MADDİ HASARLI TRAFİK KAZALARI

Giriş

Trafik kazaları, modern yaşamın kaçınılmaz bir parçası haline gelmiştir. Her gün binlerce araç, yolları paylaşırken çeşitli nedenlerle kazalar meydana gelmektedir. Bu kazalar, can kaybına, yaralanmalara ve maddi hasarlara yol açabilir. Maddi hasarlı trafik kazaları, özellikle maddi zararların telafi edilmesi gereken durumlarda, hem hukuki hem de sigorta şirketleri açısından önem arz eder.

Maddi hasarlı trafik kazalarının incelenmesi, sadece kazaya karışan tarafların değil, aynı zamanda toplumun genel güvenliği ve trafik düzeninin sağlanması açısından da önemlidir. Bu tür kazalar, trafik kurallarına uyulmadığı durumlarda sıkça görülür ve bu nedenle trafik eğitimi ve farkındalığın artırılması büyük önem taşır. Ayrıca, bu kazaların doğru bir şekilde raporlanması ve hukuki süreçlerin titizlikle takip edilmesi, mağdurların haklarının korunması açısından kritik rol oynar.

Türkiye’de maddi hasarlı trafik kazalarına ilişkin yasal düzenlemeler, Karayolları Trafik Kanunu (KTK) ve Türk Borçlar Kanunu (TBK) başta olmak üzere çeşitli mevzuat ile belirlenmiştir. Bu yasal çerçeve, trafik kazalarının önlenmesi, meydana gelen kazaların etkin bir şekilde yönetilmesi ve zarar görenlerin haklarının korunmasını amaçlamaktadır. Özellikle sigorta şirketlerinin rolü ve yükümlülükleri, bu tür kazalarda önemli bir yer tutar.

Yargıtay, maddi hasarlı trafik kazalarına ilişkin davalarda verdiği kararlar ve oluşturduğu içtihatlarla, hukuki uygulamaların şekillenmesinde önemli bir rehber niteliği taşır. Bu içtihatlar, hem yargı mensuplarına hem de vatandaşlara yol gösterici nitelikte olup, adaletin sağlanmasında büyük bir katkı sunar.

Bu makalede, Türkiye’deki trafik kazalarına ilişkin yasal düzenlemeler ve Yargıtay içtihatları ele alınarak, maddi hasarlı trafik kazalarının hukuki boyutu detaylı bir şekilde incelenecektir. Amacımız, kazaya karışan tarafların ve hukuki süreçte yer alan diğer aktörlerin, bu tür durumlarla karşılaştıklarında izlemeleri gereken yolları ve haklarını daha iyi anlamalarını sağlamaktır.

 

Karayolları Trafik Kanunu (KTK) Türkiye’de trafik düzenini sağlamak ve kazaları önlemek amacıyla çıkarılan temel yasa Karayolları Trafik Kanunu’dur. Bu kanun, trafik kazalarının önlenmesi, kazalardan doğan sorumlulukların belirlenmesi ve tazminat işlemlerine ilişkin düzenlemeler içerir.

• • KTK Madde 84: Bu maddeye göre, trafik kazalarında kusurlu olan sürücüler ve araç sahipleri, meydana gelen zararlardan sorumludur. Bu kapsamda, kazaya karışan araçların sigorta kapsamı da değerlendirilir.
  • KTK Madde 90: Trafik kazalarında yaralanma veya ölüm olmaması durumunda, olay yerinde alınması gereken tedbirler ve yapılması gereken işlemler bu madde ile düzenlenmiştir.
• Türk Borçlar Kanunu (TBK)
  • TBK Madde 49: Haksız fiil sonucu doğan zararın tazmini için temel hükümler içerir. Trafik kazalarında kusurlu sürücünün verdiği maddi zararlar bu madde kapsamında değerlendirilmektedir.

 

II. Maddi Hasarlı Trafik Kazalarında Yargıtay İçtihatları

1. Yargıtay Kararları ve Uygulamalar Maddi hasarlı trafik kazalarında Yargıtay’ın vermiş olduğu kararlar, uygulamada önemli bir rehber niteliği taşımaktadır. Aşağıda, Yargıtay’ın bazı önemli kararları ve içtihatları özetlenmiştir.
   • Yargıtay 17. Hukuk Dairesi E. 2015/3385 K. 2015/9060 T. 8.10.2015: Bu kararda, Yargıtay, maddi hasarlı trafik kazalarında tarafların kusur oranlarının belirlenmesi ve zarar görenin uğradığı zararın tespiti konusunda ayrıntılı değerlendirmeler yapmıştır. Kararda, bilirkişi raporlarının önemi vurgulanmış ve adil bir tazminat belirlenmesi için izlenmesi gereken süreçler açıklanmıştır.
   • Yargıtay 11. Hukuk Dairesi E. 2016/339 K. 2016/3354 T. 11.4.2016: Bu içtihatta, sigorta şirketlerinin sorumlulukları ve tazminat taleplerinin değerlendirilmesi ele alınmıştır. Yargıtay, sigorta poliçelerinin kapsamı ve sigortalı sürücülerin sorumlulukları konusunda önemli kriterler belirlemiştir.

