Avrupa’dan Deport (sınır dışı edilme)
Avrupa Birliği ülkeleri, göç ve yabancılar hukuku bakımından sıkı düzenlemelere sahiptir. Özellikle yasa dışı göç, oturum izinlerinin ihlali, kamu düzeni veya güvenliği tehdit eden davranışlar, yabancıların deport edilmesine (sınır dışı edilmesine) yol açabilmektedir.
Deport edilmek, yalnızca bulunduğunuz ülkeden değil, aynı zamanda Schengen bölgesinin tamamından belirli bir süre giriş yasağı anlamına gelebilir. Bu nedenle deport kararı, bireylerin hem kişisel yaşamını hem de iş ve ticaret hayatını ciddi şekilde etkilemektedir.
Bu makalede, Avrupa’dan deport edilmenin hukuki dayanakları, nedenleri, sonuçları, itiraz yolları, Türkiye ve Avrupa Birliği arasındaki düzenlemeler, AİHM kararları ve pratik öneriler detaylı olarak ele alınacaktır.
Deport (Sınır Dışı) Nedir?
Deport, yabancının bir ülke topraklarında bulunma hakkını kaybetmesi ve zorla ülke dışına çıkarılmasıdır.
-
Türk hukukunda karşılığı: sınır dışı etme kararı
-
Avrupa Birliği hukukunda: removal order veya expulsion
Deport kararı, idari bir işlem olup genellikle yabancılar polisi veya göç idaresi tarafından alınır.
Avrupa’da Deport Kararlarının Hukuki Dayanakları
1. Avrupa Birliği Hukuku
-
2008/115/EC Sayılı AB Geri Dönüş Direktifi: AB ülkelerinde yasa dışı bulunan yabancıların geri gönderilmesine ilişkin çerçeveyi belirler.
-
Schengen Sınır Kanunu: Schengen bölgesine giriş ve çıkış kurallarını düzenler.
-
AB Temel Haklar Şartı: Deport işlemlerinde insan hakları gözetilmelidir.
2. Ulusal Hukuklar
Her AB üyesi devletin Yabancılar Kanunu bulunur. Deport işlemleri bu kanunlara göre yürütülür.
3. Uluslararası Hukuk
-
1951 Cenevre Sözleşmesi (Mültecilerin Hukuki Statüsüne Dair)
-
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) m.3 ve m.8: İşkence yasağı ve özel hayatın korunması.
Avrupa’da Deport Edilme Nedenleri
-
Vize ve Oturum İhlalleri
-
Schengen vizesinin süresini aşmak.
-
Oturum izni olmadan çalışmak.
-
Sahte evrak kullanmak.
-
-
Kamu Düzeni ve Güvenliği İhlalleri
-
Suç işlemek (uyuşturucu, hırsızlık, şiddet vb.).
-
Terör örgütleriyle bağlantı.
-
Kamu güvenliğini tehdit eden davranışlar.
-
-
Maddi Yük Olma
-
Devlete aşırı sosyal yardım yükü getirmek.
-
Sağlık sigortası veya barınma koşullarını yerine getirmemek.
-
-
İltica Başvurularının Reddedilmesi
-
Mülteci statüsü veya sığınma talebinin reddedilmesi.
-
Deport Kararının Sonuçları
-
Ülke dışına çıkarılma: Deport edilen kişi ülkesine veya üçüncü bir ülkeye gönderilir.
-
Giriş yasağı: 1 yıldan 10 yıla kadar Schengen bölgesine giriş yasağı uygulanabilir.
-
Pasaport damgalanması: Deport edilen kişinin pasaportuna giriş yasağı işlenir.
-
Sosyal hakların kaybı: Oturum ve çalışma izinleri iptal edilir.
-
Aile hayatı etkilenir: Deport edilen kişi aile bireylerinden ayrı kalabilir.
Deport Kararına Karşı Hukuki Yollar
1. İdari İtiraz
Her ülkenin kendi mevzuatına göre değişir. Örneğin:
-
Almanya’da Verwaltungsgericht (idare mahkemesi).
