Online Yorumlarla Ticari İtibarın Zedelenmesi: Google Yorumlarına Karşı Dava Açılabilir mi?

I. Giriş

Dijital çağda işletmelerin en önemli varlıklarından biri çevrimiçi itibarıdır. Google Haritalar, Instagram yorumları, Yelp, Ekşi Sözlük, Şikayetvar gibi mecralarda yapılan yorumlar, potansiyel müşterilerin kararını doğrudan etkiler hâle gelmiştir.

Ancak bu yorumların:

• Gerçek dışı olması,
• Küfür, hakaret veya karalama içermesi,
• Bilinçli olarak ticari itibarı zedelemeyi hedeflemesi
  halinde, hukuki sorumluluk gündeme gelmektedir.

Peki, Google yorumlarına karşı dava açmak mümkün müdür?
Bir işletme, marka veya doktor, kötü niyetli yorumlara karşı nasıl korunur?

II. Türk Hukukunda Ticari İtibarın Korunması

1. TTK m.55 – Haksız Rekabet Tanımı

Türk Ticaret Kanunu madde 55:

“Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve diğer satış yöntemleri ile… başkalarını kötüleyici açıklamalar ve davranışlar haksız rekabet oluşturur.”

Bir işletme hakkında gerçeğe aykırı, aşağılayıcı ve itibar zedeleyici yorumlar:

• Ticari itibarı sarsar,
• Müşteri kaybına neden olur,
• Rekabet avantajını ortadan kaldırır.

Dolayısıyla Google Yorumları, doğrudan TTK kapsamında haksız rekabet eylemi sayılabilir.

2. TTK m.56 – Dava Hakları

Haksız rekabet mağduru olan kişi:

• Fiilin tespitini,
• Yasaklanmasını (yorumun kaldırılması),
• Düzeltme yayınlanmasını,
• Tazminat talep edebilir.

 Yetkili mahkeme: Ticaret mahkemesi
Zamanaşımı: 1 yıl

III. Kişilik Haklarına Saldırı ve TMK m.24-25

Gerçeğe aykırı ve saldırgan yorumlar yalnızca ticari zarar değil, kişilik hakkı ihlali de doğurur.

Özellikle:

• Doktorlar, diş hekimleri,
• Avukatlar,
• Estetik merkezleri,
• Eğitim kurumları gibi bireysel itibarı öne çıkan mesleklerde yorumlar daha ciddi sonuçlar doğurabilir.
•  TMK m.24:

“Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırılan kişi, hâkimden bu saldırıya son verilmesini, etkilerinin ortadan kaldırılmasını isteyebilir.”

•  TMK m.25:

Kişi ayrıca manevi tazminat da talep edebilir.

IV. Hangi Yorumlar Hukuka Aykırıdır?

Yorum Türü	Hukuki Durumu
Gerçek dışı, iftira niteliğinde	Haksız rekabet + kişilik hakkı ihlali
Hakaret, küfür içeriyor	TCK m.125 – Hakaret suçu
Ticari sırları ifşa ediyor	TCK m.239 – Ticari sırra ilişkin suç
Sistematik kötüleme (bot hesaplar)	TTK m.55 – Organize haksız rekabet
Eleştiri sınırları içinde ama olumsuz	Hukuka uygun

Unutulmamalıdır ki: Her olumsuz yorum hukuka aykırı değildir.
“İlgi görmedim, hizmet yavaştı” gibi beğeni bildiren içerikler düşünce özgürlüğü kapsamında değerlendirilir.

V. Google Yorumlarının Kaldırılması Süreci

1. Google’a Doğrudan Başvuru

• Yorumun altındaki üç noktaya tıklanır → “Şikayet Et” seçeneğiyle içerik incelenmesi talep edilir.
• Google’ın içerik politikalarına aykırı (nefret söylemi, müstehcenlik, aldatıcılık, spam) olan yorumlar silinebilir.

2. Noter İhtarnamesi ile Kişiye Uyarı

Yorum yapan kişi belliyse:

• Noter aracılığıyla ihtar gönderilerek içeriği kaldırması istenir.

3. Erişim Engeli Kararı (5651 sayılı Kanun)

• Sulh Ceza Hâkimliği’ne başvurularak erişim engeli talep edilir.
• Yorumun kaldırılması, gizlenmesi, anonimleştirilmesi istenebilir.

4. Ticaret Mahkemesinde Haksız Rekabet Davası

• TTK m.56 uyarınca açılır.
• İçeriğin kaldırılması + maddi-manevi tazminat talep edilir.

VI. Ceza Hukuku Boyutu

1. TCK m.125 – Hakaret

• Küfür, aşağılama, küçük düşürme içeren yorumlar suçtur.

Ceza: 3 aydan 2 yıla kadar hapis

2. TCK m.267 – İftira

• İşletmenin yalan yere dolandırıcılıkla, sahtekârlıkla suçlanması

Ceza: 1 yıldan 4 yıla kadar hapis

VII. Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay Yaklaşımı

 Anayasa Mahkemesi:

İfade özgürlüğü ile kişilik hakları arasında denge kurulması gerektiğini vurgular.
(Yeni AYM Kararı, B.No: 2020/45)

 Yargıtay 11. HD:

“Gerçeğe aykırı internet yorumları haksız rekabet niteliğindedir. Ticari itibarın zarar görmesi halinde tazminata hükmedilir.”

VIII. Pratikte Karşılaşılan Örnekler

• Sahte müşteri hesaplarıyla 1 yıldız verip spam yapan rakip firma
• Eski çalışan tarafından hakaret içerikli yorum bırakılması
• Klinik, avukatlık bürosu gibi hizmet işletmelerinin sistematik karalanması

 Bu tarz durumlarda en etkili yöntem:
Eş zamanlı olarak içerik kaldırma talebi + tazminat davası + erişim engeli kararıdır.

IX. Ne Yapmalı?

✅ Önlem:

• Tüm dijital yorumlar günlük takip edilmeli
• Yorum yapanlar tespit edilmeli (IP, kullanıcı adı, zaman)
• Ekran görüntüsü ve URL delil olarak saklanmalı

✅ Müdahale:

• Google’a şikâyet
• Noter ihtarnamesi
• Sulh Ceza Hâkimliği’ne başvuru
• Ticaret Mahkemesi’nde tazminat davası
• Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusu

X. Sonuç

Google yorumları işletmelerin çevrimiçi itibarı üzerinde ciddi etkiye sahiptir. Ancak gerçeğe aykırı, saldırgan veya karalayıcı yorumlar hukuken yaptırıma tabidir.

Bu durumlarda Türk Ticaret Kanunu, Türk Medeni Kanunu, Türk Ceza Kanunu ve 5651 sayılı Kanun’un sunduğu çok yönlü hukuki yollar mevcuttur. Ancak her durumun somut olarak değerlendirilmesi gerektiğinden, uzman bir avukattan danışmanlık alınması büyük önem taşır.

Stj.Öğr.Esmanur AKTAŞ