TCK m.123/A-2 Israrlı Takip Suçunun Nitelikli Hâlleri
Israrlı takip suçu, Türk Ceza Kanunu’na 2022 yılında eklenen 123/A maddesi ile bağımsız bir suç tipi hâline gelmiştir. Temel hâlde 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülürken, bazı durumlarda failin eyleminin yarattığı tehlike daha ağır kabul edilmiş ve kanun koyucu bu halleri “nitelikli hâl” olarak düzenlemiştir. TCK m.123/A-2 hükmü, cezayı artıran bu hâlleri üç başlıkta toplamaktadır.
1. Çocuğa veya Eşe/Boşanılan Eşe Karşı İşlenmesi
Israrlı takip eyleminin mağdurunun çocuk ya da failin eş veya boşandığı eş olması halinde suç daha ağır yaptırımla cezalandırılır. Buradaki amaç, aile içi ilişkilerde mağduriyetin daha yoğun yaşanması, failin mağdur üzerinde hâkimiyet kurma imkânının artması ve çocuğun korunmaya muhtaç özel statüsüdür. Özellikle boşanma sürecinde ya da sonrasında, eski eşin sürekli araması, evin önünde beklemesi, çocuk üzerinden iletişim kurmaya çalışması gibi fiiller bu kapsamda değerlendirilir.
2. Mağdurun Yaşamında Ciddi Değişikliklere Yol Açması
Failin ısrarlı takip fiilleri sonucunda mağdurun okulunu, işini bırakmak zorunda kalması ya da ikametini değiştirmesi nitelikli hâl olarak kabul edilmiştir. Burada aranan, fiilin mağdurun yaşam biçimini kökten etkilemiş olmasıdır. Örneğin, mağdur sürekli takip edildiği için okulunu terk etmek, iş yerini bırakmak, evini taşımak zorunda kalıyorsa bu durum ağırlaştırıcı sebep doğurur. Böylece yalnızca “rahatsızlık” değil, mağdurun hayat düzeninin bozulması somut bir ölçüt haline gelmiştir.
3. Tedbir Kararına Rağmen Israrlı Takibin Devam Etmesi
6284 sayılı Kanun veya ceza yargılaması kapsamında uzaklaştırma, iletişim yasağı, konuta veya okula yaklaşmama gibi koruyucu–önleyici tedbirlere rağmen fiilin sürdürülmesi de nitelikli hâl sayılır. Bu durumda fail, yalnızca mağdurun huzurunu bozmakla kalmaz; aynı zamanda mahkeme veya kolluk makamlarının koyduğu hukuki engeli de ihlal etmiş olur. Bu ihlal, mağdurun korunmaya yönelik beklentisini yok ettiği için kanun koyucu cezayı artırmıştır.
Cezanın Sınırları ve Sonuçları
TCK m.123/A-2’ye göre bu nitelikli hâller gerçekleştiğinde ceza 1 yıldan 3 yıla kadar hapis şeklindedir. Temel tipe göre hem alt hem de üst sınır yükseltilmiştir. Böylece hâkim, ceza bireyselleştirmesi yaparken daha geniş bir aralıkta ama daha ağır bir tabandan hareket eder.
Uygulamadaki Önemi
Nitelikli hâller, uygulamada en sık boşanılan eşe karşı takip, çocuğun okul güzergâhında ısrarlı bekleme ve uzaklaştırma kararının ihlali biçiminde görülmektedir. Deliller arasında şikâyet dilekçeleri, güvenlik kamerası kayıtları, HTS dökümleri, tedbir kararlarının tebliğ belgeleri ve mağdurun yaşam değişikliklerini gösteren resmi evraklar (okul terk belgesi, adres değişikliği bildirimi, işten ayrılış bildirgesi) büyük önem taşır.
✅ Sonuç:
TCK m.123/A-2, ısrarlı takibin mağdurun korunmaya muhtaç statüsünü ağırlaştırdığı, yaşam düzeninde köklü değişiklik yarattığı veya devletin verdiği koruma tedbirine rağmen sürdürüldüğü durumları nitelikli hâl saymış, cezayı 1–3 yıl hapis aralığına yükseltmiştir. Böylece hem mağdurun korunması güçlendirilmiş hem de failin fiiline karşı caydırıcılık artırılmıştır.