UYAP Vatandaş Portalında Hangi İşlemler Gerçekleştirilebilir?
Giriş
Adalet sisteminin dijitalleşmesiyle birlikte, vatandaşların mahkeme ve icra süreçlerine erişimi hızlanmış ve kolaylaşmıştır. Bu dönüşümün en somut yansımalarından biri UYAP Vatandaş Portalıdır. UYAP Vatandaş Portalı, yargı süreçlerinin şeffaflaştırılması, hak arama özgürlüğünün artırılması ve zaman/maliyet tasarrufu sağlanması bakımından önemli bir dijital platform haline gelmiştir. Peki, UYAP Vatandaş Portalı’nda vatandaşlar hangi işlemleri gerçekleştirebilir? Bu makalede hem mevzuat dayanaklı hem uygulama odaklı şekilde UYAP Vatandaş Portalı üzerinden yapılabilecek işlemler kapsamlı olarak ele alınacaktır.
1. UYAP Vatandaş Portalı Nedir?
UYAP (Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi), Türkiye’de yargı teşkilatının dijital altyapısını oluşturan, mahkemeler, icra müdürlükleri, savcılıklar ve adli birimler arasında veri entegrasyonu sağlayan bir elektronik sistemdir.
UYAP Vatandaş Portalı ise, vatandaşların kendi davaları ve icra takipleriyle ilgili işlemleri adliyeye gitmeden, 7/24 internet üzerinden takip edebileceği, bilgi alabileceği ve başvuru yapabileceği bir portaldır.
Güvenlik, hız ve şeffaflık ilkeleriyle çalışan bu sistemin hukuki altyapısı; 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu, 7201 sayılı Tebligat Kanunu ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na dayanmaktadır.
2. UYAP Vatandaş Portalında Yapılabilen Başlıca İşlemler
Aşağıda, UYAP Vatandaş Portalı’nda vatandaşların erişebileceği başlıca işlemler detaylı şekilde listelenmiştir.
a) Dava Dosyası Sorgulama
Vatandaşlar, tarafı oldukları ya da vekili bulundukları tüm dava dosyalarını UYAP Vatandaş Portalı üzerinden sorgulayabilir.
-
Esas numarası, mahkemesi, dosya safahatı, son işlemler, duruşma tarihi ve dava konusu bilgilerine erişilebilir.
-
Karar ve ara kararlar görüntülenebilir.
-
Dosya içeriğindeki belgeler indirilebilir.
b) İcra Dosyası ve Takip Sorgulama
Tarafı olunan ya da vekili bulunulan icra dosyalarının tüm detaylarına ulaşmak mümkündür.
-
Takip numarası, alacak/borç tutarları, yapılan işlemler ve ödeme bilgileri görülebilir.
-
İcra müdürlüğü işlemleri hakkında güncel bilgi edinilebilir.
c) Elektronik Tebligat (e-Tebligat) Görüntüleme
UYAP sistemiyle entegre e-Tebligat uygulaması sayesinde,
-
Mahkeme ve icra birimleri tarafından gönderilen tüm tebligatlar dijital ortamda alınır.
-
e-Tebligat’lar kanunen fiziki tebligat kadar bağlayıcıdır ve düzenli kontrolü önemlidir.
d) Mahkeme Kararı ve Duruşma Tarihi Öğrenme
-
Davalara ilişkin verilen nihai kararlar ve ara kararlar portal üzerinden görüntülenip indirilebilir.
-
Duruşma tarihleri ve saatleri, hangi mahkeme salonunda görüleceği gibi bilgiler takip edilebilir.
e) Harç ve Masraf Ödeme
-
Dava ve icra dosyalarına ilişkin harç ve masraf ödemeleri sistem üzerinden online olarak yapılabilmektedir.
-
Ödeme dekontları dijital olarak alınabilir.
f) Tapu ve Nüfus Kayıt Bilgisi Sorgulama
-
Dava süreçlerinde, tarafların tapu ve nüfus kayıtlarına erişim mümkündür.
-
Tapu senedi ve nüfus aile kaydı gibi belgeler, yalnızca ilgili mahkeme kararı veya dava ile bağlantılı olarak erişilebilir.
g) Belgelerin Görüntülenmesi ve İndirilmesi
-
Dosya kapsamındaki tüm resmi belgeler, dilekçeler, bilirkişi raporları ve mahkeme kararları PDF formatında indirilebilir.
-
Bu belgeler, resmi işlemlerde ve başka kurumlara sunumda kullanılabilir.
h) Avukat Atama ve Vekaletname Gönderme
-
Portal üzerinden avukat atama işlemi yapılabilir.