III. Maddi Hasarlı Trafik Kazalarında Tazminat Davaları

1. Tazminat Talepleri Trafik kazalarından doğan maddi zararların tazmini için açılan davalar, mağdurların zararlarının karşılanması açısından büyük önem taşır. Bu davalar genellikle sigorta şirketlerine karşı açılmakta olup, zarar gören tarafın uğradığı maddi kayıpların telafi edilmesi amaçlanır.

   Trafik Sigortası: Zorunlu trafik sigortası, kazaya karışan tarafların maddi zararlarını karşılamak için önemli bir güvence sağlar. Sigorta şirketleri, kazada kusurlu olan sürücünün neden olduğu maddi zararları belirli bir limit dahilinde tazmin etmekle yükümlüdür.Değer Kaybı Tazminatı: Kazadan sonra aracın ikinci el piyasasındaki değer kaybı da tazmin edilebilecek zarar kalemlerinden biridir. Bu konuda açılan davalarda, aracın kaza öncesi ve sonrası değerleri karşılaştırılarak tazminat miktarı belirlenir. 

2. Delil Tespiti ve Bilirkişi Raporları

   Delil Tespiti: Trafik kazası sonrası açılacak tazminat davalarında delil tespiti büyük önem taşır. Olay yerindeki hasar tespiti, tanık ifadeleri ve diğer deliller, davanın sonucunu etkileyen önemli unsurlardır.Bilirkişi Raporları: Bilirkişi incelemeleri, kazanın oluş şekli, tarafların kusur oranları ve maddi zararların belirlenmesi açısından hayati öneme sahiptir. Mahkemeler, bilirkişi raporlarına dayanarak kararlarını şekillendirirler.

IV. Maddi Hasarlı Trafik Kazalarında İzlenecek Hukuki Yol

1. Kaza Tespit Tutanağı Trafik kazası sonrası ilk yapılması gereken işlem, kaza tespit tutanağının tutulmasıdır. Bu tutanak, tarafların kazaya ilişkin beyanlarını ve olay yerindeki durumu içerir. Tutanak, sigorta şirketlerine ve mahkemeye sunulacak en önemli delildir.
2. Sigorta Şirketine Başvuru
   • Zararın Bildirilmesi: Kaza sonrası, zarar gören tarafın sigorta şirketine başvurması gerekmektedir. Sigorta şirketi, yapılan başvuru üzerine gerekli incelemeleri yapar ve tazminat talebini değerlendirir.
   • Uzlaşma Süreci: Sigorta şirketi ile zarar gören taraf arasında uzlaşma sağlanamazsa, dava yoluna başvurulabilir. Bu süreçte, tarafların uzlaşma çabaları ve sigorta şirketinin teklifleri önemli bir rol oynar.
3. Dava Açma ve Yargılama Süreci
   • Dava Dilekçesi: Sigorta şirketi ile uzlaşma sağlanamadığı durumlarda, zarar gören taraf dava açabilir. Dava dilekçesinde, kazanın oluş şekli, kusur oranları ve talep edilen tazminat miktarı ayrıntılı bir şekilde belirtilmelidir.
   • Yargılama: Mahkeme, tarafların delillerini ve bilirkişi raporlarını değerlendirerek kararını verir. Yargılama sürecinde, tarafların savunmaları ve sunulan deliller büyük önem taşır.

 

Maddi hasarlı trafik kazaları, günlük hayatta sıkça karşılaşılan ve hukuki sonuçları bakımından önemli olan olaylardır. Türkiye’deki yasal düzenlemeler ve Yargıtay içtihatları, bu tür kazaların hukuki boyutunu ve tazminat süreçlerini ayrıntılı bir şekilde ele almaktadır. Mağduriyetlerin giderilmesi ve adaletin sağlanması için, kazaya karışan tarafların yasal haklarını bilmeleri ve hukuki süreçleri doğru bir şekilde takip etmeleri büyük önem taşır.

 

8. Ceza Dairesi         2017/8724 E.  ,  2018/10724 K.

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :Sulh Ceza Mahkemesi
SUÇ : Suç üstlenme
HÜKÜM : Mahkumiyet

Gereği görüşülüp düşünüldü:
Yerinde olmayan sair temyiz itirazlarının reddine, ancak;
TCK.nun 270. maddesinde tanımlanan suç üstlenme suçunun oluşması için, failin yetkili makamlara gerçeğe aykırı olarak suç işlediğini veya suça katıldığını bildirmesi ve üstlendiği fiilin de suç oluşturması gerekmektedir.

Şikayetçi …’ın yönetimindeki otomobile çarparak maddi hasarlı trafik kazasına neden olan …………. plaka sayılı aracın sürücülüğünü yaptığını gerçeğe aykırı olarak beyan eden sanığın eyleminin; kimliği belirlenemeyen araç sürücüsü ve sanık hakkında trafik güvenliğini tehlikeye sokmak suçundan soruşturma yapılmaması ve maddi hasarlı trafik kazasının suç oluşturmaması sebebiyle TCK. 270. maddesinde tanımlanan suç üstlenme suçunun oluşmayacağı ancak sanığın beyanı ile trafik kazası tespit tutanağı ile ifade tutanağı düzenlenmiş olması karşısında sanığın fiilinin TCK.nun 206. maddesindeki Resmi Belgenin Düzenlenmesinde Yalan Beyan suçunu oluşturduğu gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması,

Yasaya aykırı, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken CMUK.nun 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 10.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Hukuk Stajyer Öğrenci 

Behiye Zeynep Öztürk