ABD Çalışma Vizesi ile Kalıcı Oturum İzni Nasıl Alınır?
GİRİŞ
Amerika Birleşik Devletleri, dünya çapında yetenekli ve nitelikli iş gücünü çekmek amacıyla birçok farklı çalışma vizesi türü sunar. ABD’de yasal olarak çalışmak ve uzun vadede yaşamak isteyen yabancılar için en çok merak edilen konulardan biri de “çalışma vizesinden kalıcı oturum iznine (Green Card)” geçiş sürecidir.
Bu makalede, ABD çalışma vizelerinden Green Card’a geçişin hukuki yolları, başvuru şartları, uygulamada karşılaşılan güçlükler, Yargıtay ve ABD Federal içtihatları ışığında detaylı açıklamalar yer almaktadır.
1. ABD Çalışma Vizeleri ve Kapsamı
ABD çalışma vizeleri, temel olarak iki ana kategoriye ayrılır:
-
Göçmen Olmayan (Nonimmigrant) Vizeler: H-1B (uzmanlık gerektiren iş), L-1 (şirket içi transfer), O-1 (olağanüstü yetenek), E-1/E-2 (ticari/yatırımcı), TN (NAFTA ülkeleri için)
-
Göçmen (Immigrant) Vizeler: EB-1, EB-2, EB-3 (işveren sponsorlu Green Card), EB-5 (yatırımcı Green Card)
Göçmen olmayan vizelerle ABD’ye giriş yapan kişilerin, uzun vadede ABD’de süresiz kalabilmesi ve çalışabilmesi için Green Card (dai̇mi̇ oturum izni) başvurusu yapması gerekir.
2. Çalışma Vizesinden Green Card’a Geçişin Hukuki Temeli
A. Dual Intent (Çifte Niyet) Kavramı
Bazı çalışma vizeleri, “dual intent” (hem geçici çalışma hem de kalıcı göçmenlik niyeti) özelliği taşır. H-1B, L-1 ve O-1 vizeleri bu kapsama girer ve doğrudan Green Card başvurusuna uygunluk sağlar.
B. PERM Labor Certification (Çalışma Sertifikası)
Çoğu durumda, Green Card için işverenin ABD Çalışma Bakanlığı’ndan PERM Labor Certification (işgücü sertifikası) alması gerekir. Bu, işverenin ABD’de yeterli nitelikte bir Amerikalı bulamadığını belgelediği süreçtir.
3. Green Card’a Geçiş Yolları
A. İşveren Sponsorluğu (Employment-Based Sponsorship)
En yaygın yol, ABD’deki işverenin çalışanı adına Green Card başvurusunda bulunmasıdır.
Başlıca programlar:
-
EB-1: Olağanüstü yetenekli kişiler, çok uluslu yöneticiler, profesörler
-
EB-2: Yüksek eğitimli, alanında uzman, ulusal ilgiye sahip kişiler
-
EB-3: Kalifiye işçi, profesyonel ve diğer işçiler
B. PERM Süreci
-
İşverenin iş ilanı ve işe alım süreci (ABD vatandaşı bulmaya çalıştığını ispat)
-
PERM başvurusu ve onay (DOL – Department of Labor)
-
USCIS’e I-140 Göçmenlik Başvurusu
-
Çalışanın statü değişikliği (Adjustment of Status – I-485) veya ABD dışından göçmen vizesi işlemleri
C. Self-Sponsorship (Kendi Adına Başvuru)
-
EB-1A: Olağanüstü yetenekli kişiler, işveren gerektirmez.
-
EB-2 NIW (National Interest Waiver): Ulusal çıkara hizmet eden kişiler, işveren şartı olmadan başvuru hakkına sahiptir.
D. Şirket İçi Transfer (L-1 Vizesinden Geçiş)
L-1A vizesiyle ABD’ye gelen üst düzey yöneticiler, belirli süre sonra EB-1C kapsamında Green Card başvurusu yapabilirler.