-
Elektronik imza veya mobil imza ile vekaletname gönderimi mümkündür.
i) Bilgi Edinme Başvuruları
-
Yargısal süreçlere ilişkin bilgi edinme talepleri UYAP üzerinden yapılabilir.
-
Başvurunun yanıtı yine dijital ortamda alınır.
j) Başvuru ve Talep İşlemleri
-
Mahkemeye yeni dilekçe göndermek,
-
Bilirkişi atanmasını talep etmek,
-
Dosya kapak örneği istemek gibi birçok başvuru online şekilde yapılabilir.
k) Dosya Arşivi ve Tarihçesi
-
Dava veya icra dosyalarının tüm geçmiş işlemleri ve arşivi görülebilir.
-
Yapılan her işlem, tarih sırasına göre takip edilebilir.
l) İstatistik ve Analiz Raporları
-
Vatandaşlar, kendi dosyalarıyla ilgili sistem üzerinden istatistiksel bilgi ve analiz raporlarına ulaşabilir.
3. UYAP Vatandaş Portalı’nda İşlem Yapmanın Avantajları
-
Zamandan ve maliyetten tasarruf: Adliyeye gitmeden, günün her saati işlem yapabilme imkanı.
-
Şeffaflık: Yargı süreçlerinin tüm aşamaları şeffaf şekilde takip edilebilir.
-
Resmi belgeye hızlı erişim: Karar ve tebligatların kaybolma riski yoktur; ihtiyaç duyulduğunda kolayca erişilir.
-
Hukuki güvenlik: Her adım elektronik olarak kayda alınır; işlemler resmi niteliktedir.
-
Hak kayıplarının önlenmesi: Elektronik tebligatlar anında görüntülenebilir ve hak düşürücü süreler kaçırılmaz.
4. UYAP Vatandaş Portalı’nda İşlem Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Kimlik ve şifre güvenliği sağlanmalı, üçüncü kişilerle paylaşılmamalıdır.
-
Portal üzerinden yapılan başvuru ve taleplerin sonucunun düzenli takibi önemlidir.
-
e-Tebligatların hukuki sonuçları nedeniyle günlük kontrol edilmesi gerekir.
-
Sistem üzerinden indirilen belgelerin üçüncü kişilerle paylaşımında KVKK ve veri güvenliği açısından dikkatli olunmalıdır.
5. Hukuki Dayanaklar
-
5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu: Elektronik işlemlerin hukuki geçerliliği,
-
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu: Elektronik ortamda dava takibi ve işlemler,
-
7201 sayılı Tebligat Kanunu: Elektronik tebligat,
-
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu: Veri güvenliği,
-
Adalet Bakanlığı Yönetmelik ve Genelgeleri.
UYAP üzerinden yapılan her işlem, ilgili yasal düzenlemeler çerçevesinde geçerli ve bağlayıcıdır.
6. Sıkça Sorulan Sorular
Tüm dosyalarımı UYAP üzerinden görebilir miyim?
Tarafı veya vekili olduğunuz, gizlilik kararı olmayan tüm dosyalarınızı görebilirsiniz.
Elektronik tebligatın hukuki geçerliliği var mı?
Evet, e-tebligat usulüne uygun yapılırsa fiziki tebligat gibi geçerlidir.
UYAP üzerinden başvuru yaptığımda yanıtı nasıl alırım?
Başvuru veya dilekçenizin cevabı sisteme yüklenir ve elektronik bildirim olarak tarafınıza ulaşır.
Portalda yapılan işlemler resmi midir?
Evet, UYAP’tan yapılan işlemler ve indirilen belgeler resmi nitelik taşır.
7. Sonuç ve Değerlendirme
UYAP Vatandaş Portalı, modern yargılamanın vatandaşlara ulaşan en pratik ve şeffaf yüzü olarak işlev görmektedir. Dava ve icra takibinden, belge indirmeye; elektronik tebligattan ödeme işlemlerine kadar birçok hizmet dijital ortamda ve hukuki güvenceyle sunulmaktadır.
Hukuki süreçlerde UYAP Vatandaş Portalı’nı etkin ve düzenli kullanmak, hak kaybı yaşanmaması ve hızlı sonuç alınması açısından büyük avantaj sağlar.
Vatandaşlar, UYAP ile yargı dünyasına bir tıkla ulaşabilir, hak arayışında teknolojinin sunduğu tüm olanaklardan faydalanabilir.
Hukuk Fakültesi Öğrencisi Gamze Akbulut