Litvanya’da Şirket Kurarak Oturum Almanın Şartları Nelerdir?-Avukat Ferhat Kule
Litvanya, Avrupa Birliği içinde yatırımcı ve girişimcilere sunduğu düşük vergiler, hızlı işlem süreçleri ve görece düşük yaşam maliyetleriyle dikkat çeken bir Baltık ülkesidir. Avrupa’daki stratejik konumu, AB ve Schengen üyeliği, ve e-çözümlerle dijitalleşmiş bürokrasisi sayesinde birçok yabancı girişimci Litvanya’da iş kurmayı ve bu sayede oturum izni kazanmayı tercih etmektedir.
Litvanya’da şirket kurarak oturum izni (Temporary Residence Permit – TRP) alma süreci, hem yabancı yatırımcılara hukuken tanınan bir hak hem de göç politikasının ekonomik boyutunu oluşturan önemli bir araçtır.
Bu makalede, Litvanya’da şirket kurma suretiyle oturum izni almanın hukuki dayanakları, başvuru şartları, şirket türleri, gerekli belgeler, vergi ve sosyal güvenlik yükümlülükleri, aile birleşimi, uzatma ve vatandaşlık süreci ayrıntılı biçimde ele alınacaktır.
1. Hukuki Dayanak ve Genel Çerçeve
Litvanya’daki yabancılar hukukuna göre (Aliens Law – Lietuvos Respublikos įstatymas dėl užsieniečių teisinės padėties), belirli bir sermaye ile şirket kuran ve aktif faaliyet yürüten yabancı yatırımcılar, oturum iznine başvurma hakkına sahiptir.
Bu hak, AB dışı ülke vatandaşları için geçerlidir ve aşağıdaki mevzuata dayanır:
-
Law on the Legal Status of Aliens
-
Order of the Minister of the Interior on Investment-Based TRP
-
State Tax Inspectorate (VMI) düzenlemeleri
-
Sodra (Sosyal Güvenlik Kurumu) bildirimleri
-
Litvanya Göçmenlik Dairesi (Migration Department – MIGRIS) usulleri
2. Hangi Şirket Türü Uygundur?
Yabancı girişimciler için en uygun ve yaygın şirket türü:
✅ UAB – Uždaroji Akcinė Bendrovė (Limited Şirket)
-
Türk limited şirketine benzeyen yapıdır.
-
Minimum sermaye: 1.000 Euro
-
Ancak oturum için önerilen sermaye genellikle 28.000 Euro ve üzeridir.
-
Kuruluş süresi: ortalama 3–7 iş günü
-
Tüzel kişilik statüsü kazandırır.
Şirket kurulumu, Litvanya Ticaret Sicili (Register of Legal Entities) üzerinden yapılır.
3. Oturum İzni Almak İçin Şartlar Nelerdir?
Litvanya’da şirket kurarak oturum izni alabilmek için başvuru sahibinin aşağıdaki şartları taşıması gerekir:
🔹 1. Şirket Kurucusu veya Ortağı Olmak
-
En az %25 oranında hisse sahibi olunmalıdır.
-
Hissedarlar arasında yer almak yeterli değildir; yönetici (director) konumunda olunması gerekir.
🔹 2. Şirketin Aktif Faaliyette Olması
-
Şirketin gerçek ticari faaliyet yürütüyor olması gerekir.
-
Fatura kesiyor, müşteri veya tedarikçi ilişkileri sürdürüyor olmalı.
🔹 3. Sermaye Şartı
-
Şirketin öz sermayesinin en az 28.000 Euro olması önerilir.
-
Bu tutarın banka dekontlarıyla belgelenmesi istenir.
🔹 4. Yerli İstihdam Şartı
-
Şirketin en az 1 Litvanya vatandaşı ya da oturum sahibi yerli işçi istihdam etmesi gerekir.
-
Bu kişi tam zamanlı ve sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmalıdır.
🔹 5. Yasal Adres ve Muhasebe Hizmeti
-
Şirketin Litvanya sınırları içinde yasal adresi olmalıdır.
-
Bir muhasebeciyle anlaşma yapılmalı ve aylık beyannameler sunulmalıdır.
4. Gerekli Belgeler ve Başvuru Süreci
Başvurular Litvanya Göçmenlik Dairesi (Migration Department – MIGRIS) üzerinden online olarak yapılır. Ardından belgeler şahsen teslim edilir.
