Dubai–Türkiye Arasında Miras Hukuku Uygulamaları

Giriş

Günümüzde, hem Dubai’de yaşayan Türk vatandaşları hem de Türkiye’de malvarlığı bulunan Dubai vatandaşları, miras hukuku bakımından iki ülke arasında karma bir hukuki sürece tabidir. Bu durum; uluslararası özel hukuk kuralları, taraf ülkelerin milli miras mevzuatı ve uluslararası sözleşmeler çerçevesinde çözümlenir.

Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında doğrudan miras hukukuna ilişkin özel bir ikili anlaşma bulunmamakla birlikte, 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) hükümleri uygulanır.

1. Hukuki Dayanaklar

1.1 Türkiye’de Uygulanan Temel Mevzuat

MÖHUK m.20: Miras, ölenin milli hukukuna göre çözülür.
Türk Medeni Kanunu (TMK): Mirasın paylaşımı, saklı pay, vasiyetname ve tenkis davaları.
Yargıtay Kararları: Yabancı uyruklu kişilerin Türkiye’deki taşınmazlarının miras paylaşımında Türk hukukunun uygulanacağı yönünde içtihatlar.

1.2 Dubai/BAE Mevzuatı

UAE Personal Status Law (Federal Law No. 28 of 2005) – Şer’i hukuk esasları ağırlıklıdır.
2020 sonrası düzenlemeler ile yabancılar için seküler miras kuralları ve vasiyetname tescili imkanı tanınmıştır (DIFC Wills Service Centre gibi).
Dubai’de vasiyetnamesi olmayan bir Müslüman’ın mirası, genellikle İslam miras hukukuna göre paylaşılır.

2. Mirasın Belirlenmesinde Uygulanacak Hukuk

2.1 Türkiye Açısından

Taşınmaz Mallar: Türkiye’de bulunan taşınmaz mallar mutlaka Türk hukukuna göre mirasçılara intikal eder (MÖHUK m.20/son).
Taşınır Mallar ve Haklar: Ölenin milli hukuku uygulanır.
- Örneğin; Dubai vatandaşı bir kişinin Türkiye’deki banka hesabı, Dubai hukukuna tabi olabilir.

2.2 Dubai Açısından

Malların paylaşımında ölenin vatandaşı olduğu ülke hukukunun uygulanması talep edilebilir.
Dubai’de yaşayan yabancılar, DIFC veya Dubai Courts nezdinde Türk hukukuna uygun vasiyetname düzenleyebilir.

3. Çifte Vatandaşlık Durumları

Çifte vatandaşlarda (örneğin hem Türkiye hem BAE vatandaşı olan kişilerde), hangisinin “ağırlıklı vatandaşlık” olduğu ve ölüm anındaki mutad mesken önem kazanır.

Türkiye’de yerleşik olanlarda Türk hukuku,
Dubai’de yerleşik olanlarda ise BAE hukuku ağırlıklı uygulanır.

4. Tanıma ve Tenfiz Süreçleri

4.1 Dubai Kararlarının Türkiye’de Geçerliliği

Türkiye’de uygulanabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açılması gerekir.
Türk mahkemeleri; kamu düzenine, Türk Medeni Kanunu’nun saklı pay hükümlerine aykırı kararları reddedebilir.

4.2 Türkiye Kararlarının Dubai’de Geçerliliği

BAE’de uygulanacak Türk mahkeme kararları için Dubai mahkemelerinde tanıma-tenfiz davası açılır.
Şer’i kurallara aykırılık tespit edilirse karar reddedilebilir.

5. Vasiyetname Düzenleme ve Saklı Pay

Türkiye’de saklı pay sistemi vardır: Mirasçılardan belirli paylar vasiyetle dahi ortadan kaldırılamaz.
Dubai’de yabancılar için seküler sistemle vasiyet serbestisi genişletilmiştir; ancak Müslümanlar için saklı pay benzeri kurallar (Şer’i hisse oranları) geçerlidir.

6. Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar

Farklı hukuk sistemleri nedeniyle pay oranlarının değişmesi.
Vasiyetnamenin her iki ülkede de geçerli olacak şekilde düzenlenmemesi.
Tanıma-tenfiz sürecinde uzun yargılamalar ve tercüme-onay masrafları.
Türk hukukundaki saklı pay ile Dubai’deki vasiyet serbestisinin çelişmesi.

7. Pratik Öneriler

Dubai’de malvarlığı olan Türk vatandaşları, çifte dilde (Türkçe–İngilizce/Arapça) vasiyetname düzenlemelidir.
Vasiyetnamenin hem Türkiye hem Dubai’de geçerli olacak şekilde uluslararası özel hukuk uzmanı avukat tarafından hazırlanması önemlidir.
Miras planlamasında saklı pay ve veraset vergisi hususları önceden değerlendirilmelidir.

Sonuç

Dubai–Türkiye arasındaki miras işlemleri, farklı hukuk sistemlerinin kesişiminde yürütüldüğünden uzmanlık gerektiren bir alandır.
Özellikle vasiyetname tanzimi, tanıma–tenfiz davaları ve miras paylaşımı aşamalarında profesyonel hukuki destek almak, hem süre hem maliyet açısından ciddi avantaj sağlar.

Single Blog Title