E-2 Vizesi ile ABD’de İşletme Nasıl Devralınır ?
ABD, gelişmiş ekonomisi ve kurumsallaşmış hukuk sistemiyle yatırımcılar için cazip bir pazar olmaya devam etmektedir. Özellikle ABD ile yatırım anlaşması bulunan ülkelerin vatandaşları için tanınan E-2 yatırımcı vizesi, Amerika’da yasal olarak bir işletme kurma veya devralma ve uzun vadeli olarak oturum sağlama imkânı sunar.
Bu bağlamda, Türk vatandaşları, Türkiye ile ABD arasında geçerli olan ikili yatırım anlaşması sayesinde E-2 vizesine başvurma hakkına sahiptir. Türk yatırımcıların sıklıkla tercih ettiği yöntemlerden biri de halihazırda faaliyet gösteren bir işletmeyi devralmaktır.
Bu makalede, E-2 vizesi kapsamında ABD’de faaliyet gösteren bir şirketin devralınması süreci, hukuki ve pratik yönleriyle birlikte ayrıntılı olarak açıklanacaktır.
1. E-2 Vizesi Nedir? Hukuki Tanımı ve Kapsamı
📜 Hukuki Dayanak:
-
Immigration and Nationality Act (INA) §101(a)(15)(E)(ii)
-
8 CFR §214.2(e)
-
U.S. Department of State Foreign Affairs Manual (9 FAM 402.9)
E-2 vizesi, ABD ile yatırım anlaşması olan ülkelerin vatandaşlarının, ABD’de önemli ölçüde yatırım yaptığı bir işletmenin sahibi olarak ABD’ye gelip çalışmasına olanak tanır.
2. E-2 Vizesi ile İşletme Devralma Mümkün mü?
Evet. E-2 vizesi, hem yeni bir işletme kurarak hem de faal bir işletmeyi devralarak başvurulabilecek bir vizedir. Ancak devralınacak işletmenin aşağıdaki temel şartları karşılaması gerekir:
✔ Aktif ve işler bir işletme olmalı
İşletme hâlihazırda faaliyet gösteriyor olmalı; yalnızca fikrî haklar veya pasif yatırım (örneğin emlak alımı) bu kapsama girmez.
✔ Yatırım miktarı anlamlı ve risk altında olmalı
Yatırım, “substantial” (önemli) sayılacak düzeyde olmalı ve fonlar girişimci tarafından riske atılmış olmalıdır.
✔ İşletme marjinal olmamalı
Yalnızca yatırımcının geçimini sağlamaya yönelik işletmeler E-2 kapsamında uygun sayılmaz. İşletme ekonomik değer yaratmalı, başkalarına istihdam sağlamalıdır.
3. İşletme Devralırken Atılacak Hukuki Adımlar
A. Uygun İşletmenin Belirlenmesi
İlk aşama, E-2 kriterlerine uygun, aktif ve yasal olarak devredilebilir bir işletmenin tespitidir. Bu aşamada:
-
İşletmenin sektörü
-
Lokasyonu
-
Yıllık cirosu
-
Net kar durumu
-
Varlık durumu
-
Franchise olup olmadığı
gibi unsurlar değerlendirilir.
📌 Uzman tavsiyesi: ABD’de yerleşik iş broker’ları veya avukatlar aracılığıyla due diligence yapılmadan alım süreci başlatılmamalıdır.
B. Due Diligence (Hukuki ve Finansal İnceleme)
Devralınacak işletmenin:
-
Vergi geçmişi
-
İstihdam kayıtları
-
Lisans ve ruhsat durumu
-
Kira sözleşmeleri
-
Mahkeme ve icra kayıtları
-
Varlık borç dengesi
ayrıntılı şekilde analiz edilmelidir.
Bu süreçte, ticaret hukuku ve göçmenlik hukuku uzmanlarının birlikte çalışması önerilir.
C. Satın Alma Sözleşmesi (Purchase Agreement)
İşletme alımı için taraflar arasında detaylı bir satın alma sözleşmesi (Asset Purchase Agreement / Stock Purchase Agreement) düzenlenir.
Bu sözleşmede;
-
Satın alınacak varlıklar
-
Devir tarihi
-
Ödeme planı
-
Garanti ve taahhütler
-
Rekabet yasağı hükümleri
-
E-2 vizesi onayına bağlılık şartı (contingency clause)
gibi maddelere yer verilir.
