Estonya e-Residency Programı ile Şirket Kurarak Oturum Almak Mümkün mü?-İstanbul Avukat
Avrupa’nın dijital öncüsü olarak anılan Estonya, devlet hizmetlerini dijitalleştirme konusundaki başarılarıyla küresel düzeyde dikkat çeken bir Baltık ülkesidir. Geliştirdiği e-Residency (dijital vatandaşlık) programı sayesinde dünyanın herhangi bir yerinde yaşayan bireyler, Estonya’da uzaktan şirket kurabilir, AB içi ticaret yapabilir ve küresel olarak işlerini yönetebilir hâle gelmiştir.
Bu bağlamda sıkça sorulan sorulardan biri şudur:
“Estonya e-Residency programı ile şirket kurarak oturum almak mümkün mü?”
Yani başka bir ifadeyle: “Sadece dijital kimlik alarak Estonya’da yaşamaya ve ikamet etmeye hak kazanabilir miyim?”
Bu yazıda, Estonya e-Residency sisteminin hukuki yapısı, şirket kurma süreci, vergi yükümlülükleri, oturum izniyle ilişkisi ve yatırımcılar açısından fırsatlar 2025 yılı güncel mevzuatı çerçevesinde incelenecektir.
1. e-Residency Nedir?
e-Residency, Estonya Cumhuriyeti tarafından 2014 yılında hayata geçirilen, dünya çapında bireylere verilen bir dijital kimlik ve kimlik doğrulama sistemidir. Bu program, Estonya vatandaşı olmayan kişilere:
-
Estonya’da dijital olarak şirket kurma,
-
AB içi fatura düzenleme,
-
Elektronik imza kullanma,
-
Online banka hesapları açma,
-
Estonya vergi sistemine entegre olma
gibi dijital avantajlar sağlar.
📌 Önemli Not:
e-Residency bir oturum izni DEĞİLDİR. Sahibi yalnızca Estonya’nın dijital sistemlerine erişim kazanır; fiziksel olarak Estonya’da yaşama hakkı elde etmez.
2. e-Residency ile Neler Yapılabilir?
✅ e-Residency Sahipleri:
-
Estonya’da OÜ (Limited) şirket kurabilir.
-
Bu şirket üzerinden AB içi ticaret yapabilir.
-
Gümrüksüz e-ticaret platformlarıyla entegrasyon kurabilir.
-
Estonya’daki vergi dairesine (EMTA) kayıt yaptırabilir.
-
Estonya menşeili online bankalar (Wise, Revolut vb.) ile işlem yapabilir.
❌ Yapılamayanlar:
-
Estonya’da oturma ve yaşama hakkı TANIMAZ.
-
Sağlık hizmetlerine erişim vermez.
-
Schengen vizesi yerine geçmez.
3. e-Residency ile Şirket Kurulumu: Hukuki Süreç
Estonya’da e-Residency sahibi bir kişi, OÜ (Osaühing) türünde bir şirket kurabilir. Bu, Türk hukukundaki Limited şirketin karşılığıdır.
🧾 Kurulum Aşamaları:
-
e-Residency dijital kartının alınması
-
Şirket isminin belirlenmesi
-
Ana sözleşme ve kurucu belgelerinin hazırlanması
-
Ticaret Siciline online başvuru (e-Business Register üzerinden)
-
Vergi kaydı ve gerekli izinlerin alınması
⏳ Süre:
-
Ortalama 1–3 iş günü
-
Kuruluş tamamen online yapılabilir.
4. Vergilendirme ve Mali Yükümlülükler
Estonya şirketleri için 2025 itibarıyla geçerli vergi oranları:
-
Kâr vergisi: %0 (yeniden yatırıma yönlendirilmişse)
-
Dağıtılmış kâr vergisi: %20
-
KDV (PVM): %20 (AB içi hizmetler için geçerli)
-
Gelir vergisi: %20 (şirket sahibine maaş ödenirse)
e-Resident olarak şirket sahibi olan kişiler, Estonya’daki muhasebe, vergi beyanı ve çalışan bildirimi yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır.
5. e-Residency Oturum Sağlar mı?
❌ Hayır. Estonya e-Residency Programı bir oturum izni vermez.
