Resmi Belgede Sahtecilik ve Göçmen Kaçakçılığı Suçu
1. Giriş
Göçmen kaçakçılığı çoğu zaman sahte belgeler aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Özellikle pasaport, vize, oturma izni veya çalışma izni belgeleri üzerinde yapılan sahtecilikler, hem TCK m.79 (Göçmen Kaçakçılığı) hem de TCK m.204 (Resmi Belgede Sahtecilik) kapsamında suç teşkil etmektedir. Bu nedenle, bu iki suç tipi uygulamada sık sık birlikte tartışılmaktadır.
2. Hukuki Çerçeve
2.1. Göçmen Kaçakçılığı (TCK m.79)
-
Yabancıların ülkeye yasadışı yollarla sokulması,
-
Ülkede kalmalarına imkân sağlanması,
-
Türk vatandaşlarının veya yabancıların yurtdışına çıkarılmaları.
➡ Maddi menfaat amacı aranır.
2.2. Resmi Belgede Sahtecilik (TCK m.204)
-
Kamu görevlisinin düzenlemeye yetkili olduğu bir belge üzerinde sahtecilik yapmak,
-
Gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmek,
-
Sahte olarak düzenlenen resmi belgeyi kullanmak.
3. İki Suçun Kesişim Noktası
3.1. Göçmen Kaçakçılığında Sahte Belgelerin Rolü
Göçmenlerin yasa dışı yollarla taşınmasında en çok kullanılan yöntemler:
-
Sahte pasaport,
-
Sahte vize,
-
Sahte ikamet izinleri,
-
Sahte çalışma belgeleridir.
3.2. Suçların İçtimaı
-
Fail hem göçmen kaçakçılığı hem de resmi belgede sahtecilik suçunu işlediğinde, her iki suçtan ayrı ayrı cezalandırılır.
-
Çünkü bu suçlar farklı hukuki değerleri korur:
-
Göçmen kaçakçılığı → insan onuru, devletin göç politikası
-
Resmi belgede sahtecilik → kamu güveni
-
➡ Bu durumda fikri içtima (TCK m.44) değil, gerçek içtima uygulanır.
4. Yargıtay Kararları
4.1. Yargıtay 18. CD, 2015/49 K.
Sanıkların sahte pasaport düzenleyerek göçmenleri yurtdışına çıkarmaya çalıştıkları olayda, Yargıtay hem TCK m.79 hem de TCK m.204’ün uygulanması gerektiğini belirtmiştir.
4.2. Yargıtay 9. CD, 2014/4908 K.
Göçmenlerden ele geçirilen sahte vizeler, hem göçmen kaçakçılığının ispatında delil kabul edilmiş, hem de sanıklar resmi belgede sahtecilikten ayrıca mahkûm edilmiştir.
4.3. Yargıtay CGK, 2012/10-1300 E., 2013/248 K.
Sahte belge kullanımının tek başına göçmen kaçakçılığı için yeterli olmayacağı, ancak menfaat karşılığı göçmen taşımaya yönelik fiillerle birleşirse iki suçun birlikte uygulanacağı vurgulanmıştır.
5. Deliller
5.1. Sahte Belgeler
-
Pasaport üzerindeki fotoğraf değişiklikleri,
-
Vize sahteciliği,
-
Kimlik fotokopilerinde tahrifat.
5.2. Elektronik Deliller
-
Sahte belgelerin basıldığı bilgisayar kayıtları,
-
Yazıcı çıktı izleri,
-
E-posta veya WhatsApp yazışmaları.
5.3. Tanık ve Göçmen Beyanları
-
Göçmenlerin, sahte belgeleri kimden aldıklarına dair ifadeleri,
-
Kolluk raporları.
6. Uluslararası Hukuk Boyutu
6.1. Palermo Sözleşmesi
Göçmen kaçakçılığına ilişkin Palermo Protokolü, sahte belgelerin kullanımını da suçun bir parçası olarak görmektedir.
6.2. Avrupa Birliği Uygulaması
AB ülkeleri, göçmen kaçakçılığı ve sahtecilik fiillerini genellikle birlikte değerlendirir ve cezaları ağırlaştırır.
7. Somut Senaryo (Özgün Örnek)
Olay:
Sanık H.K., sahte pasaportlar hazırlayarak 10 göçmeni Türkiye üzerinden Yunanistan’a çıkarmaya çalışır. Göçmenlerden kişi başı 3.000 Euro alır. Polis operasyonu ile yakalanır.
Hukuki Değerlendirme:
-
Göçmenlerden para alındığı için TCK m.79 (göçmen kaçakçılığı) oluşur.
-
Sahte pasaport düzenlendiği için ayrıca TCK m.204 (resmi belgede sahtecilik) oluşur.
-
Sanık, her iki suçtan ayrı ayrı cezalandırılır.
8. Sonuç
Göçmen kaçakçılığı suçu ile resmi belgede sahtecilik suçu, uygulamada çoğu kez birlikte işlenmektedir.
-
Göçmen kaçakçılığı → insan onuru ve göç politikası güvenliği,
-
Resmi belgede sahtecilik → kamu güveni,
korunan hukuki değerlerdir.
