Profesyonel Futbolcu Sözleşmesi Nasıl Hazırlanır

Giriş: Futbolcu Sözleşmesi Neden Özel Bir Sözleşme Türüdür?

Profesyonel futbolcu sözleşmesi, sıradan bir iş sözleşmesi veya hizmet sözleşmesi değildir. Hem spor hukuku, hem borçlar hukuku, hem de uluslararası futbol düzenlemeleri tarafından sıkı şekilde denetlenen karma bir sözleşme türüdür.
Bir futbolcunun kulüple imzaladığı sözleşme:

Maaş ve prim düzenlemeleri,
Performans hükümleri,
Disiplin maddeleri,
Reklam ve sponsorluk hakları,
Tescil ve transfer yükümlülükleri,
Sağlık hakları,
Fesih ve tazminat hükümleri

gibi birçok özel hukuki unsuru içerir.

Bu nedenle profesyonel futbolcu sözleşmesi hazırlanırken hem TFF Profesyonel Futbolcuların Statüsü ve Transfer Talimatı, hem FIFA RSTP, hem de Türk Borçlar Kanunu hükümleri dikkate alınmalıdır.

I. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Hukuki Dayanakları

Futbolcu ile kulüp arasındaki sözleşme şu düzenlemelerin kesişiminde yer alır:

1. TFF Statüsü ve TFF Futbol Talimatları

Tescil işlemleri
Transfer dönemleri
Sözleşmenin geçerliliği
Tip sözleşme zorunluluğu
UÇK ve Tahkim yetkileri

2. FIFA RSTP (Regulations on the Status and Transfer of Players)

Sözleşme süresi
Tazminat hesaplama yöntemleri
Uluslararası transferler
Anlaşmazlık çözümü
“Just cause” (haklı neden) ilkesi

3. Türk Borçlar Kanunu

Sözleşme özgürlüğü
Borçların ifası
Fesih hükümleri
Tazminat sorumluluğu

4. İş Kanunu (Sadece bazı personeller için)

Futbolcular doğrudan İş Kanunu’na tabi değildir; ancak antrenör, fizyoterapist ve kulüp çalışanları için durum farklı olabilir.

II. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin Temel Unsurları

Bir futbolcu sözleşmesinde bulunması zorunlu olan kritik maddeler şunlardır:

1. Sözleşme Süresi

TFF ve FIFA’ya göre:

En az: 1 sezon
En fazla: 5 sezon

18 yaş altı futbolcular için maksimum 3 sezon kuralı vardır.

2. Ücret ve Prim Düzenlemeleri

Futbolcunun mali hakları üçe ayrılır:

a) Sabit Ücret (Maaş)

Ay sonunda veya sezonluk ödenir.

b) Performans Ücretleri

Maç başı
Gol/Assist primi
İlk 11 çıkma primi
Puan primi
Şampiyonluk primi
Avrupa kupası primi

c) Ek Menfaatler

Kira desteği
Araba tahsisi
Özel şoför
Uçak bileti
İmza parası

FIFA’ya göre tüm ödemelerin sözleşmede yazılı olması zorunludur.

3. Futbolcunun Yükümlülükleri

Profesyonel davranmak
Antrenmanlara eksiksiz katılmak
Disiplin talimatlarına uymak
Sağlık raporlarını paylaşmak
Medya açıklamalarında kulüp imajına uygun davranmak
Bahis ve şike yasağına uymak

4. Kulübün Yükümlülükleri

Ücretin zamanında ödenmesi
Sağlık hizmetlerinin sağlanması
Ulaşım ve konaklama organizasyonu
Profesyonel çalışma ortamı
Lisans işlemlerini yapmak
Antreman tesislerini sağlamak

Kulübün bu yükümlülükleri yerine getirmemesi, futbolcuya haklı nedenle fesih hakkı doğurabilir.

5. Disiplin ve İç Yönetmelik Maddeleri

Kulüpler, futbolcunun:

Antrenmana geç kalması,
İzinsiz davranışları,
Medya kurallarını ihlali,
Obezite / kilo kontrolü,
Sosyal medya ihlalleri,
Takım içi kavgaları

gibi durumlarda disiplin cezası uygulayabilir.

