Polonya’da Daimi Oturum İzni Nasıl Alınır?

Polonya, Avrupa Birliği’nin (AB) en dinamik ekonomilerinden biri olup, yaşam standartları ve çalışma imkanları açısından birçok yabancı için cazip bir destinasyondur. Ülkede uzun süre yaşamak ve çalışma hakkına sahip olmak isteyen yabancılar için daimi oturum izni (zezwolenie na pobyt stały) almak oldukça önemlidir. Bu makalede, Polonya’da daimi oturum izni almak için gerekli şartlar, başvuru süreci, avantajlar ve önemli hukuki hususlar ele alınacaktır.

1. Polonya’da Daimi Oturum İzni Nedir?

Polonya’da daimi oturum izni, yabancı uyruklu kişilere süresiz olarak ülkede yaşama ve çalışma hakkı tanıyan bir statüdür. Geçici oturum izninden farklı olarak daimi oturum izni alan kişiler, çalışma izni olmadan çalışabilir ve Polonya’da sınırsız süreyle ikamet edebilirler.

Daimi oturum iznine sahip kişiler, Polonya’da sosyal güvenlik ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilir, ancak oy kullanma hakkına sahip değildirler. Bununla birlikte, belirli bir süre sonra Polonya vatandaşlığı başvurusunda bulunma hakkı elde edebilirler.

2. Daimi Oturum İzni Alma Şartları

Polonya’da daimi oturum izni almak için aşağıdaki şartlardan en az birini yerine getirmek gerekmektedir:

1. Polonya vatandaşının eşi olmak ve en az üç yıl evli kalmış olmak, ayrıca Polonya’da en az iki yıl geçici oturum izniyle ikamet etmek.
2. Polonya’da doğmuş olmak ve burada kesintisiz olarak beş yıl yaşamak.
3. Polonya kökenli olmak (Leh kökenli olduğunu resmi belgelerle kanıtlayanlar).
4. Polonya’da beş yıl süreyle aralıksız yasal olarak ikamet etmiş olmak ve bu süre zarfında geçici oturum izniyle bulunmuş olmak.
5. Mülteci statüsüne sahip olmak ve en az beş yıl boyunca Polonya’da ikamet etmiş olmak.
6. Polonya’da bilimsel araştırma yapan veya özel yetenekleri olan kişiler için istisnai durumlar.

Özellikle beş yıl kesintisiz ikamet şartı, başvuru sürecinde en çok karşılaşılan kriterlerden biridir. Bu sürede resmi olarak çalışmak, vergi ödemek ve sabıka kaydı olmamak gibi ek şartlar da değerlendirilir.

3. Başvuru Süreci

Polonya’da daimi oturum izni başvurusu, başvuru sahibinin Polonya’da yasal olarak ikamet ettiği bölgedeki Voivodluk Ofisi’ne (Wojewódzki Urząd) yapılır. Başvuruda aşağıdaki adımlar takip edilir:

1. Gerekli Belgelerin Hazırlanması:

   • Geçerli pasaport
   • Oturum izni başvuru formu
   • Biyometrik fotoğraf (güncel ve resmi gerekliliklere uygun)
   • Polonya’daki ikamet durumunu gösteren belgeler (kira kontratı, tapu, vs.)
   • Finansal durumu gösteren belgeler (maaş bordrosu, banka hesap dökümü)
   • Sabıka kaydı (Polonya ve ikamet edilen diğer ülkelerden alınmış)
   • Polonya’da geçici oturum izni süresince çalışıldığını veya eğitim alındığını gösteren belgeler

2. Başvurunun Yetkili Makama Teslim Edilmesi:

   • Voivodluk Ofisi’ne (Wojewódzki Urząd) şahsen başvuru yapılması gerekmektedir.
   • Başvuru sırasında biyometrik veri (parmak izi) kaydı alınır.

3. Başvurunun Değerlendirilmesi:

   • Polonya İçişleri Bakanlığı başvuruyu ortalama 6-12 ay içinde sonuçlandırır.
   • Süreç boyunca ek belge talep edilebilir veya başvuru sahibine mülakat yapılabilir.

4. Sonuç ve Oturum Kartının Teslimi:

   • Başvuru onaylandığında, başvuru sahibine Polonya’da süresiz oturum hakkı sağlayan “Karta Stałego Pobytu” verilir.
   • Red kararına karşı itiraz hakkı bulunmaktadır ve karara idari mahkemede itiraz edilebilir.

4. Daimi Oturum İzninin Avantajları

Polonya’da daimi oturum iznine sahip olmak, birçok avantaj sunar:

✅ Süresiz İkamet Hakkı: Geçici oturum izninden farklı olarak, yenileme gerektirmez.
✅ Çalışma Serbestliği: Çalışma izni olmadan her sektörde çalışılabilir.
✅ Aile Birleşimi Kolaylığı: Başvuru sahibinin eşi ve çocukları da oturum hakkı alabilir.
✅ Sosyal Haklar: Polonya’daki sağlık hizmetlerinden ve sosyal yardımlardan yararlanma hakkı.
✅ Schengen Serbest Dolaşımı: Polonya’da daimi oturum iznine sahip kişiler Schengen bölgesinde 90 gün süreyle vizesiz dolaşabilir.
✅ Vatandaşlık Başvurusu: Daimi oturum izniyle belirli bir süre yaşayan kişiler, Polonya vatandaşlığı için başvurabilir.

5. Önemli Hukuki Hususlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Daimi oturum izni sadece belirli kriterleri sağlayan yabancılara verilmektedir.
• Başvurunun eksiksiz ve doğru belgelerle yapılması sürecin hızlanmasını sağlar.
• Yanlış beyan, sahte belge sunma veya suça karışma gibi durumlar, başvurunun reddedilmesine ve kişinin Polonya’dan sınır dışı edilmesine neden olabilir.
• Beş yıl kesintisiz ikamet şartı gereklidir, ancak bu süre içinde uzun süre yurtdışında kalmak başvuruyu olumsuz etkileyebilir.
• Başvurunun reddedilmesi durumunda, İdare Mahkemesi’ne (Wojewódzki Sąd Administracyjny) itiraz hakkı vardır.

Sonuç

Polonya’da daimi oturum izni almak, uzun vadede ülkede yaşamak isteyen yabancılar için önemli bir adımdır. Bu izin, başvuru sahibine sınırsız çalışma ve ikamet hakkı tanırken, belirli bir süre sonra Polonya vatandaşlığı başvurusu yapma fırsatı da sunmaktadır. Ancak, başvuru süreci hukuki açıdan dikkatli bir şekilde yürütülmeli ve gerekli belgeler eksiksiz hazırlanmalıdır.

Polonya’da daimi oturum izni sürecinde hukuki destek almak isteyenlerin, Polonya’daki göçmenlik hukuku uzmanı avukatlara danışmaları önerilir.