6222 Sayılı Kanun Çerçevesinde Taraftar Gruplarının Hukuki Statüsü ve Yöneticilerin Mutlak Sorumluluğu
Giriş: Spor Sahnesinin Karanlık Yüzü ve Hukukun Sert Çekici
Sporun evrensel ruhu; Centilmenlik, adalet ve dostluk üzerine inşa edilmiştir. Ancak tribünlerde şiddet örgütleyenler, spor camiasının bu kutsal zeminini kaydeden bir veba haline geldi. Taraftar rejimi , basit birleşimlerden değişen organize suç rejimini taşır hale geldi. Türkiye Cumhuriyeti, bu toplumsal tehdidin kapsamını belirlemek amacıyla 6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun ile belirlenmiş bir hukuki zırhla örmüştür. Bu makale, amatör/profesyonel fark etmeksizin spor kulüplerinin ve bunların bağlantısız ya da hedefe yönelik lintili taraftar gruplarının hukuki ürünlerinü mercek altına alacak; Bu eylemlerin gerçekleştirildiği ve onları engelleyemeyen, maruz kalma cezai yaptırımları ve hukuki sonuçların dağıtımını bir şekilde ortaya koyacaktır. Artık mazeret üretimi lüksü sona ermiştir; hukuki takip kaçınılmazdır.
2. 6222 Sayılı Kanun: Şiddete Karşı Kapsamlı Cezai Önlemler
6222 Sayılı Kanun, spor müsabakaları öncesinde, sırasında ve sonrasında ortaya çıkan şiddet ve düzensizlik eylemlerini, TCK’daki genel suç tiplerinin yanı sıra, özel ve daha ağır yaptırımlarla hedef alır.
2.1. Şiddet ve Kargaşa Suçları ve Hapis Cezaları: Kanunun en temel amacı, şiddet içeren eylemleri caydırmaktır. Kanun kapsamında suç sayılan dolgular (örneğin, yarışma alanına girmeyi yasaklayan bölgelere girmek, şiddet içeren davranışlar, madde kullanımı, gösteriler/havai gösteriler atma) için aralıklı cezalar, fiilin yapıldığıne göre artırılır. Özellikle spora özgü mala zarar verme, kasten yaralama gibi eylemler, genel hükümlere ek olarak kanunun özel hükümleriyle daha ağır yaptırımlara maruz kalıyorlar.
2.2. Seyirden Yasaklama (Erkekler) Tedbiri: Şiddet eylemine karışan kişilere uygulanan en caydırıcı idari yaptırımlardan biri, seyirden yasaklama işlemidir. Bu, fiilin ağırlığına göre bir maçtan (veya birden fazla müsabakadan) başlayarak uzun yıllara varan sürelerle uygulanabilir. Bu, taraftarların kamusal alanın tamamen kısıtlanması anlamına gelen gelir ve ceza infazı dışında bir yaptırım olarak uygulandı.
2.3. Şiddete Teşvik ve Organizasyon: Sadece fiili şiddete katılan değil, aynı zamanda toplumsal şiddete teşvik eden, sözlü nefreti yayan veya organize bir grup lideri olarak eylemler organize eden kişiler, TCK’nın yanı sıra 6222 sayılı Kanun da ağır cezai sorumluluğa tabi tutulur.
3. Spor Kulüplerinin ve Dernek Statüsündeki Grupların Hukuki Sorumluluğu
Şiddetin ateşi genellikle örgütlenmiş, dernek ilişkilerindeki taraftar gruplarıdır . Kanun koyucu, sadece faili değil, failin bağlı olduğu kurum da sorumlu koruyucu koruyucu bir mekanizma hedeflenmiştir.
3.1. Kulübün Organizatör Olarak Mutlak Sorumluluğu: Spor kulüpleri, müsabakanın kapasitesiyle , güvenlik ve düzenli çalışma konusunda azami özeni göstermekle sağlanıyor. Eğer kulüp, güvenlik önlemlerinin yetersiz şekilde azaltılması durumunda, şiddet olaylarının sorumluluğuna ortak edilir. Bu durumda, kulüplerin liglerden men edilmesi, para cezalarına ve hatta puanların silinmesine varabilecek idari yaptırımların kapısını aralar.
3.2. Taraftar Gruplarının Dernek Statüsü: Kanun, şiddete dayalı derneklerin yöntemlerini de hedef alır. Şiddetli olaylara karışan veya bu eylemleri teşvik eden derneklerin, idari makamlarca işlemlerin durdurulması veya kanunlar nezdinde kapatma işlemlerine müdahale edilmesi riski her zaman mevcuttur. Yöneticilerin, kendi derneklerinin, şiddet eylemlerini önlemede gösterdikleri ihmal , onları doğrudan hukuki takip ile karşı karşıya bırakır.
4. Yargıtay Kararları Işığında İhmalin Cezalandırılması
Yargıtay içtihatları, spor ücretleri kulüp yönetimlerinin kalıcı kalmasını kesinlikle kabul etmemektedir.
Örnek Yargıtay Kararı (İçtihat İlkesi): Yargıtay Ceza Daireleri, spor müsabakalarında meydana gelen olaylarda, kulübün toplanmasının sadece faaliyeti gerçekleştiren kişi değil, aynı zamanda takipleri önleyecek idari ve fiziki takviye almaları nedeniyle de sorumlu tutulabileceğini teyit etmişlerdir. Bir takım, geçmişteki şiddet olayları olan taraftar grubu liderine müsamaha gösterisi ve bu durumun yeni bir şiddet olayı zemin hazırlığı halinde,yöneticilerin olası kastla dahi olsa suçun ihmali yoluyla katılımının uygulanmasının risk doğumu. Hukuki takip , başarısızlıkla bireysel olarak cezalandırmanın ötesinde, kurumsal sorumluluk da hedef alır.
5. Sonuç: Sıfır Tolerans ve Hukuki İnfaz
Spor camiasında kaçak ve karalamanın yeri yoktur. 6222 Sayılı Kanun, bu tür eylemlere karşı sıfır tolerans politikasını benimsemiştir. Taraftar gruplarının ödemeleri, yasal düzenlemelerini yerine getirmede olanları en ufak bir ihmalde dahi, sadece kulüp değil, kendi kişisel hürriyetlerini ve mal varlığını tehlikeye atacaktır. Hukuk, bu alanda tavizsizdir ve cezaların vereceği kesindir.