Letonya Yatırımcı Vizesi Nedir, Kimler Başvurabilir?
Letonya, Avrupa Birliği (AB) ve Schengen Bölgesi içinde yer alan, stratejik konumu ve girişimci dostu politikalarıyla dikkat çeken Baltık ülkelerinden biridir. Son yıllarda, yabancı yatırımcılara sağladığı basitleştirilmiş oturum izni prosedürleri, uygun vergi yapısı ve gelişen ekonomik ortamıyla Türkiye dahil birçok ülkeden yatırımcı için cazip bir rota hâline gelmiştir.
Bu çerçevede en çok merak edilen konulardan biri de Letonya Yatırımcı Vizesidir. Bu yazıda, 2025 yılı itibarıyla geçerli olan düzenlemeler çerçevesinde, Letonya’da yatırımcı vizesi nedir, kimler başvurabilir, hangi yollarla oturum hakkı kazanılır ve süreç nasıl işler? gibi temel sorulara yanıt verilecektir.
1. Letonya Yatırımcı Vizesi Nedir?
Yatırımcı vizesi; Letonya’ya belirli bir düzeyde ekonomik katkı sağlayacak şekilde yatırım yapan üçüncü ülke vatandaşlarına (örneğin Türk vatandaşlarına), oturum izni alma hakkı tanıyan özel bir vize türüdür.
Bu vize türü, Letonya Göçmenlik Yasası kapsamında düzenlenmiş olup, yatırım yapan bireyin ülkede ikamet etmesine, iş kurmasına, ailesiyle birlikte yaşamasına ve uzun vadede vatandaşlık başvurusu yapmasına olanak sağlar.
2. Hukuki Dayanaklar
Letonya Yatırımcı Vizesi’nin yasal dayanakları şunlardır:
-
Immigration Law of the Republic of Latvia (2003, amended 2022-2025)
-
Commercial Law of Latvia (2000)
-
Law on Taxes and Duties
-
Cabinet of Ministers Regulations No. 564 on the Procedure of Granting Residence Permits
Bu yasal düzenlemelere göre Letonya’da yatırım yaparak oturum izni alınabilecek çeşitli yollar belirlenmiştir.
3. Yatırım Yolları ve Gerekli Tutarlar (2025)
Letonya, yatırımcı vizesi almak isteyen yabancılara 3 temel yatırım yolu sunar:
a) Şirket Sermaye Yatırımı (Business Investment)
-
Mevcut bir Letonya şirketine ya da yeni kurulan bir şirkete en az 50.000 Euro sermaye yatırımı yapılması.
-
Şirketin yıllık cirosunun en az 10.000 Euro olması.
-
Yatırım yapılan şirketin en az bir Letonya vatandaşını istihdam etmesi gerekir.
b) Gayrimenkul Yatırımı (Real Estate Investment)
-
Letonya sınırları içinde en az 250.000 Euro değerinde bir taşınmaz mülk satın alınması.
-
Gayrimenkul üzerinde ipotek, haciz veya vergi borcu bulunmamalıdır.
-
Alım sırasında devlete 5.000 Euro değerinde sabit harç ödenir.
c) Devlet Tahvili veya Finansal Araçlara Yatırım
-
Letonya devletine ait özel tahvillere en az 250.000 Euro yatırım yapılması.
-
Bu tür yatırımlar üzerinden sabit getiri sağlanmasa da, karşılığında 5 yıl geçerli oturum hakkı verilir.
4. Kimler Başvurabilir?
Letonya yatırımcı vizesine başvurabilecek kişiler:
-
18 yaşını doldurmuş üçüncü ülke vatandaşları,
-
Sabıka kaydı bulunmayanlar,
-
Yatırım yapma ve bunu belgeleme yetisine sahip kişiler,
-
Geçerli bir sağlık sigortası olanlar,
-
Letonya’da konaklama adresi gösteren kişiler.
Buna ek olarak, başvuru sahibinin aile bireyleri de (eş ve 18 yaş altı çocuklar) aile birleşimi kapsamında oturum izni alabilir.
