ABD Green Card Başvuruları: Hangi Kategoriler Size Uygun?
Giriş
Amerika Birleşik Devletleri (ABD), uzun yıllardır göçmenler için ekonomik fırsatlar, özgürlükler ve yaşam kalitesi açısından dünyanın en cazip ülkelerinden biri olmuştur. ABD’de sürekli oturum hakkı sağlayan ve halk arasında “Green Card” olarak bilinen Lawful Permanent Resident statüsü, birçok kişi için Amerikan rüyasının kapısını aralamaktadır. Ancak Green Card almak kolay ve tek tip bir süreç değildir. ABD Göçmenlik Yasası (Immigration and Nationality Act – INA), Green Card başvurularını çeşitli kategorilere ayırmış ve her biri için ayrı kriterler belirlemiştir.
Bu yazıda, ABD Green Card başvurularının temel kategorileri detaylı biçimde incelenecek, kimler için hangi yolun daha uygun olduğu açıklanacaktır.
1. Aile Temelli Green Card Kategorileri
1.1. ABD Vatandaşlarının Aile Bireyleri
ABD vatandaşları aşağıdaki aile bireyleri için Green Card başvurusunda bulunabilir:
- Eş (Spouse)
- 21 yaş altı bekar çocuklar
- Anne ve babalar
- Evli çocuklar ve kardeşler (daha uzun bekleme süreleriyle)
Bu kategorilerde en hızlı işlem süresi genellikle eş ve çocuklar için söz konusudur. Başvuru doğrudan ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri (USCIS) aracılığıyla yapılır. Öncelik kategorileri dahilinde başvuru sıralaması uygulanır.
1.2. Green Card Sahiplerinin Aile Bireyleri
Green Card sahibi kişiler de bazı aile üyeleri için başvuru yapabilir:
- Eş
- Bekar çocuklar
Ancak bu durumda öncelik seviyesi daha düşüktür ve bekleme süresi genellikle daha uzundur.
2. İstihdam Temelli Green Card Kategorileri
İş üzerinden yapılan başvurular, özellikle nitelikli bireyler için yaygın bir yol sunar. Bu kategoriler genellikle EB-1’den EB-5’e kadar sıralanır:
2.1. EB-1 (Extraordinary Ability)
Bilim, sanat, eğitim, iş dünyası veya spor alanında olağanüstü yeteneklere sahip bireyleri kapsar. Bu kategoriye başvuranların Nobel Ödülü, uluslararası tanınırlık veya yüksek düzeyde başarıları olması gerekir.
Alt Kategoriler:
- EB-1A: Olağanüstü yetenek
- EB-1B: Üst düzey araştırmacı ve profesörler
- EB-1C: Çok uluslu şirket yöneticileri
2.2. EB-2 (Advanced Degree / Exceptional Ability)
Yüksek lisans derecesi ya da istisnai yetenek sahibi olanlar içindir. Bu kategoriye NIW (National Interest Waiver) yoluyla başvuru yapılabilir ve işverene ihtiyaç duyulmadan süreç yürütülebilir.
2.3. EB-3 (Skilled Workers, Professionals)
Daha az nitelik gerektiren işlerde çalışan profesyoneller ve kalifiye işçiler için uygundur. İşveren sponsorluğu şarttır ve PERM süreci gereklidir.
2.4. EB-4 (Özel Göçmenler)
Din görevlileri, medya çalışanları, ABD hükûmeti için yurtdışında çalışan personeller ve benzeri özel grupları kapsar.
2.5. EB-5 (Yatırımcı Programı)
ABD’de iş yaratan bir yatırım gerçekleştiren kişiler içindir. Şu an itibariyle en az 800.000 USD tutarında yatırım yapılması ve 10 kişilik istihdam yaratılması gerekmektedir.
3. Çeşitlilik Göçmen Vizesi Programı (Green Card Lottery – DV Lottery)
Her yıl ABD Hükûmeti, Göçmenlik ve Vatandaşlık Hizmetleri tarafından düzenlenen bu çekiliş programı, belirli ülkelerden gelen kişilere rastgele Green Card kazanma imkânı sunar. Türkiye, bu programa çoğu zaman dâhil olmaktadır.
3.1. Başvuru Kriterleri
- En az lise mezunu olmak
- Son 5 yıl içinde en az 2 yıllık deneyim gerektiren bir işte çalışmış olmak
- Belirli ülkelerden geliyor olmak (ABD’ye yüksek göç oranı olan ülkeler liste dışıdır)
Bu yöntemle Green Card kazananların eşleri ve 21 yaş altındaki çocukları da başvuru kapsamına dahil olur.
