Norveç’te Doğum Yoluyla Vatandaşlık Kazanma Şartları

1. Giriş

Norveç, jus sanguinis (kan bağına dayalı) prensibini benimseyen bir ülkedir. Bu nedenle, doğum yeri prensibi (jus soli) genellikle uygulanmaz ve sadece belirli istisnai durumlar altında geçerlidir. Bu makalede, Norveç’te doğum yoluyla vatandaşlık kazanmanın şartları, istisnai durumlar ve ilgili hukuki düzenlemeler ele alınacaktır.

2. Norveç’te Kan Bağına Dayalı Vatandaşlık (“Jus Sanguinis”)

1 Ocak 2020 itibariyle, Norveç vatandaşlık yasaları (Norwegian Nationality Act) ebeveynlerden birinin Norveç vatandaşı olması halinde, çocuğun otomatik olarak Norveç vatandaşlığı kazanacağını öngörmektedir. Daha önceki yasalar uyarınca sadece baba tarafından kan bağı aranırken, yeni yasa ile anne ya da baba fark etmeksizin bu hak tanınmaktadır.

2.1. Anne veya Babanın Norveç Vatandaşı Olması

Aşağıdaki durumlarda, çocuk otomatik olarak Norveç vatandaşlığını kazanır:

• Anne Norveç vatandaşıysa ve çocuk Norveç içinde veya dışında doğduysa,
• Baba Norveç vatandaşıysa ve anne ile evliyse, çocuk Norveç içinde veya dışında doğduysa,
• Baba Norveç vatandaşıysa ancak evlilik dışı bir ilişkiden doğmuşsa, babalığın resmen tanınması gerekir.

2.2. Evlat Edinme Yoluyla Vatandaşlık

• Norveç vatandaşı ebeveynler tarafından yasal olarak 9 yaşından küçük bir çocuk evlat edinildiğinde, çocuk otomatik olarak Norveç vatandaşlığı kazanır.
• 9 yaşından büyük çocuklar için vatandaşlık talebi bireysel olarak değerlendirilir.

3. Doğum Yerine Dayalı Vatandaşlık (“Jus Soli”) Uygulanıyor mu?

Norveç, doğum yeri prensibini (jus soli) genellikle uygulamayan bir ülkedir. Ancak, ebeveynleri bilinmeyen veya vatansız olan çocukların Norveç’te doğum yoluyla vatandaşlık kazanması mümkün olabilir.

Aşağıdaki durumlarda Norveç’te doğan bir çocuğa vatandaşlık verilebilir:

• Ebeveynleri vatansızsa ve Norveç hukuku uyarınca başka bir ülkenin vatandaşlığını alamıyorsa,
• Ebeveynlerin kimliği tespit edilemiyorsa ve çocuğun vatansız olduğu kanıtlanabiliyorsa.

4. Norveç Vatandaşlığının Kaybı

Norveç yasalarına göre, bir kişi doğduğu andan itibaren 22 yaşına kadar Norveç ile yeterli bağı bulunmazsa, vatandaşlığını kaybedebilir. Ancak, bu süre içinde yetkili mercilere başvurarak bağın devam ettiği ispatlanırsa vatandaşlık korunabilir.

5. Hukuki Mevzuat

Norveç’te vatandaşlık kazanma ile ilgili temel kanunlar şunlardır:

• Norwegian Nationality Act (Vatandaşlık Kanunu),
• Norwegian Immigration Act (Göç Kanunu),
• International Conventions on Statelessness (Vatansızlığa Karşı Uluslararası Sözleşmeler).

6. Sonuç

Norveç’te doğum yoluyla vatandaşlık kazanmanın temel kuralı kan bağı prensibine dayanmaktadır. Yani, ebeveynlerden birinin Norveç vatandaşı olması gerekmektedir. Ancak, istisnai olarak vatansız doğan çocuklara da vatandaşlık verilebilmektedir. Norveç’te vatandaşlık hukuku, uluslararası sözleşmeler ve insan hakları ilkeleri çerçevesinde şekillenmektedir.

Bu nedenle, Norveç’te vatandaşlık edinme veya kaybetme gibi hukuki konularla ilgili detaylı bir inceleme yapılması ve uzman bir hukukçuya danışılması önerilmektedir.