Türkiye’de Evlilik Vaadiyle Dolandırıcılık — Hukuki Çerçeve, Yargıtay Yaklaşımı ve Yabancılar İçin Önemli Noktalar
Giriş
Türkiye’de evlilik vaadiyle dolandırıcılık, özellikle yerel hukuk sistemini ve kültürel dinamikleri bilmeyen yabancılar açısından ciddi bir sorun haline gelmiştir. Bu tür dolandırıcılık, bir kişinin evlilik niyeti varmış gibi davranıp aslında mağdurun güvenini ve duygularını sömürerek maddi kazanç sağlamasıyla gerçekleşir. Gerçekten yaşanan ilişki anlaşmazlıklarından farklı olarak bu durum, Türk Ceza Kanunu’na göre bir suçtur ve fail açısından ağır yaptırımlar doğurur. Böyle bir durumla karşılaşan herkes için yasal çerçevenin nasıl işlediğini bilmek büyük önem taşır.
Evlilik Vaadiyle Dolandırıcılık Nedir?
Evlilik vaadiyle dolandırıcılık, taraflardan birinin aslında evlenme niyeti olmadığı halde karşı tarafı evleneceğine ikna etmesi ve bu güven ilişkisi üzerinden para, ziynet eşyası veya malvarlığı elde etmesidir.
Temel unsurlar:
-
Güven yaratmak amacıyla asılsız bir evlilik vaadi.
-
Bu vaat nedeniyle mağdurun para veya mal vermesi.
-
Failin baştan beri evlenme niyetinin olmaması.
Bu durum, Türk hukukunda yalnızca “verilen sözün tutulmaması” değil, doğrudan dolandırıcılık (TCK m.157-158) kapsamında değerlendirilir.
Türkiye’de Hukuki Çerçeve
Türk Ceza Kanunu Hükümleri
-
TCK m.157 (Basit Dolandırıcılık): Hileli davranışlarla bir kişiyi aldatarak menfaat elde eden kimse cezalandırılır.
-
TCK m.158 (Nitelikli Dolandırıcılık): Eğer dolandırıcılık, güven ilişkisi, duygu istismarı veya sosyal ilişkiler yoluyla gerçekleştirilmişse ceza ağırlaştırılır.
Evlilik vaadiyle dolandırıcılık davalarında genellikle TCK m.158 uygulanır. Çünkü fail, mağdurun duygusal güvenini kötüye kullanmaktadır. Bu durumda 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası ve adli para cezası öngörülür.
Türk Mahkemelerinin Yaklaşımı
Yargıtay kararlarında şu ölçütler öne çıkmaktadır:
-
İlişki başlangıçta gerçek evlilik niyetiyle kurulmuş ancak sonradan anlaşmazlıklar nedeniyle bitmişse, bu dolandırıcılık sayılmaz.
-
Başından itibaren evlenme niyeti yoksa ve tek amaç maddi çıkar sağlamaksa, bu nitelikli dolandırıcılıktır.
Mahkemeler için temel soru şudur: “Gerçekten evlenme niyeti var mıydı, yoksa en baştan aldatma mı söz konusuydu?” Bu noktada banka dekontları, mesaj kayıtları, tanık beyanları ve failin davranış biçimleri delil olarak önem taşır.
Mağdurlar İçin Hukuki Yollar
-
Ceza Şikayeti
-
Mağdurlar Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunabilir.
-
Fail hakkında kamu davası açılır ve hapis cezası gündeme gelir.
-
-
Tazminat Davası
-
Türk Borçlar Kanunu’na göre haksız fiil veya sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılarak maddi-manevi tazminat talep edilebilir.
-
-
Malvarlığının İadesi
-
Verilen para, ziynet eşyası veya mallar mahkeme kararıyla geri alınabilir.
-
Yabancıların Daha Fazla Risk Altında Olmasının Sebepleri
-
Türk hukuk sistemine dair sınırlı bilgi.
-
Dil engeli nedeniyle verilen sözleri veya belgeleri tam anlamama.
-
Kültürel farklılıklar ve duygusal kırılganlık.
-
Dolandırıcıların, yabancıların yargı yoluna başvurmaktan çekineceğini düşünmesi.
Bu nedenle yabancılar evlilik vaadiyle dolandırıcılık suçlarında hedef haline gelebilmektedir.
Evlilik Vaadiyle Dolandırıcılıktan Korunmak İçin Pratik Öneriler
-
Niyetleri doğrulayın: Maddi taahhütlere girmeden önce resmi nişan, aile tanışması veya evlilik hazırlıkları gibi somut adımların atılmasını bekleyin.
-
Ödeme ve transferleri belgeleyin: Para veya mal verirken her zaman yazılı ve resmi kayıt tutun.
-
Hukuki destek alın: Ciddi bir maddi talep varsa mutlaka bir Türk avukat ile görüşün.
-
Sözlere değil, davranışlara güvenin: Resmi bir süreç yoksa vaatlere ihtiyatla yaklaşın.
Sonuç
Türkiye’de evlilik vaadiyle dolandırıcılık, sadece kişisel bir hayal kırıklığı değil, ağır yaptırımları olan ciddi bir ceza hukuku suçudur. Özellikle yabancıların dikkatli olması ve mali konularda temkinli hareket etmesi gerekir.
Türk hukuku mağdurlara iki temel yol sunar:
-
Ceza davası yoluyla failin hapis cezasına çarptırılması,
-
Hukuk davası yoluyla maddi ve manevi tazminatın alınması.
Eğer böyle bir durumdan şüpheleniyorsanız, haklarınızı korumak ve adalet aramak için derhal nitelikli bir Türk avukata başvurmanız hayati önem taşır.