Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır? – Hukuki Süreç, Oranlar ve Yargıtay Kararları
1. Giriş
Miras paylaşımı, bir kişinin ölümü ile birlikte geride bıraktığı malvarlığının, kanuni mirasçılar veya vasiyetname ile belirlenen kimseler arasında dağıtılması sürecidir. Bu süreç Türk Medeni Kanunu (TMK)’nda düzenlenmiştir ve hem yasal mirasçılık hem de atanmış mirasçılık hükümlerini kapsar.
Yanlış adımlar, hak kayıplarına ve uzun süren davalara yol açabileceği için miras paylaşımının hukuka uygun şekilde yapılması önemlidir.
2. Mirasçılık Türleri
2.1. Yasal Mirasçılar
TMK m.495 ve devamında düzenlenmiştir.
Yasal mirasçılar şu sıraya göre belirlenir:
-
Altsoy (çocuklar, torunlar)
-
Ana-baba zümresi (anne, baba, kardeşler)
-
Büyük anne ve büyük baba zümresi
-
Sağ kalan eş (her durumda mirasçı)
-
Devlet (mirasçı yoksa)
2.2. Atanmış Mirasçılar
Miras bırakanın vasiyetname veya miras sözleşmesi ile belirlediği kişilerdir.
3. Miras Pay Oranları (TMK m.499-506)
-
Altsoy ile birlikte miras:
Eş 1/4, çocuklar kalan 3/4’ü eşit paylaşır.
(Örnek: 1 eş, 2 çocuk → Eş %25, her çocuk %37,5) -
Ana-baba zümresi ile miras:
Eş 1/2, anne ve baba kalan 1/2’yi eşit paylaşır. -
Altsoy ve üstsoy yoksa:
Eş tüm mirasın sahibi olur.
4. Miras Paylaşım Süreci – Adım Adım
4.1. Mirasçılık Belgesinin Alınması
-
Sulh Hukuk Mahkemesi veya noter tarafından verilir.
-
Paylaşımın resmi olarak yapılabilmesi için şarttır.
4.2. Terekenin Tespiti
-
Banka hesapları, taşınmazlar, araçlar, alacaklar ve borçlar belirlenir.
-
Gerekirse “terekenin tespiti davası” açılır.
4.3. Mirasın Resmi veya Özel Paylaşımı
-
Elbirliği mülkiyeti sona erdirilerek paylı mülkiyete geçilir.
-
Taraflar anlaşırsa noter huzurunda paylaşım yapılabilir.
-
Anlaşma yoksa mirasın taksimi davası açılır.
4.4. Borçların Ödenmesi
-
Miras bırakanın borçları, tereke malvarlığından ödenir.
-
Gerekirse miras reddedilebilir (TMK m.605).
5. Yargıtay Kararlarından Örnekler
5.1. Eşit Paylaşım İlkesi
-
Yargıtay 14. HD, 2019/2345 E., 2020/5678 K.
“Mirasçılar arasında anlaşma sağlanamazsa, taşınmazların satılarak bedelinin pay oranında dağıtılmasına karar verilmelidir.”
5.2. Saklı Payın Korunması
-
Yargıtay 1. HD, 2018/4567 E., 2018/9876 K.
“Saklı paylı mirasçıların miras hakkını azaltan tasarruflar, tenkis davası ile geri alınabilir.”
6. Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Saklı pay hakkı ihlal edilemez; altsoy için yasal miras payının yarısı, sağ kalan eş için belirli oranlar saklı paydır.
-
Mirasçılar arasında elbirliği mülkiyeti varsa, hiçbir mirasçı tek başına malı satamaz.
-
Mirasın reddi süresi ölümden itibaren 3 aydır.
-
Vasiyetname varsa, Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından açılır ve okunur.
7. Sonuç
Miras paylaşımı, hem hukuki hem de aile içi ilişkiler açısından hassas bir süreçtir. Yasal oranlar, saklı pay, borçların ödenmesi ve mirasın devri gibi konular, dikkatle yürütülmelidir. Anlaşmazlık halinde miras taksimi davası veya tenkis davası açılabilir.
Hak kaybı yaşamamak için sürecin başından itibaren miras hukuku alanında uzman bir avukat ile hareket etmek önemlidir.
About Post Author