Cezaların açık şekilde düzenlenmesi gerekir.
Aksi hâlde cezalar UÇK tarafından iptal edilebilir.

6. Reklam, Sponsorluk ve İmaj Hakları

Modern futbolda futbolcunun imaj hakları çok değerlidir. Bu nedenle sözleşmede:

Kulübün futbolcu imajını hangi şartlarda kullanacağı
Reklam çekimleri
Sosyal medya paylaşımları
Sponsorluk anlaşmaları
Kişisel marka kullanımı

ayrı maddeler hâlinde düzenlenmelidir.

7. Sağlık Muayenesi ve Sakatlık Hükümleri

Futbolcunun sakatlık durumunda:

Tedavi süreci
Sigorta yükümlülüğü
Ücret ödemesi
Rehabilitasyon programı

belirlenmelidir.

CAS’a göre kulübün futbolcuyu koruma yükümlülüğü vardır.

III. Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinde Fesih Şartları

Fesih en önemli bölümdür. Sözleşmede mutlaka düzenlenmelidir.

1. Haklı Nedenle Fesih

Futbolcunun haklı nedenleri:

2–3 ay ücretin ödenmemesi
Sağlık hizmetlerinin aksaması
Sürekli mobbing
Kulübün tescil işlemlerini yapmaması
Şike baskısı yapılması

Kulübün haklı nedenleri:

Ağır disiplin ihlali
İzinsiz şehir/ülke terk etme
Bahis veya şike ilişkisi
Sahte sağlık raporu
Takım bütünlüğünü bozma

2. Tazminat Hükümleri

Cas ve FIFA uygulamalarında tazminat hesaplaması şu kriterlere göre yapılır:

Kalan sözleşme süresi
Futbolcunun yeni kulüpten alacağı ücret
Futbolcunun kusur oranı
Kulübün ekonomik durumu

Kulüpler genellikle sözleşmeye “sabit fesih bedeli” ekleyerek risklerini azaltır.

3. Tek Taraflı Fesih Yasağı

TFF ve FIFA, futbolcunun veya kulübün keyfi fesih yapmasını yasaklar.

Fesih mutlaka haklı neden içermelidir.

IV. Uluslararası Transferlerde Evrensel Kurallar

Profesyonel futbolcu sözleşmesinin uluslararası transferlerde özel bir önemi vardır.

1. ITC (International Transfer Certificate)

Uluslararası transfer ancak ITC’nin karşı kulüpten gelmesiyle tamamlanır.

2. Transfer Matching System (TMS)

Tüm belgeler TMS üzerinden yüklenir.

Eksik yükleme, transferin iptaline sebep olabilir.

V. FIFA – UÇK – CAS Süreçlerinde Sözleşmenin Delil Niteliği

Sözleşme, uyuşmazlık süreçlerinde en önemli delildir.

UÇK’da aranan kriterler:

Yazılı delil
Somut yükümlülük
Ödeme belgeleri

FIFA DRC’de aranan kriterler:

Kayıtlı sözleşme
Tescil belgesi
Yazışmalar
Banka kayıtları

CAS’ta aranan kriterler:

Sözleşmenin yorumlanması
FIFA kararlarının hukuka uygunluğu
Menfaat dengesi
Ölçülülük ilkesi

CAS, sözleşmenin şüpheli veya yoruma açık maddelerinde oyuncu lehine yorum yapma eğilimindedir.

Sonuç

Profesyonel futbolcu sözleşmesi, spor hukuku içinde en karmaşık ve hassas sözleşme türlerinden biridir.
Kulüplerin mali yükümlülükleri, futbolcunun performansı, transfer hakkı, imaj hakları, tazminat düzenlemeleri ve uluslararası işlem süreçleri düşünüldüğünde, sözleşmenin doğru şekilde hazırlanması hem kulübü hem de futbolcuyu ciddi uyuşmazlıklardan korur.

Bu nedenle profesyonel futbolcu sözleşmesi hazırlanırken hem TFF Talimatlarına, hem FIFA düzenlemelerine, hem de Türk Borçlar Kanunu’na uygun, detaylı ve profesyonel bir hukuki yapı kurulmalıdır.

Single Blog Title