Bu konu Estonya Göçmenlik Kanunu ve İçişleri Bakanlığı açıklamalarıyla açıkça belirtilmiştir. e-Residency:
-
Dijital kimliktir.
-
e-Devlet hizmetlerine uzaktan erişim sağlar.
-
Yasal olarak fiziksel ikameti kapsam dışı bırakır.
Yani bir kişi Estonya’da şirket kurmuş olsa da, sadece bu gerekçeyle ülkede yaşama hakkı doğmaz.
6. Estonya’da Oturum Almak İçin Ne Yapılmalıdır?
Estonya’da gerçekten yaşamak isteyen e-Resident girişimciler, yatırımcı veya girişimci oturum iznine başvurmalıdır.
📌 Girişimci Oturumu Şartları (2025):
-
En az 65.000 Euro yatırım sermayesi
-
Gerçek ticari faaliyet (fatura, çalışan, ofis vs.)
-
İş planı ve mali tablolar
-
Sağlık sigortası ve sabıka kaydı
-
Estonya’da ikamet adresi
Bu koşulları sağlayan kişiler, 1 yıllık geçici oturum alabilir. 5 yıl kesintisiz yaşadıktan sonra daimi oturuma geçiş yapılabilir.
7. e-Residency ile Şirket Kurup Sonradan Oturum Alınabilir mi?
Evet, mümkündür. Sık uygulanan bir senaryo şöyledir:
-
Girişimci e-Residency ile Estonya’da şirket kurar.
-
Şirket aktif faaliyet gösterir (AB’ye satış, dijital hizmetler, e-ihracat vs.).
-
Belirli bir ciroya ve ticari başarıya ulaştıktan sonra, yatırımcı oturum izni için başvuru yapılır.
Bu senaryo, özellikle dijital nomadlar ve uzaktan çalışan girişimciler için cazip bir modeldir.
8. e-Residency Sahipleri Hangi Durumda Estonya’ya Vize Alabilir?
e-Residency sahibi biri, Estonya’da toplantı, denetim, iş görüşmesi veya ticari amaçlı bulunmak istiyorsa:
-
Schengen kısa süreli ticari vize (C tipi) için Estonya Konsolosluğu’na başvurabilir.
-
e-Residency kartı, vize başvurusunda bir destekleyici belge olarak gösterilebilir.
Ancak tek başına vize yerine geçmez.
9. Türkiye ile Karşılaştırmalı Durum ve Uyum
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup e-Residency sahibi olan bir kişi:
-
Türkiye’de şirketini kapatmadan Estonya’da şirket kurabilir.
-
Gelirlerini Estonya’da vergilendirip Türkiye’ye kâr transferi yapabilir.
-
Türkiye ile Estonya arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması mevcuttur.
Bu anlaşma, ticari kazançların aynı anda her iki ülkede vergilendirilmesini engeller.
10. Avantajlar ve Sınırlamalar
✅ Avantajlar:
-
Şirket kurma süreci hızlı ve tamamen dijital
-
AB içi ticaret yapma imkânı
-
%0 kurumlar vergisi (yatırıma yönlendirme durumunda)
-
Düşük maliyetli idare ve muhasebe
-
Türkiye’den yönetilebilir yapılar
❌ Sınırlamalar:
-
Oturum ve vatandaşlık hakkı doğurmaz
-
Fiziksel ofis gerekliliği (bazı sektörlerde)
-
Kişisel banka hesabı açmak zordur (şirket hesapları dışında)
-
Estonya’da yaşamayı planlayanlar ayrıca oturum izni almalıdır
Sonuç ve Değerlendirme
e-Residency, Estonya’nın dijitalleşme politikasının en başarılı çıktılarından biridir. Ancak, bu sistem yalnızca dijital şirket kurma ve yönetme avantajı sunmakta; fiziksel olarak Estonya’da yaşama veya çalışma hakkı vermemektedir.
Bununla birlikte, e-Residency programı bir “ön adım” olarak kullanılarak:
-
Şirket kurmak,
-
Ticaret hacmini artırmak,
-
Vergi uyumunu sağlamak,
-
Ardından yatırım temelli oturum izni almak
mümkündür.
Dolayısıyla Estonya’da yaşamak isteyen kişiler, sadece e-Residency ile değil; yatırımcı statüsünü sağlam temellere oturtarak yasal oturum başvurularına yönelmelidir.
About Post Author