4. Başvuru Şartları ve Gerekli Belgeler
-
Geçerli çalışma vizesi ve yasal statü
-
İşveren sponsorluğu (gerekliyse) ve onay belgeleri
-
Eğitim, deneyim ve uzmanlık belgeleri
-
Sabıka kaydı, sağlık muayenesi, kimlik ve pasaport
-
PERM onayı ve I-140/I-485 başvuru formları
5. Statü Değişikliği (Adjustment of Status) ve Süreç Yönetimi
ABD’de bulunanlar için I-485 Adjustment of Status başvurusu ile, vize bitmeden Green Card başvurusu yapılır.
Başvuru sürecinde:
-
Geçici çalışma izni (EAD) ve seyahat izni (Advance Parole) alınabilir.
-
Statü kaybı, overstay veya vize ihlali varsa başvuru hakkı kaybolabilir.
-
Green Card çıkana kadar ABD’den ayrılmak riskli olabilir.
ABD dışında bulunanlar ise göçmen vizesiyle ABD’ye giriş yaparak Green Card alabilir.
6. Başvuruda Karşılaşılan Zorluklar ve Red Nedenleri
-
Eksik veya yanlış belge, evrakta sahtecilik
-
İşverenin finansal yetersizliği veya kapanması
-
PERM sürecinde usulsüzlük, sahte iş ilanı
-
Mevcut vize süresinin dolması ve statü kaybı
-
Sabıka kaydı, göçmenlik ihlali, yalan beyan
7. Aile Bireylerinin Durumu
Başvuru sahibinin eşi ve 21 yaş altı bekar çocukları, Green Card başvurusu kapsamında daimi oturum hakkı alır.
Aile bireyleri de ayrı olarak çalışma ve eğitim haklarına sahip olur.
8. Sıkça Sorulan Sorular
Çalışma vizesi ile Green Card başvurusu yapılabilir mi?
Evet, H-1B, L-1 gibi dual intent vizelerle Green Card’a başvuru mümkündür.
PERM süreci zorunlu mu?
Çoğu EB-2 ve EB-3 başvuruları için zorunludur. EB-1A, EB-2 NIW ve EB-5 için gerekmez.
Başvuru sürecinde iş değiştirilebilir mi?
İlk I-140 onayından sonra belirli koşullarla iş değiştirilebilir; ancak süreç riskli ve uzman desteği gerektirir.
Başvuru süresince ABD’de kalınabilir mi?
Adjustment of Status başvurusu pending (beklemede) iken ABD’de kalınabilir ve çalışma izni alınabilir.
9. Yargıtay, ABD Federal ve AİHM Kararları Bağlamında
ABD federal mahkemeleri, işveren sponsorluğunda gerçek iş ilişkisinin ve başvuru belgelerinin dürüstlüğünü titizlikle denetler.
Yargıtay ise, ABD’de Green Card alımının Türk hukukundaki aile, malvarlığı ve miras davalarında sonuçlarını dikkate alır.
AİHM, adil yargılanma, aile birliği ve kamu düzenine aykırı olmayan başvurularda pozitif yükümlülükleri vurgular.
10. Sonuç ve Hukuki Değerlendirme
ABD çalışma vizesi sahipleri, doğru strateji ve eksiksiz başvuru dosyasıyla kalıcı oturum izni (Green Card) elde edebilirler.
En önemli aşamalar; uygun vizeyle başlamak, işveren sponsorluğu veya kendi adlarına başvuru sürecini doğru yönetmek ve tüm evrakları eksiksiz sunmaktır.
Her aşamada yasal süreler, belge bütünlüğü ve uzman desteği, hem hak kayıplarını hem de ret riskini minimize eder.
ABD’de kalıcı yaşama ve vatandaşlığa giden yol, titizlik ve şeffaflık gerektiren bir süreçtir.
About Post Author
