E-2 Vizesi ve EB-5 Vizesi Arasındaki Farklar Nelerdir?

Amerika Birleşik Devletleri’nde yatırım yoluyla ikamet veya göçmenlik statüsü elde etmek isteyen yabancı yatırımcılar için iki önemli seçenek bulunmaktadır: E-2 Yatırımcı Vizesi ve EB-5 Göçmen Yatırımcı Vizesi. Her iki vize türü de yabancı sermayenin ABD ekonomisine yönlendirilmesini teşvik etmekle birlikte, hukuki statü, yatırım tutarı, haklar ve başvuru süreci bakımından ciddi farklılıklar içerir.

Bu makalede, E-2 ve EB-5 vizeleri arasındaki temel farklar; yasal dayanakları, yatırım şartları, oturum hakları, vatandaşlık imkânları, başvuru süreçleri ve stratejik seçim kriterleri detaylı biçimde incelenecektir.

---

1. Vize Türü ve Hukuki Statü

Açıklama:

• E-2 vizesi, göçmen olmayan vize statüsündedir. ABD’de geçici olarak ikamet etme ve çalışma hakkı sağlar. Ancak bu vize, ABD vatandaşı olma sürecine doğrudan geçiş sağlamaz.

• EB-5 vizesi ise göçmen vize türüdür. Yatırımcının ve ailesinin Green Card elde etmesini sağlar ve bu süreç sonunda ABD vatandaşlığına geçiş imkânı sunar.

---

2. Vatandaşlık Şartı ve Uyruk Sınırlaması

E-2 Vizesi:

• Yalnızca ABD ile Ticaret ve Dostluk Anlaşması (Treaty of Commerce and Navigation) imzalamış ülkelerin vatandaşları başvurabilir.

• Türkiye bu anlaşmaya taraftır, dolayısıyla Türk vatandaşları E-2 vizesine başvurabilir.

EB-5 Vizesi:

• Tüm ülke vatandaşları başvurabilir.

• Çin, Hindistan ve Vietnam gibi ülkeler için kotalar nedeniyle başvuru süresi daha uzun olabilir.

---

3. Yatırım Tutarı

Not:

• EB-5 için yatırım miktarı doğrudan yasada belirlenmiştir ve yıllık enflasyonla güncellenmektedir.

• E-2 için yatırım miktarı daha esnektir; ancak iş planı, sektörel analiz ve istihdam yaratma potansiyeli doğrultusunda değerlendirilir.

---

4. İstihdam Yaratma Zorunluluğu

EB-5 başvurularında bu 10 kişilik istihdamın belgelenmesi USCIS açısından kritik önemdedir. E-2’de ise doğrudan bir sayı öngörülmemekle birlikte, tek kişilik (yalnızca yatırımcıya kazanç sağlayan) işletmeler genellikle red sebebidir.

---

5. Oturum ve Çalışma Hakları

---

6. Vize Süresi ve Uzatma

E-2 Vizesi:

• Genellikle 2 ila 5 yıl süreyle verilir,

• Her girişte 2 yıl oturum tanınır,

• Şirket faaliyeti sürdüğü sürece sınırsız sayıda uzatılabilir.

EB-5 Vizesi:

• Önce iki yıllık koşullu Green Card (conditional permanent residence) verilir,

• İki yıl sonunda istihdam kanıtlanarak şartsız Green Card alınır.

---

7. Başvuru Süreci ve Zorluk Düzeyi

---

8. Yatırım Türleri

---

9. Vergi Mükellefiyeti

E-2 Vizesi:

• Yatırımcı statüsüne göre non-resident alien ya da resident alien kabul edilebilir,

• ABD’de geçirdiği gün sayısına göre küresel gelir beyanı gerekebilir.

EB-5 Vizesi:

• Green Card sahipleri, doğrudan ABD vergi mükellefi sayılır,

• Tüm dünya gelirleri beyan edilmelidir (Form 1040, FBAR vs.).

Vergisel yükümlülükler bakımından EB-5 vizesi daha kapsamlı ve karmaşıktır.

---

10. Vatandaşlık Yolu

E-2 yatırımcısı, başka bir göçmen vize (örneğin EB-1C, EB-5 gibi) ile geçiş yapmadıkça vatandaşlığa doğrudan başvuramaz.

---

SONUÇ

E-2 ve EB-5 vizeleri, yabancı yatırımcılara ABD’de yaşama, çalışma ve yatırım yapma imkanı tanır. Ancak aralarındaki temel fark, hukuki statülerinde ve yatırımcıya sağladıkları kalıcılıkta yatar:

• E-2, daha düşük yatırım tutarıyla hızlı sonuç alınan, ancak geçici bir oturum sağlar.

• EB-5, yüksek yatırım gerektiren ama Green Card ve vatandaşlığa giden yolu doğrudan açan bir sistemdir.

Her iki vize türünün avantajları, yatırımcının hedeflerine, finansal kaynaklarına ve oturum planlarına göre değişir.

Doğru vize türünün seçilmesi ve başvuru sürecinin yönetilmesi; göçmenlik hukuku, ticaret hukuku ve uluslararası vergi yükümlülükleri gibi çok katmanlı bir alanı kapsar. Bu nedenle mutlaka uzman bir göçmenlik avukatıyla birlikte hareket edilmesi önerilir.