İtalya’da Vergi Hukuku ve Yabancılar İçin Yükümlülükler
Giriş
İtalya, Avrupa Birliği’nin önde gelen ekonomilerinden biri olup vergi sisteminde hem bireyler hem de şirketler açısından kapsamlı düzenlemelere sahiptir. Vergi hukuku yalnızca İtalyan vatandaşlarını değil, ülkede yaşayan veya gelir elde eden yabancıları da doğrudan ilgilendirir.
Türk vatandaşları başta olmak üzere İtalya’da yaşayan, çalışan, yatırım yapan veya gayrimenkul sahibi olan yabancılar için vergi yükümlülükleri büyük önem taşır. Çünkü İtalya, ikamet esaslı vergi sistemine sahip olup, ülkede vergi mükellefi haline gelen yabancıların dünya çapındaki gelirlerini İtalya’da beyan etmelerini zorunlu kılar.
Bu rehberde, İtalya’da vergi hukuku ve yabancılar için yükümlülükler, hukuki dayanaklardan başlayarak gelir türleri, vergilendirme esasları, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları, Türk vatandaşlarının özel durumu, karşılaştırmalı hukuk, senaryolar ve sık sorulan sorular eşliğinde ayrıntılı biçimde ele alınacaktır.
1. Hukuki Dayanaklar
1.1. İtalyan Vergi Kanunu (Testo Unico delle Imposte sui Redditi – TUIR)
İtalyan vergi sistemi, 1986 tarihli 917 sayılı Kanun (TUIR) üzerine inşa edilmiştir.
1.2. AB Düzenlemeleri
AB direktifleri, KDV, kurumlar vergisi ve transfer fiyatlandırması gibi konularda İtalya’yı bağlar.
1.3. İkili Anlaşmalar
Türkiye ile İtalya arasında Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması (1988) vardır. Bu sayede aynı gelir için iki ülkede vergi ödenmez.
2. Vergi Mükellefiyeti
2.1. İkamet Esasına Göre Vergi
İtalya’da 183 günden fazla ikamet eden herkes vergi mükellefi sayılır.
2.2. Dünya Geliri Prensibi
Vergi mükellefi olan kişiler, yalnızca İtalya’daki gelirlerini değil, tüm dünya gelirlerini beyan etmek zorundadır.
2.3. İkamet Etmeyenler
İtalya’da ikamet etmeyen yabancılar yalnızca İtalya kaynaklı gelirleri üzerinden vergi öder.
3. Yabancıların Vergi Yükümlülükleri
3.1. Gelir Vergisi (IRPEF)
-
Bireylerin gelirleri kademeli olarak %23–43 oranında vergilendirilir.
-
Kira, ücret, serbest meslek ve yatırım gelirleri dahildir.
3.2. Kurumlar Vergisi (IRES)
-
Şirketler için standart oran %24’tür.
3.3. Bölgesel Üretim Vergisi (IRAP)
-
%3,9 oranında alınır.
3.4. Katma Değer Vergisi (KDV – IVA)
-
Standart oran %22’dir.
-
Bazı ürünlerde %10 veya %4 uygulanır.
3.5. Emlak Vergisi (IMU)
-
Gayrimenkul sahiplerinden alınır. Oran belediyeye göre değişir (%0,4–1,06).
4. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları
Türkiye–İtalya anlaşmasına göre:
-
Çalışma gelirleri, çalışmanın yapıldığı ülkede vergilendirilir.
-
Çifte vergilendirme durumunda mahsup yöntemi uygulanır.
-
Emekli maaşları genelde ikamet edilen ülkede vergilendirilir.
5. Yabancı Yatırımcılar ve Şirketler
5.1. Yabancı Şirketler
İtalya’da şube açan yabancı şirketler yalnızca İtalya’daki gelirleri üzerinden vergi öder.
5.2. Yatırımcı Teşvikleri
-
Start-up’lara vergi indirimi,
-
Güney bölgelerde yatırım yapanlara ek avantajlar,
-
AB fonlarına erişim.
6. Vergi Beyanı ve Ödeme Süreci
6.1. Beyanname
Her yıl Mart–Haziran arasında Modello 730 veya Modello Redditi formlarıyla beyan yapılır.
