ABD Göçmenlik Kanunundaki Son Değişiklikler Neler?

GİRİŞ

ABD, tarihsel olarak göçmenlerin şekillendirdiği bir ülke olup, göçmenlik politikaları ve mevzuatı sürekli değişen siyasi, ekonomik ve toplumsal dinamiklere göre güncellenmektedir. Özellikle son yıllarda, Kongre’deki yasal düzenlemeler, başkanlık idari emirleri, Yüksek Mahkeme kararları ve federal mahkemelerin içtihatları ile ABD Göçmenlik Kanunu (Immigration and Nationality Act – INA) başta olmak üzere pek çok temel yasa ve uygulamada önemli değişiklikler yaşanmıştır.
Bu makalede, 2024 ve 2025’te yürürlüğe giren ve uygulamayı etkileyen en güncel yasal değişiklikler, idari düzenlemeler ve göçmenler açısından pratik sonuçları ayrıntılı olarak ele alınacaktır.

---

1. ABD Göçmenlik Hukukunun Temel Çerçevesi

ABD’de göçmenlik işlemleri, temel olarak Immigration and Nationality Act (INA), Department of Homeland Security (DHS), U.S. Citizenship and Immigration Services (USCIS), Immigration and Customs Enforcement (ICE) ve Department of State (DOS) gibi kurumlar tarafından yürütülmektedir.
Federal düzeyde yapılan yasa değişiklikleri yanında, başkanlık yürütme emirleri ve idari rehberlikler de uygulamaya yön vermektedir.

---

2. 2024-2025 Dönemindeki Temel Değişiklikler

A. Sınır Güvenliği ve Sığınma Prosedürlerinde Yeni Kısıtlamalar

• ABD-Meksika Sınırı ve İltica Kısıtlamaları:
  2024’te, sınırdan sığınma başvurusu yapanlar için uygulanan “güvenli üçüncü ülke” uygulaması ve hızlı ön tarama prosedürleri güçlendirildi.
  Sınırdan gelen iltica taleplerinde ilk başvuruda “inandırıcılık karinesi” aranmaya başlandı, yanlış veya eksik bilgi sunanların başvuruları hızla reddedilebiliyor.

• CBP One Mobil Başvuru Zorunluluğu:
  Sınırdan iltica başvurusu yapmak isteyenlerin, randevularını CBP One adlı mobil uygulama üzerinden almaları zorunlu hale getirildi.

B. İşçi Vizelerinde Kota ve Kriter Güncellemeleri

• H-1B Çalışma Vizesinde Loto Sistemi Değişikliği:
  2025’ten itibaren, H-1B başvurularında çekiliş sistemi (lottery) güncellendi; işveren bazlı başvuru yerine kişi bazlı başvuru sistemi getirildi. Aynı aday için yapılan çoklu başvurular engellendi, başvurularda şeffaflık artırıldı.

• STEM Mezunlarına Avantajlar ve OPT Uzatma:
  STEM alanında ABD’de eğitim alan uluslararası öğrencilere yönelik OPT (Optional Practical Training) programı kapsamında 24 aylık uzatma hakkı korundu, STEM meslek listesi güncellendi.

C. Yatırımcı ve Startup Vizelerinde Yenilikler

• EB-5 Yatırımcı Vizesi Limiti ve Bölgesel Merkezler:
  EB-5 vizesinde yatırım limiti güncellendi (minimum 1.050.000 USD, hedefli alanlarda 800.000 USD). Bölgesel merkez programlarının şartları sıkılaştırıldı, yeni kontroller ve raporlama yükümlülükleri getirildi.

• Startup Founders için Özel Programlar:
  Parole ve geçici giriş programları, belirli girişimciler için kolaylaştırıldı; risk sermayesi ve istihdam yaratan şirketlere hızlandırılmış süreç sağlandı.

D. Vatandaşlık ve Doğum Yoluyla Statü Düzenlemeleri

• Vatandaşlığa Geçişte Dil ve Bilgi Testi:
  N-400 formuyla yapılan vatandaşlık başvurularında, İngilizce dil yeterliliği ve ABD tarihi/sistemi hakkında bilgi testlerinin içerikleri güncellendi; sınav soruları zorlaştırıldı, ancak yaşlı ve engelli başvuranlara kolaylıklar tanındı.

• Çocuklar için Otomatik Vatandaşlık:
  ABD dışında doğan Amerikan vatandaşı çocukların ebeveynleriyle ilgili statü otomatik olarak dijital kayıt sistemine alındı.