📄 Temel Belgeler:
-
Geçerli pasaport
-
Şirket kuruluş belgeleri (Articles of Association, Shareholder Register)
-
Şirketin faaliyet belgesi ve vergi numarası (VMI)
-
İş planı
-
Yatırılan sermayeyi gösteren banka dekontları
-
İstihdam edilen kişinin iş sözleşmesi ve sosyal güvenlik kaydı (Sodra)
-
Sabıka kaydı (apostilli)
-
Litvanya’da geçerli sağlık sigortası
-
Kalacak yer bilgisi (kira kontratı)
⏳ Süreç:
-
Başvuru sonrası değerlendirme süresi: 30–90 gün
-
Başvuru onaylanırsa ilk etapta 1 yıllık geçici oturum kartı (TRP) düzenlenir.
-
Her yıl uzatılabilir.
5. Oturum İzni Sahiplerinin Hakları
Litvanya’da şirket kurarak oturum alan kişiler şu haklara sahiptir:
-
Fransa’da ikamet etme hakkı
-
Şirket üzerinden gelir elde etme ve kar payı alma
-
Çalışma hakkı (sadece kendi şirketi bünyesinde)
-
Aile birleşimi başvurusunda bulunma
-
Sosyal güvenlik sistemi kapsamına girme (sağlık, emeklilik, vs.)
-
AB içinde kısa süreli serbest dolaşım hakkı (Schengen)
6. Aile Birleşimi Hakkı
Oturum izni sahibi girişimciler:
-
Eşleri,
-
18 yaş altı çocukları için
aile birleşimi kapsamında oturum izni başvurusu yapabilir.
Aile bireyleri, eğitim ve sağlık hizmetlerinden faydalanabilir. Eşler, Litvanya’da yasal olarak çalışabilir.
7. Vergisel ve Sosyal Güvenlik Yükümlülükleri
🧾 Vergisel Sorumluluklar:
-
Kurumlar Vergisi: %15 (küçük işletmelerde %5)
-
KDV (PVM): %21
-
Gelir Vergisi: %20
-
Temettü Vergisi: %15
🏥 Sosyal Güvenlik (SODRA):
-
Şirket sahibi, kendisi ve işçileri adına SODRA’ya kayıt yaptırır.
-
Sağlık hizmetlerinden yararlanma, emeklilik primi, doğum ve aile yardımları gibi sosyal haklara erişim sağlanır.
8. Oturumun Uzatılması ve Daimi Statü
Şirket faaliyetleri sürdükçe ve yıllık belgeler güncel şekilde sunuldukça oturum izni her yıl uzatılabilir.
📌 Daimi Oturum (Permanent Residence)
-
En az 5 yıl kesintisiz yasal ikamet sonrası daimi oturum başvurusu yapılabilir.
-
Litvanca dil sınavı ve entegrasyon kriterleri aranır.
-
Daimi oturum sahipleri, sosyal yardımlar ve bazı haklar açısından vatandaşlara yakın statüye sahiptir.
9. Vatandaşlık Hakkı
Daimi oturum sonrasında, belirli şartlarla Litvanya vatandaşlığına başvuru yapılabilir.
Ancak dikkat edilmesi gereken husus: Litvanya çifte vatandaşlığa izin vermemektedir.
Türk vatandaşının Litvanya vatandaşlığına geçmek istemesi durumunda, Türk vatandaşlığından çıkması gerekir (istisnalar dışında).
10. Reddedilme Nedenleri ve Hukuki Başvuru
Başvuru aşağıdaki nedenlerle reddedilebilir:
-
Şirketin faaliyette olmaması
-
Sahte yatırım/sözde faaliyet iddiası
-
Belgelerin eksikliği
-
Sabıka kaydı
📌 İtiraz Süreci:
-
Göç Dairesi kararına karşı 14 gün içinde idari itiraz yapılabilir.
-
Ret halinde Litvanya Mahkemelerinde yargı yoluna başvuru mümkündür.
-
Avukat aracılığıyla yapılan başvuruların olumlu sonuçlanma oranı yüksektir.
Sonuç ve Değerlendirme
Litvanya’da şirket kurarak oturum izni almak mümkündür ve AB içinde girişimcilik temelli ikamet isteyen kişiler için cazip bir yoldur. Ancak bu sürecin başarılı olabilmesi için:
-
Şirketin gerçek bir faaliyete dayanması,
-
Belgelerin eksiksiz ve zamanında sunulması,
-
Vergi ve sosyal yükümlülüklerin yerine getirilmesi
gereklidir.
Süreç boyunca profesyonel danışmanlık alınması, hem red riskini azaltır hem de süreci hızlandırır.
About Post Author
