Trafik Kazası Tespit Tutanağı

Ülkemizde her geçen gün sayısı hızla artmakta olan trafik kazalarına karşı hem trafik kazalarını önleyebilmek hem de trafik kazaları sonrasındaki süreçleri hızlı bir şekilde çözebilmek adına önemli çalışmalar yürütülmektedir. Trafik kazalarından sonraki süreci mağdurlar tarafından hızlı ve kayıpsız bir şekilde atlatmak oldukça önem kazanmaktadır. Bu çalışmalar doğrultusunda 1 Nisan 2008 tarihinde “ kaza tespit tutanağı” adı verilen sisteme geçiş yapılmıştır. Bu sistem mağdur ve sigorta şirketleri arasında adeta bir köprü görevi görerek özellikle mağdur olan kişinin zararının giderilmesini hızlandıran bir süreç olarak nitelendirebiliriz. Kaza tespit tutanağı, trafik kazalarında maddi hasarlı olarak nitelendirilen kazalarda kullanılır ve kazanın meydana geliş şeklini açıklamaktadır. Bu tutanak, kazaya karışan taraflar tarafından doldurulur ve kaza yerinden ayrılmalarına yardımcı olur. Tutanakta, kazaya karışan sürücülerin bilgileri, araçlardaki hasar alınan yerler ve sürücülerin görüşleri yer alır. Ancak kaza tespit tutanağındaki kusur tespiti mutlak olmayıp tek başına taraflara kusur atfedilmesinde yeterli olmayacaktır. Kusur oranı, sigorta şirketi tarafından yapılan değerlendirme sonucu yüzdelik dilimlerle belirlenir ve bu işlem 3 iş günü içinde sonuçlanır. Trafik kazası tespit tutanakları sadece kasko ve trafik sigortası yaptıran araç sahiplerine verilir ve doldurulan tutanak 5 iş günü içinde sigorta şirketine iletilir. Aşağıdaki şartların oluşması halinde tarafların kendi aralarında kaza tespit tutanağı tutabilecekleri söylenebilir.

• Kazada maddi hasar bulunması: Kaza tespit tutanağı, maddi hasarlı kazaların tespit edilmesi amacıyla kullanılır. Bu nedenle, kazada maddi hasar bulunmaması durumunda tutanak tutulmaz.
• Kazada bedensel yaralanma ve ölüm olmaması: Kazada bedensel yaralanma veya ölüm olması halinde, olayın özel bir anlamı vardır ve bu durumlar özel bir resmî sürece tabi tutulur. Bu nedenle, kazada bedensel yaralanma veya ölüm olması durumunda kaza tespit tutanağı tutulmaz.
• Kazaya karışan sürücülerin tutanak içeriği hakkında anlaşmaya varabilmesi: Kaza tespit tutanağı, kazaya karışan taraflar tarafından doldurulur ve bu nedenle tarafların tutanak içeriği hakkında anlaşmaya varmaları gerekir. Eğer taraflar anlaşamazlarsa, olay resmî olarak tespit edilir ve çözüme ulaşılır.
• Kazaya karışan tüm araçların geçerli sigortalarının bulunması: Kazada maddi hasar olması halinde, sigorta şirketleri tarafından hasarın ödenmesi için gereklidir. Bu nedenle, kazaya karışan tüm araçların geçerli sigortalarının olması gerekir.
• Kazaya karışan sürücülerin ehliyet sahibi olması: Sürücülerin ehliyet sahibi olması, sürücülerin trafik kurallarına uygun bir şekilde araç kullandıklarını gösterir. Bu nedenle, kazaya karışan sürücülerin ehliyet sahibi olması gerekir.
• Sürücülerin kaza anında alkol, keyif verici madde gibi unsurların etkisi altında olmaması: Trafik güvenliği açısından önemlidir ve bu nedenle sürücülerin kaza anında alkol ve keyif verici madde gibi unsurların etkisi altında olmaması gerekmektedir.

Trafik kazaları tespit tutanağı sürücülerden birinin ehliyeti veya ruhsatı olmadığı durumlarda, araçlardan birinin trafik sigortası bulunmadığında, kazada ölüm veya yaralanma varsa, kazaya karışan araçlardan biri kamuya ait ise ve kamu malına zarar verilmiş ise ve sürücüde alkol ve uyuşturucu kullanımına dair şüphe varsa geçerli olmaz. Bu tür durumlarda taraflar kendi aralarında tutanak tutamayacakları için mutlaka olay mahalline ilgili mercilerin (genellikle polis) çağırılması gerekmektedir. Bu tür durumlarda tutanağı tutacak yetkili kimse kazanın gerçekleşmiş olduğu yerin detaylı bir şekilde incelemesini yaparak gerek tarafların beyanı, gerekse görgü tanıklarının beyanları doğrultusunda yolun ve havanın şartları esas alınarak tutanağı hazırlayıp tarafların kusur oranlarını takdiri bir şekilde görüş belirtmek suretiyle tutanağa geçirecektir. Ancak ilgili kimse tutanağa hiçbir şekilde kusur oranlarını sayısal değer belirtmek suretiyle yazamaz (örneğin %50, 75). Yetkilinin yapacağı tek şey 6047 sayılı Karayolları Trafik Kanununa atıfta bulunmak suretiyle taraflardan hangisinin asli hangisinin tali kusurlu olduğunu belirtmek olacaktır.