Aile İçi Şiddet ve 6284 Sayılı Kanun
Giriş: Aile İçi Şiddet Türkiye’de Neden Bu Kadar Yaygın?
Türkiye’de aile içi şiddet vakaları her yıl yüz binlerce kez kolluğa intikal etmektedir.
6284 Sayılı Kanun, özellikle kadınların, çocukların ve aile bireylerinin şiddetten korunması için çıkarılmış en kapsamlı kanundur.
Google’da en çok aranan sorular:
-
Koruma kararı nasıl alınır?
-
Uzaklaştırma kararı ne kadar sürer?
-
İstanbul’da koruma kararı kaç günde çıkar?
-
Delil gerekiyor mu?
-
Haksız uzaklaştırma kararı nasıl kaldırılır?
-
Tedbir nafakası nasıl belirlenir?
Bu makale tüm bu sorulara kapsamlı yanıtlar sunar.
I. 6284 Sayılı Kanunun Amacı
Kanunun temel amacı:
➡ Şiddete uğrayan veya uğrama tehlikesi bulunan kişileri korumaktır.
Bu koruma:
-
Eş
-
Eski eş
-
Nişanlı
-
Birlikte yaşanılan kişi
-
Çocuk
-
Aile bireyleri
için uygulanabilir.
II. Koruma Kararı Nedir?
Koruma kararı, şiddet uyguladığı iddia edilen kişinin; şiddet mağduruna yaklaşmasını, iletişim kurmasını, eve gelmesini veya zarar vermesini önleyen bir mahkeme kararıdır.
Bu karar şu hallerde verilir:
-
Fiziksel şiddet
-
Psikolojik şiddet
-
Ekonomik şiddet
-
Cinsel şiddet
-
Tehdit, hakaret
-
Israrlı takip
-
Evi terk etmeme baskısı
-
Sosyal izolasyon
III. Koruma Kararı İçin Delil Gerekir mi?
📌 Hayır. Delil zorunlu değildir.
6284 sayılı kanunun en önemli özelliği şudur:
➡ Mağdurun beyanı esas alınır.
Yani:
-
Kamera kaydı
-
Ses kaydı
-
Tanık
-
Doktor raporu
zorunlu değildir.
Ancak varsa, kararın süresi ve kapsamı genişler.
IV. Koruma Kararının Türleri (Tedbirler)
6284 sayılı kanuna göre uygulanabilecek tedbirler:
1. Evden uzaklaştırma
En çok verilen tedbirdir.
2. Mağdura yaklaşmama
3. Arama–mesaj yasağı
4. Ortak konuttan uzaklaştırma
5. Silah taşıma yetkisinin kaldırılması
6. Çocuğa yaklaşmama
7. Tedbir nafakası
8. Barınma – konukevi imkânı
9. Psikolojik destek tedbiri
10. Elektronik kelepçe uygulaması
Tedbirler hakim tarafından tek tek belirlenir.
V. Uzaklaştırma Kararı Ne Kadar Sürer?
İlk aşamada:
➡ 30–60 gün
verilir.
Şiddet riski devam ediyorsa:
➡ Süresiz uzatılabilir.
VI. Uzaklaştırma Kararı İhlal Edilirse Ne Olur? – Zorlama Hapsi
Uzaklaştırma kararını ihlal eden kişi hakkında:
➡ 3 günden 30 güne kadar zorlama hapsi
verilebilir.
Zorlama hapsi:
-
Adli sicile işlemez
-
Denetimli serbestlik uygulanmaz
-
Para cezasına çevrilmez
Çok ağır bir yaptırımdır.
VII. Tedbir Nafakası
Tedbir nafakası:
➡ Mağdurun yaşamını sürdürebilmesi için verilen geçici nafakadır.
Boşanma davasından bağımsızdır.
Hakim:
-
Gelir durumu
-
Evlilik süresi
-
Çocuk sayısı
-
Mağdurun ihtiyaçları
gibi kriterlere bakarak belirler.
VIII. Çocuklar İçin Koruma Kararı
Çocuklar için şu tedbirler alınabilir:
-
Çocuğa yaklaşmama
-
Kişisel ilişki düzenlemesi
-
Çocuğun teslimi
-
Çocuğun psikolojik destek alması
-
Gerekirse geçici velayet değişikliği
Koruma kararı sadece eşler için değildir; çocuklar önceliklidir.
IX. Mağdur İçin Barınma ve Güvenlik Tedbirleri
Mağdur için şu imkanlar sağlanır:
-
Sığınma evi
-
Gizli adres
-
Kimlik değiştirme (istisnai hâl)
-
Geçici maddi yardım
-
Sağlık hizmeti
Bu hakların tamamı devlet tarafından sağlanır.
X. Haksız Uzaklaştırma Kararı – Yanlış Beyan Karşısında Ne Yapılır?
Bazı durumlarda uzaklaştırma kararı kötüye kullanılabilir.
Örneğin:
-
Boşanmayı hızlandırmak
-
Çocukla görüşmeyi engellemek
-
Evden çıkarmak
-
Psikolojik üstünlük sağlamak
Bu durumlarda yapılacaklar:
-
Karara itiraz
-
Delillerle beyanı çürütme
-
Kamera–mesaj kayıtları sunma
-
Tanık beyanları
-
Kararın kaldırılması talebi
Hakim gerekçe varsa kararı kaldırabilir.
XI. Koruma Kararı Nasıl Alınır? – Başvuru Yolları
Mağdur:
-
Polis karakoluna
-
Aile mahkemesine
-
Savcılığa
-
ŞÖNİM’e
-
Kaymakamlığa
başvurarak koruma talep edebilir.
Başvuru ücretsizdir.
XII. Koruma Kararı Bozulursa Ne Olur?
Mağdur tekrar şiddete maruz kalırsa:
➡ Yeniden tedbir genişletilir
➡ Ek süre verilir
➡ Elektronik kelepçe uygulanır
Şiddet şüphesi dahi yeterlidir.
XII. Aile İçi Şiddet Dosyalarında En Çok Yapılan Hatalar
-
Delil toplamamak
-
Şikâyeti geciktirmek
-
Hakimden yanlış tedbir istemek
-
Uzaklaştırma kararını ihlal etmek
-
Karşı tarafı aramak
-
Çocukla ilgili talepleri geciktirmek
Bu hatalar süreci zorlaştırır.
Sonuç
6284 Sayılı Kanun, şiddete uğrayan bireyleri korumak için oluşturulmuş güçlü bir hukuki mekanizmadır.
Mağdurun beyanının esas alınması, hızlı tedbir kararı verilmesi ve zorlama hapsi gibi yaptırımlar aile içi şiddetle mücadelede çok önemli araçlardır.
Doğru yönetilen bir süreçle mağdurların can güvenliği sağlanır, ekonomik ve psikolojik destek verilir ve fail hakkında ciddi yaptırımlar uygulanır.