TRAFİK KAZASINDA MADDİ TAZMİNAT NASIL ALINIR? TRAFİK KAZASINDA YÖNELTİLEBİLECEK TAZMİNAT TALEPLERİ NELERDİR?
Giriş: Kaza Oldu, Şimdi Ne Yapmalıyım?
Türkiye’de her yıl yüz binlerce kişi trafik kazalarına karışıyor. Bu kazaların birçoğunda maddi zarar, bedensel yaralanma ya da ne yazık ki ölüm meydana geliyor. Bu durumlarda en çok merak edilen sorulardan biri şudur:
“Trafik kazası sonrası maddi tazminat nasıl alınır?”
Bu makalede; trafik kazasına karışan mağdur ya da mirasçıların hangi durumlarda ve kimlere karşı tazminat talep edebileceğini, başvuru yollarını, zorunlu trafik sigortası, kasko ve mahkeme süreçlerini detaylı şekilde ele alacağız.
1. Trafik Kazasında Tazminat Alabilmek İçin Gerekli Şartlar
Bir tazminat talebinin başarılı olabilmesi için Türk Borçlar Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu çerçevesinde 3 temel unsurun varlığı gerekir:
-
Zarar verici olay (kaza)
-
Kusurlu bir davranış (kusur oranı)
-
Zarar (maddi ya da bedensel)
Not: Her kazada %100 kusur şart değildir. Kusur oranına göre kısmi tazminat da alınabilir.
2. Tazminat Talep Edilebilecek Kişiler Kimlerdir?
Trafik kazasında aşağıdaki kişiler doğrudan tazminat sorumlusu sayılabilir:
-
Aracı süren şoför
-
Aracın maliki (sahibi)
-
İşleten sıfatına sahip şirket veya gerçek kişi
-
Zorunlu Trafik Sigortası (ZTS) sahibi sigorta şirketi
Unutulmamalı: Kazada aracı kullanan kişi ile araç sahibi farklı kişiler olabilir. Her ikisine de ayrı ayrı dava açılabilir.
3. Trafik Kazasında Talep Edilebilecek Maddi Tazminatlar
Aşağıda trafik kazaları sonrası istenebilecek başlıca maddi tazminat türleri yer almaktadır:
A) Araç Hasar Bedeli (Araçta Maddi Zarar)
-
Kaza sonrası araçta oluşan fiziksel hasarın karşılanmasıdır.
-
Genellikle ekspertiz raporu ve servis faturaları ile belirlenir.
-
Zorunlu trafik sigortası, karşı tarafın kusuru oranında bu bedeli öder.
B) Değer Kaybı Tazminatı
-
Araç onarılsa bile 2. el piyasa değeri düşer. Bu fark için tazminat talep edilebilir.
-
Yargıtay içtihatlarıyla da kabul görmektedir.
C) İş Gücü Kaybı Tazminatı (Çalışma Gücü Kaybı)
-
Yaralanan kişi çalışamaz hale gelirse, çalışamadığı döneme ilişkin kazanç kaybı tazmin edilir.
-
SGK kayıtları, meslek bilgisi ve bilirkişi raporları temel alınır.
D) Tedavi ve İlaç Giderleri
-
Hastane, muayene, fizik tedavi, ortopedik ekipman gibi doğrudan tedaviyle ilgili tüm belgelenmiş masraflar.
E) Bakıcı Giderleri
-
Ağır yaralanmalarda, bakım gereksinimi oluşursa profesyonel bakıcı masrafı talep edilebilir.
F) Cenaze ve Defin Giderleri (Ölüm Halinde)
-
Ölüm meydana gelmişse, mezar, cenaze töreni ve taşıma giderleri dahil olmak üzere aile üyeleri bu zararı isteyebilir.
G) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
-
Ölen kişinin ailesine sağladığı ekonomik katkı hesaplanarak ölenin bakmakla yükümlü olduğu eş, çocuk, anne-babasına ödenir.
4. Tazminat Talebi İçin İzlenecek Hukuki Yollar
A) Sigorta Şirketine Başvuru (ZTS – Zorunlu Trafik Sigortası)
-
Kazaya neden olan aracın sigorta şirketine başvuru zorunludur.
-
Başvuru süresi genellikle 2 yıl olup, bu süre içinde sigortaya yazılı olarak başvurulmalıdır.
-
Ekspertiz raporu, fatura, fotoğraf, kazaya ilişkin tutanak ve kimlik bilgileriniz başvuruya eklenmelidir.
B) Tahkim Komisyonu Başvurusu
-
Sigorta şirketi talepleri eksik karşılar veya ödeme yapmazsa, Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapılabilir.
-
Avantajı: Daha hızlı, masrafsız ve genellikle 4-6 ay içinde sonuçlanır.
C) Asliye Hukuk Mahkemesi’nde Tazminat Davası
-
Sigortadan ve karşı taraflardan istenen tazminat ödenmezse, mahkemeye başvurulabilir.
-
Görevli mahkeme: Asliye Hukuk Mahkemesi
-
Dava süresi: Ortalama 1-2 yıl
-
Deliller: Trafik kazası tutanağı, kusur raporu, bilirkişi raporu, sağlık raporları, SGK belgeleri, tanık beyanları.