📝 Önemli: Sözleşmede E-2 vizesinin alınamaması durumunda işlemin iptali ya da depozitonun iadesi gibi “çıkış mekanizmaları” mutlaka öngörülmelidir.
D. E-2 Yatırım Fonlarının “Riske Atılmış” Olması
USCIS ve konsolosluklar, yatırım fonlarının pasif şekilde değil, fiilen işin içine sokulmuş olmasını ister. Dolayısıyla:
-
Tüm satın alma bedeli ödenmiş olmalı
-
Kira sözleşmesi devralınmalı
-
Lisanslar başlatılmış olmalı
-
Çalışanlar işe alınmış olmalı
-
Envanter/ekipman alımı yapılmış olmalı
📌 Söz konusu harcamalar, E-2 başvurusunda “yatırımın ciddiyetini” ispat için kullanılır.
E. E-2 Başvurusunun Hazırlanması
E-2 vizesi için gerekli belgeler:
-
Form DS-160 (Vize Başvuru Formu)
-
DS-156E (E Vize Takip Formu)
-
Pasaport, biyometrik fotoğraf, evraklar
-
Şirket belgeleri (Articles of Organization, EIN, Operating Agreement)
-
Satın alma sözleşmesi ve ödeme belgeleri
-
İş planı (Business Plan) – 5 yıllık detaylı
-
İstihdam projeksiyonları
-
Finansal dokümanlar (banka transferi, ödeme fişleri vs.)
Başvuru ya ABD dışındaki konsolosluklardan (örneğin İstanbul/Ankara) ya da ABD içinde statü değişikliği yoluyla yapılabilir.
4. E-2 Vizesinin Özellikleri
-
Süre: Genellikle 2 yıl, sınırsız uzatılabilir
-
Eş ve çocuklar da vize alabilir
-
Eş, çalışma izni (EAD) alabilir
-
Çocuklar okula gidebilir ama 21 yaşına gelince hakları sona erer
-
E-2 statüsü Green Card vermez, ancak ileride EB-5 veya başka yollarla geçiş yapılabilir
5. Sık Yapılan Hatalar ve Riskler
❌ Pasif yatırım yapılması
Gayrimenkul alımı gibi faaliyetler E-2 vizesi için uygun değildir.
❌ İşletmenin marjinal olması
Sadece yatırımcıya geçim sağlayacak türde küçük işletmeler vize red sebebidir.
❌ Yetersiz belge sunulması
Satın alma sözleşmesi veya finansal belgelerde eksiklik, ret nedeni olabilir.
❌ Yetersiz iş planı
İyi hazırlanmış bir 5 yıllık iş planı, başvurunun en kritik belgelerindendir.
6. Başarı İçin Hukuki Stratejiler
✅ E-2 kriterlerine uygun bir işletme seçilmeli
✅ Şirket belgeleri, sözleşmeler ve lisanslar profesyonelce hazırlanmalı
✅ Yatırım fonlarının kaynağı belgelenmeli
✅ İş planı profesyonel şekilde hazırlanmalı
✅ Göçmenlik avukatı ve ticaret avukatı sürece eşzamanlı dahil olmalı
✅ Mümkünse E-2 tecrübeli muhasebeci ile çalışılmalı
7. E-2’den Green Card’a Geçiş Mümkün mü?
Evet. E-2 statüsü göçmen olmayan bir vize olsa da, aşağıdaki yollarla kalıcı oturum statüsüne (Green Card) geçilebilir:
-
EB-5 yatırımcı vizesi
-
ABD vatandaşı ile evlilik
-
EB-2 NIW (ulusal çıkar muafiyeti)
-
İşveren sponsorluğu (PERM – EB-3/EB-2)
Her durum ayrı analiz edilmelidir.
Sonuç
E-2 vizesi ile ABD’de işletme devralmak, Türk yatırımcılar için hem iş kurma hem de yasal oturum hakkı elde etmenin güvenli yollarından biridir. Ancak bu süreç, yalnızca ticari değil, aynı zamanda hukuki ve göçmenlik boyutları olan karmaşık bir sistemdir.
Başarılı bir E-2 vize başvurusu için;
-
İşletme seçimi
-
Satın alma sözleşmesi
-
Yatırım fonlarının aktarımı
-
Göçmenlik evraklarının hazırlanması
titizlikle yürütülmeli ve mutlaka uzman hukuk desteği alınmalıdır.
About Post Author