6.2. Ödeme
Vergiler iki taksitte ödenir: Haziran ve Kasım.
6.3. Elektronik Sistem
Beyanname ve ödemeler elektronik ortamda yapılır.
7. Vergi Denetimleri ve Cezalar
-
Beyan eksikliklerinde %30 ceza,
-
Vergi kaçakçılığında hapis cezası mümkündür.
-
Sahte fatura düzenleyenler için ağır yaptırımlar vardır.
8. Türk Vatandaşlarının Özel Durumu
8.1. Çifte Vergilendirme
Türkiye–İtalya anlaşması sayesinde aynı gelir üzerinden iki kez vergi alınmaz.
8.2. Sosyal Güvenlik
İki ülke arasındaki anlaşma sayesinde primler karşılıklı tanınır.
8.3. Yatırımcılar
Türk yatırımcılar genellikle Milano ve Roma’da şirket kurmaktadır.
9. Türkiye–İtalya Karşılaştırması
-
Türkiye: Gelir vergisi %15–40 arası.
-
İtalya: Gelir vergisi %23–43 arası.
-
Türkiye: KDV %20.
-
İtalya: KDV %22.
-
Türkiye: Kurumlar vergisi %25.
-
İtalya: Kurumlar vergisi %24.
10. Avrupa ve Balkan Karşılaştırması
-
Yunanistan: Gelir vergisi %22–44.
-
İspanya: %19–45.
-
Portekiz: %14,5–48.
-
Makedonya: %10 sabit oran.
-
İtalya: Orta–yüksek vergi yüküne sahip, ancak AB fon avantajı vardır.
11. Uygulama Senaryoları
Senaryo 1: Türk Öğrenci
Roma’da eğitim gören öğrenci yarı zamanlı işten elde ettiği gelir için vergi öder.
Senaryo 2: Yatırımcı
Milano’da şirket kuran iş adamı %24 kurumlar vergisine tabidir.
Senaryo 3: Gayrimenkul Sahibi
Floransa’da ev sahibi olan Türk vatandaşı kira gelirini İtalya’da beyan eder.
Senaryo 4: Emekli
İtalya’da yaşayan Türk emekli, emekli maaşını Türkiye’den alsa da ikamet ettiği için İtalya’da beyan eder.
Senaryo 5–10: (serbest meslek kazançları, sınır ötesi ticaret, AB fon gelirleri, vergi denetimi, çift ikamet sorunları).
12. Sık Sorulan Sorular (FAQ)
S1: İtalya’da 6 aydan fazla kalırsam vergi mükellefi olur muyum?
Evet.
S2: Çifte vergilendirmeden nasıl kaçınabilirim?
Türkiye–İtalya anlaşması sayesinde mahsup yöntemiyle.
S3: Kira gelirleri vergilendirilir mi?
Evet, %21 sabit oran uygulanabilir.
S4: Şirket vergisi oranı nedir?
%24.
S5: Beyannameyi kendim verebilir miyim?
Evet, ancak genelde muhasebeci kullanılır.
S6: Vergi cezaları ağır mı?
Evet, ciddi para ve hapis cezaları vardır.
S7: Emekliler vergi öder mi?
Evet, ikamet ettiği yerde.
S8: Sosyal güvenlik primleri ne olur?
Türkiye’deki süreler İtalya’da tanınır.
S9: İtalya’da vergi yükü yüksek mi?
Evet, AB ortalamasının üzerindedir.
S10–30: (çocuk yardımı vergileri, miras vergisi, bağış vergisi, serbest meslek beyanı, uzaktan çalışanların vergisi, dijital şirketler için kurallar vb.)
Sonuç
İtalya’da vergi hukuku ve yabancılar için yükümlülükler, 2025 itibarıyla şeffaf ve AB standartlarına uygun bir sistem üzerine kuruludur. Türk vatandaşları açısından çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması, sosyal güvenlik entegrasyonu ve yatırım avantajları süreci kolaylaştırmaktadır.
Vergilerin doğru beyan edilmesi, belgelerin eksiksiz hazırlanması ve profesyonel hukuki–mali danışmanlık alınması, hem cezai riskleri önler hem de vergi avantajlarından yararlanmayı sağlar.
About Post Author
