green Card’ın süresi dolarsa oturma hakkı kaybolur mu?
Green Card’ın kart olarak süresi dolsa da, daimi oturum hakkı devam eder. Ancak, kartın yenilenmemesi kimlik ve hak kaybına yol açabilir.
3. Yenileme başvurusu reddedilirse ne olur?
Ret gerekçesine bağlı olarak yeniden başvuru, itiraz ya da farklı bir yasal yol izlenebilir. Acil durumlarda avukata danışmak gerekir.
4. Adres değişikliğinde ne yapılmalı?
USCIS’e adres değişikliği mutlaka bildirilmelidir (Form AR-11). Aksi halde kartınız veya bildirimler ulaşmayabilir.
5. Kaybolan veya çalınan kartların süresi nasıl takip edilir?
Kart kaybolursa veya çalınırsa, hemen yenileme başvurusu yapılmalı (Form I-90 veya I-765) ve geçerlilik süresi yeni kartta yazılı olur.
7. Oturma ve Çalışma İzni Süre Takibinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Belgelerdeki tarihleri yanlış okumamak, gün/ay/yıl formatına dikkat etmek
-
Online başvuru ve takip portallarını düzenli kontrol etmek
-
USCIS ve resmi ABD kurumlarından gelen e-postalara spam/junk klasörünü de kontrol ederek bakmak
-
Yenileme için gerekli belgeleri önceden hazırlamak ve eksik belgeyle başvuru yapmamak
-
Başvuruların orijinal takip numaralarını saklamak
8. Yargı Kararları ve Uygulamadaki Önemli Noktalar
ABD’de federal mahkemeler ve göçmenlik mahkemeleri, oturma/çalışma izni süresinin dolması nedeniyle yaşanan mağduriyetlerde, kişinin kusuru olup olmadığı, başvuru sürecinde iyi niyetli davranıp davranmadığı gibi faktörleri dikkate alır. Başvurunun zamanında yapılmaması ve süresi dolmuş belgelerle ülkede kalmanın ciddi hukuki sonuçları olabilir.
Sonuç
ABD’de oturma ve çalışma izni sahipleri için izin süresi takibi yasal ve hayati bir zorunluluktur. Gerek Green Card gerekse çalışma izni sahipleri, belgelerinin geçerlilik süresini dikkatle takip etmeli, başvuru süreçlerini zamanında başlatmalı ve resmi kanallardan durumlarını izlemelidir. Herhangi bir gecikme, hak kaybı ya da yasal sorunla karşılaşmamak için hem takvim hem de online başvuru izleme araçları aktif şekilde kullanılmalıdır. Uzman danışmanlık ve dikkatli belge yönetimiyle, ABD’deki yasal statü güvence altına alınabilir.
About Post Author