5. Oturum Süresi ve Yenileme
Letonya Yatırımcı Vizesi ile alınan oturum izni genellikle:
-
İlk etapta 5 yıllık geçici oturum izni (TRP) olarak verilir.
-
Her yıl ya da iki yılda bir yatırımın devam ettiğine dair beyan ile yenilenir.
-
5 yıl sonunda kalıcı oturum (PRP) başvurusu yapılabilir.
-
10 yıl sonunda vatandaşlık başvurusu hakkı doğar.
6. Başvuru Süreci ve Belgeler
📄 Gerekli Belgeler:
-
Pasaport (en az 6 ay geçerli)
-
Sabıka kaydı (apostilli)
-
Sağlık sigortası (AB uyumlu)
-
Yatırımı gösteren belgeler (gayrimenkul tapusu, şirket hissesi, banka dekontları)
-
Letonya’da konaklama beyanı
-
Dil yeterlilik şartı bulunmamaktadır
📝 Başvuru Aşamaları:
-
Yatırımın gerçekleştirilmesi
-
Online randevu alınarak Letonya Göçmenlik Dairesi’ne başvuru
-
Belgelerin incelenmesi ve ön onay
-
Biyometrik verilerin alınması
-
Oturum kartının verilmesi (yaklaşık 2–3 ay)
7. Haklar ve İmkanlar
Yatırımcı vizesi alan bireylerin Letonya’daki temel hakları şunlardır:
-
Letonya’da ikamet etme ve serbest dolaşım hakkı
-
AB/Schengen ülkelerinde 90 gün süreyle vizesiz seyahat
-
Şirket kurma, işletme ve hisse devri yapma hakkı
-
Kendi işyerinde çalışma ve maaş alma hakkı
-
Aile bireylerini Letonya’ya getirme hakkı
-
Uzun vadede vatandaşlığa başvurma hakkı
8. Dezavantajlar ve Sınırlamalar
-
Letonya’da fiilen yaşamayan, sadece yatırım yapan kişilere daha sınırlı sosyal haklar verilir.
-
Sağlık hizmetlerinden tam anlamıyla yararlanmak için ek sigorta gerekir.
-
Yatırımı sürdüremeyen kişiler, oturum iznini kaybedebilir.
-
Sürecin tümü Letonca veya İngilizce belgeler gerektirdiği için profesyonel danışmanlık alınması önerilir.
9. Vergi ve Finansal Yükümlülükler
Letonya’da yatırımcı olarak şirket kurduysanız:
-
Kurumlar vergisi: %20
-
KDV: %21
-
Gelir vergisi: %20
-
Temettü vergisi: %10–20 arası
Ancak, Letonya ile Türkiye arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması mevcuttur. Bu sayede, iki ülkede de aynı kazanç üzerinden tekrar vergi ödenmesi engellenebilir.
10. Vatandaşlık Sürecine Giden Yol
Yatırımcı vizesi ile Letonya’da en az 5 yıl ikamet eden kişi:
-
Kalıcı oturum hakkı alabilir.
-
Letonya vatandaşlığı için başvuru yapabilir.
-
Vatandaşlık için Letonca dil yeterliliği ve Letonya Anayasası bilgisi sınavı gerekir.
Letonya, çifte vatandaşlığa çok sınırlı ölçüde izin verir. Türkiye ile bu konuda bireysel başvuru üzerinden özel değerlendirme yapılmaktadır.
Sonuç ve Değerlendirme
Letonya Yatırımcı Vizesi; AB’ye açılan kapı arayan yatırımcılar için oldukça avantajlı ve erişilebilir bir göç modeli sunmaktadır. Özellikle düşük sermaye barajı, hızlı süreç yönetimi ve yatırım çeşitliliği sayesinde Letonya, yabancı girişimciler için öne çıkan bir lokasyon hâline gelmiştir.
Ancak başvuru sürecinde:
-
Yatırım belgelerinin eksiksiz hazırlanması,
-
Letonya’daki hukuki prosedürlerin dikkatle yürütülmesi,
-
Vergi, şirket, gayrimenkul ve oturum konularında profesyonel destek alınması
hayati önemdedir.