-
Fransa’da Tribunal Administratif.
-
İtalya’da TAR (Tribunale Amministrativo Regionale).
2. Yargı Yolu
-
Deport kararına karşı ulusal mahkemelerde dava açılabilir.
-
Süreler genellikle 7 ila 30 gün arasındadır.
3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM)
-
Deport kararı AİHS m.3 (işkence yasağı) veya m.8 (aile hayatının korunması) ihlali teşkil ediyorsa AİHM’e başvuru yapılabilir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kararları
-
Chahal / Birleşik Krallık (1996): Terör şüphelisi olsa bile işkence riski olan ülkeye deport edilemez.
-
Boultif / İsviçre (2001): Aile hayatı gerekçesiyle sınır dışı kararının ihlal olduğu kabul edilmiştir.
-
Üner / Hollanda (2006): Kamu güvenliği ile özel hayat arasında adil denge gözetilmelidir.
Türkiye – AB İlişkileri ve Deport
Türkiye, AB ile Geri Kabul Anlaşması imzalamıştır.
-
AB ülkeleri, yasa dışı yollardan AB’ye giren ve Türkiye üzerinden gelen Türk vatandaşlarını veya üçüncü ülke vatandaşlarını Türkiye’ye geri gönderebilir.
-
Bu kapsamda Türkiye, Avrupa’dan deport edilen kişileri kabul etmekle yükümlüdür.
Deport Edilen Kişilerin Türkiye’deki Durumu
-
Deport edilen kişiler Türkiye’ye giriş yaptıklarında Göç İdaresi tarafından kayıt altına alınır.
-
Gerekirse idari gözetim uygulanabilir.
-
Deport edilen kişilerin Türkiye’de adli sicil ve güvenlik kontrolleri yapılır.
Deport Kararına Karşı Pratik Öneriler
-
Sürelere dikkat: Deport kararına itiraz süresi kısa olabilir.
-
Avukat desteği: Ulusal hukuk ve AİHM başvuruları için uzman avukatla hareket edilmelidir.
-
Aile birliği argümanı: Avrupa’da yaşayan aile üyeleri varsa bu durum belgelenmelidir.
-
Sağlık ve insan hakları gerekçeleri: Deport edilen ülkenin güvenli olmaması önemli bir savunmadır.
-
Giriş yasağı kaldırma talebi: Deport edilen kişi belirli süre sonunda yeniden başvuru yapabilir.
Sık Sorulan Sorular
Deport kararı kaç yıl geçerlidir?
Genellikle 1 ila 10 yıl arasında değişir.
Deport edilen kişi tekrar Avrupa’ya girebilir mi?
Giriş yasağı süresi dolduktan sonra yeniden vize başvurusu yapılabilir.
Aile birleşimi hakkı deport kararını kaldırır mı?
AİHM kararlarına göre aile hayatı korunmalı; bu nedenle bazı durumlarda sınır dışı engellenebilir.
İltica başvurusu reddedilen kişi hemen deport edilir mi?
Hayır, itiraz hakkı vardır. İtiraz reddedilirse deport uygulanır.
Sonuç
Avrupa’dan deport edilmek, yalnızca bireysel özgürlükleri değil, aynı zamanda kişinin aile hayatını, çalışma hakkını ve sosyal düzenini de ciddi şekilde etkileyen bir işlemdir. Deport kararları, genellikle vize ihlalleri, kamu düzenine aykırı davranışlar veya iltica başvurularının reddi nedeniyle verilmektedir.
Hukuki açıdan ise deport kararına karşı ulusal yargı yolları ve gerekirse AİHM başvurusu mümkündür. Özellikle aile hayatı ve işkence yasağı, deport kararlarına karşı en güçlü savunma araçlarıdır.
Sonuç olarak, Avrupa’dan deport edilme sürecinde süreçlerin yakından takip edilmesi, profesyonel hukuki yardım alınması ve uluslararası insan hakları hukukunun sunduğu imkânların kullanılması büyük önem taşır.
About Post Author