Bu nedenle, failin tek fiiliyle her iki suç işlenmişse, gerçek içtima kuralı uygulanır ve fail her iki suçtan bağımsız cezalandırılır.
Yargıtay 21. Ceza Dairesi – Karar: 2016/7457 İncelemesi
1. Olayın Özeti
Dosyada sanıkların, yabancı uyruklu göçmenleri Avrupa ülkelerine çıkarmak amacıyla sahte pasaport ve vizeler düzenledikleri, göçmenlerden para aldıkları ve onları havalimanı üzerinden yurtdışına çıkarmaya çalıştıkları tespit edilmiştir.
Göçmenler sahte belgelerle çıkış yapmak üzereyken yakalanmış, sanıklar hakkında hem TCK m.79 (Göçmen Kaçakçılığı) hem de TCK m.204 (Resmi Belgede Sahtecilik) kapsamında dava açılmıştır.
2. Yerel Mahkeme Kararı
Yerel mahkeme, sanıkların tek fiil ile sahte belge düzenleyip kullandıkları ve göçmenleri yurtdışına çıkarmaya teşebbüs ettikleri gerekçesiyle:
-
Göçmen kaçakçılığından mahkûmiyet,
-
Resmi belgede sahtecilikten ayrıca mahkûmiyet,
kararı vermiştir.
Sanıklar, “akraba yardımı” ve “menfaat amacı bulunmadığı” savunmalarında bulunmuştur.
3. Yargıtay 21. Ceza Dairesi’nin İncelemesi
3.1. Göçmen Kaçakçılığı Yönünden
-
Göçmenlerden kişi başı para alındığı sabittir.
-
Göçmenlerin yasal olmayan belgelerle çıkışlarının sağlanmaya çalışılması, göçmen kaçakçılığı suçunun icra hareketi kabul edilmiştir.
➡ Yargıtay, TCK m.79’un tüm unsurlarının oluştuğuna hükmetmiştir.
3.2. Resmi Belgede Sahtecilik Yönünden
-
Pasaport ve vizeler sahte düzenlenmiştir.
-
Bu belgelerin kullanılması, TCK m.204 kapsamında ayrı bir suç oluşturur.
➡ Yargıtay, bu suçun göçmen kaçakçılığı içinde erimediğini, ayrı bir hukuki değeri (kamu güvenini) koruduğunu vurgulamıştır.
3.3. İçtima Tartışması
Sanık müdafileri, “tek fiil var, yalnızca göçmen kaçakçılığından cezalandırılmalı” savunmasını yapmıştır.
-
Yargıtay, fikri içtima (TCK m.44) uygulanamayacağını, çünkü iki ayrı suç tipinin iki ayrı hukuki değeri koruduğunu belirlemiştir.
-
Bu nedenle sanıkların hem TCK m.79 hem de TCK m.204’ten ayrı ayrı cezalandırılması gerektiğine karar vermiştir.
3.4. Teşebbüs
Göçmenler havalimanında yakalandığı için yurtdışına fiilen çıkış olmamıştır.
-
Yargıtay, göçmen kaçakçılığının teşebbüs aşamasında kaldığını belirtmiş, TCK m.35 uyarınca cezada indirim yapılması gerektiğini vurgulamıştır.
4. Kararın Önemi
a) İki Suçun Bağımsızlığı
Yargıtay bu kararıyla, resmi belgede sahtecilik ile göçmen kaçakçılığı suçlarının içtima etmeyeceğini, failin her iki suçtan bağımsız şekilde cezalandırılacağını açıkça ortaya koymuştur.
b) Teşebbüs – Tamamlanma Ayrımı
Göçmenlerin fiilen yurtdışına çıkışı gerçekleşmese dahi, icra hareketlerine başlanması (sahte belgelerle havalimanına sokulmaları) teşebbüs için yeterlidir.
c) Akraba Savunmasının Reddi
Sanığın göçmenlerle akrabalık bağının bulunması, menfaat karşılığı yapılan organizasyon gerçeğini ortadan kaldırmadığı için dikkate alınmamıştır.
d) Uluslararası Boyut
Karar, Palermo Protokolü’ne de paralel bir yaklaşımla, sahte belge kullanımını göçmen kaçakçılığının tipik yöntemlerinden biri olarak değerlendirmiştir.
5. Sonuç
Yargıtay 21. Ceza Dairesi – Karar: 2016/7457, şu ilkeleri pekiştirmiştir:
-
Göçmen kaçakçılığı ve resmi belgede sahtecilik bağımsız suçlardır, fail ayrı ayrı cezalandırılır.
-
Göçmen kaçakçılığı suçu, sınır fiilen geçilmese de teşebbüs aşamasında oluşur.
-
Akrabalık bağı, menfaat unsurunu ortadan kaldırmadıkça cezayı düşürmez.
-
Elkoyma ve müsadere tedbirleri (sahte belgeler, paralar, araçlar) hukuka uygun şekilde uygulanmalıdır.
Hukuk Fakültesi Öğrencisi Ada Ceren KENDİGELEN
About Post Author