E. Düzensiz Göçmenlere ve DACA Programına İlişkin Gelişmeler

• DACA (Deferred Action for Childhood Arrivals) Statüsü:
  DACA başvuruları ve yenilemeleri, federal mahkeme kararları ışığında devam etmekte, ancak yeni başvuruların kabul edilmesi eyaletlere ve mahkemelere bağlı olarak sınırlı.
  2025 itibariyle, mevcut DACA sahipleri koruma altında, ancak programın uzun vadeli geleceği hala belirsiz.

• Düzensiz Göçmenlere Sağlanan Kısıtlı Sağlık Hizmetleri:
  DACA ve geçici statü sahipleri için sağlık sigortası ve federal yardımlarda bazı sınırlamalar getirildi.

F. Konsolosluk İşlemleri ve Dijitalleşme

• Online Başvuru ve Randevu Zorunluluğu:
  Tüm ABD Konsolosluklarında göçmen ve göçmen olmayan vize başvuruları için online randevu ve belge yükleme sistemi zorunlu hale getirildi.

• Dijital Evrak ve Uygulama Gelişmeleri:
  Başvuruların online takibi, dosya yükleme ve otomatik bilgilendirme sistemleri yaygınlaştı.

G. Göçmenlere Yönelik Uygulamalarda Yargı Kararları

• Yüksek Mahkeme ve Federal Mahkemeler:
  Son yıllarda, göçmenlerin sınır dışı edilme gerekçeleri, tutuklu göçmen hakları ve iltica hakkı konusunda Yüksek Mahkeme ve federal mahkemelerin verdiği kararlar, pratik uygulamada ciddi değişikliklere yol açtı.

---

3. Türk Vatandaşları Açısından Önemli Noktalar

• F-1, J-1, H-1B, L-1, E-2 gibi vizelerde başvuru, uzatma ve statü değişikliği şartları sıkılaşmıştır.

• Evlilik ve aile birleşimi yoluyla yapılan başvurularda belgelerin orijinalliği ve evliliklerin gerçekliği daha yakından incelenmektedir.

• Türkiye’den yapılan çekiliş (DV Lottery) başvuruları için fotoğraf ve başvuru formatı gereklilikleri güncellenmiştir.

• Tüm başvuru süreçlerinde, eskiye kıyasla dijital başvuru ve belge takibi zorunluluğu artmıştır.

---

4. Sıkça Sorulan Sorular ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar

Hangi başvurularda yeni kriterler uygulanıyor?
En çok H-1B, EB-5, aile birleşimi, sığınma ve vatandaşlık başvurularında yeni düzenlemeler ve denetimler uygulanmaktadır.

DACA ve benzeri geçici statülerde durum nedir?
Yenilemeler mümkün, ancak yeni başvurular kısıtlı ve mahkeme kararlarına tabidir.

Online başvurularda hata yaparsam düzeltebilir miyim?
Çoğu durumda başvuru sisteminde güncelleme/ek evrak imkanı vardır; ancak yanlış veya eksik bilgi ciddi gecikme ve ret sebebidir.

---

5. Yargıtay, ABD Federal ve AİHM Kararları Bağlamında

Türkiye’de Yargıtay, ABD göçmenlik statüsü kazanan Türk vatandaşlarının aile hukuku, malvarlığı ve miras davalarında Amerikan statüsünü dikkate alır.
ABD federal mahkemeleri, göçmenlik statüsünün suistimalini ve idari başvurularda usulsüzlükleri titizlikle inceler.
AİHM kararlarında, göçmenlerin adil yargılanma, ayrımcılık yasağı ve aile birliği hakları ön plandadır.

---

6. Sonuç ve Hukuki Değerlendirme

ABD göçmenlik kanununda son dönemde yapılan değişiklikler, hem başvuru sahipleri hem de ABD’de yaşayan göçmenler açısından önemli yeni yükümlülükler ve fırsatlar doğurmuştur.

• Her başvuru için güncel kriter ve belge listeleri dikkatle takip edilmeli

• Online başvuru, belge yönetimi ve randevu sistemleri doğru kullanılmalı

• Özellikle sınır, iltica, çalışma ve yatırım vizelerinde uzman danışmanlık alınmalı

• ABD’de yasal statü kaybı, vize ihlali ve sahtecilikten kesinlikle kaçınılmalı
  Yasal süreçlerde her zaman resmi kaynaklardan ve hukuk uzmanlarından destek alınmalıdır.