4. İnsani Nedenlerle Green Card Başvuruları
4.1. İltica (Asylum) ve Mültecilik
ABD’ye siyasi, dini, ırksal, cinsel yönelim veya belirli bir sosyal gruba aidiyet nedeniyle zulüm gören kişiler başvuru yapabilir. İltica başvurusu onaylanan kişiler, 1 yıl sonra Green Card için başvurma hakkına sahip olur.
4.2. U-Vizesi ve T-Vizesi
- U-Vizesi: ABD’de suç mağduru olan ve kolluk kuvvetlerine yardımcı olan kişilere yöneliktir.
- T-Vizesi: İnsan kaçakçılığı mağdurlarına tanınan özel bir vize türüdür.
Her iki durumda da belirli süre sonunda Green Card başvurusuna geçiş mümkündür.
5. Göçmen Olmayan Vizelerden Geçiş Yoluyla Green Card
Bazı geçici vize türleri zaman içinde Green Card’a dönüşebilir. Örneğin:
- F1 öğrenci vizesiyle başlayıp, OPT ve ardından H-1B çalışma vizesine geçerek, işveren sponsorluğuyla EB-2 veya EB-3 kapsamında Green Card alınabilir.
- E-2 yatırımcı vizesi sahipleri, belirli koşullar altında EB-5’e geçiş yaparak kalıcı oturum hakkı kazanabilir.
Bu geçişler için hem vize statüsüne ilişkin sürelerin dikkatle takip edilmesi hem de doğru zamanda başvuru yapılması çok önemlidir.
6. Green Card Başvuru Süreci: Genel Aşamalar
- Petition (I-130 veya I-140 Formu): Başvurunun ilk aşamasıdır. Aile bireyleri veya işveren tarafından sunulur.
- USCIS Onayı: Başvuru uygun bulunursa onaylanır.
- Visa Bulletin ve Bekleme Süresi: Adayın sıra numarasına göre bekleme süresi başlar.
- Green Card Başvurusu (I-485 – Adjustment of Status): Aday ABD içindeyse bu form sunulur. ABD dışındaysa konsolosluk işlemleri yürütülür.
- Biyometrik Randevu ve Mülakat: Güvenlik taramaları ve kişisel görüşme yapılır.
- Sonuç ve Teslim: Başvuru onaylandığında Green Card adrese postalanır.
7. Hangi Kategori Size Uygun?
Her başvuru sahibi için uygun Green Card kategorisi, kişisel ve mesleki geçmişe, eğitim düzeyine, ekonomik duruma ve aile bağlarına göre değişir:
Profil | Uygun Kategori |
---|---|
ABD vatandaşıyla evli kişi | Aile Temelli |
Doktora derecesine sahip akademisyen | EB-2 / EB-1 |
ABD’de çalışan mühendis | EB-2 / EB-3 |
800.000 USD yatırım yapabilen girişimci | EB-5 |
ABD’de suç mağduru olmuş kişi | U-Vizesi → Green Card |
ABD’de öğrenci olarak bulunan birey | OPT → H-1B → EB-2/EB-3 |
Türkiye’den başvuru yapan lise mezunu | DV Lottery |
8. Hukuki Destek Neden Önemlidir?
ABD göçmenlik sistemi oldukça karmaşık ve katmanlı bir yapıya sahiptir. Hatalı veya eksik doldurulan formlar, süresi geçmiş belgeler ya da yanlış başvuru kategorisi seçimi ciddi zaman ve hak kaybına neden olabilir. Bu nedenle sürecin her aşamasında göç hukuku alanında uzman bir avukattan ya da lisanslı bir göçmenlik danışmanından destek alınması önerilir.
Sonuç
ABD Green Card başvuruları, hayatı değiştirecek fırsatlar sunsa da doğru kategoriyi belirlemek, başvuru sürecini eksiksiz yönetmek ve göçmenlik mevzuatını doğru yorumlamak bakımından dikkat ve uzmanlık ister. Aile bağları olanlar için aile temelli yollar öne çıkarken; yüksek eğitim düzeyi, özel yetenek veya yatırım gücü olanlar için istihdam temelli yollar daha uygun olabilir. Hangi yoldan gidilirse gidilsin, profesyonel hazırlık ve stratejik planlama bu sürecin en önemli parçasıdır.