Portekiz Vergi Sistemi ve Emeklilik: Hukuki ve Ekonomik Analiz
Giriş
Portekiz, Avrupa Birliği (AB) içinde hem bireyler hem de işletmeler için rekabetçi ve avantajlı bir vergi sistemi sunan ülkelerden biridir. Özellikle Altın Vize (Golden Visa) programı ve Oturma ve Vergi Teşvikleri (NHR – Non-Habitual Residency) gibi uygulamalarla, ülkeye yatırım yapmayı ve burada yaşamayı cazip hale getirmiştir. Bu makalede, Portekiz’in vergi yapısını, emeklilik sistemiyle ilişkisini ve hukuki çerçevesini inceleyerek, Portekiz’de yaşamayı veya yatırım yapmayı düşünen bireyler için kapsamlı bir rehber sunacağız.
1. Portekiz Vergi Sistemi: Genel Bakış
Portekiz vergi sistemi, doğrudan ve dolaylı vergiler olarak iki ana kategoride incelenir:
a) Gelir Vergisi (IRS – Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Singulares)
Portekiz’de kişisel gelir vergisi artan oranlı olup, 2024 yılı itibarıyla aşağıdaki şekilde uygulanmaktadır:
- 0 – 7.479 €: %14,5
- 7.479 – 11.284 €: %23
- 11.284 – 15.992 €: %26,5
- 15.992 – 20.700 €: %28,5
- 20.700 – 26.355 €: %35
- 26.355 – 38.632 €: %37
- 38.632 – 50.483 €: %43,5
- 50.483 – 78.834 €: %45
- 78.834 € ve üzeri: %48
Bunun yanında yüksek gelirli bireyler için ek vergiler uygulanabilir.
b) Kurumlar Vergisi (IRC – Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Coletivas)
Şirketler için standart kurumlar vergisi oranı %21’dir. Ancak Madeira ve Azor Adaları gibi özel bölgelerde %14,7 gibi daha düşük oranlar uygulanmaktadır.
c) Katma Değer Vergisi (IVA – Imposto sobre o Valor Acrescentado)
Portekiz’de KDV oranları şunlardır:
- Standart oran: %23
- Orta oran (gıda ve konaklama gibi bazı hizmetler için): %13
- Düşük oran (sağlık, ilaç, kitap gibi temel ihtiyaçlar için): %6
2. Portekiz’de Emeklilik ve Vergilendirme
Portekiz, emekliler için cazip bir vergi rejimi sunarak, özellikle yabancı emekliler için popüler bir destinasyon haline gelmiştir.
a) NHR (Non-Habitual Residency) Statüsü ve Emeklilik Gelirleri
Portekiz, NHR statüsü sayesinde yabancı emeklilere belirli vergi avantajları sunmaktadır. NHR avantajları şunlardır:
- 10 yıl boyunca belirli yabancı gelirler vergiden muaf tutulabilir veya sabit bir %10 oranında vergiye tabi tutulabilir.
- Portekiz dışında kazanılan emekli maaşları Portekiz ile çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması bulunan ülkelerden birinde vergiye tabi tutuluyorsa, Portekiz’de vergiden muaf olabilir.
b) Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Hakları
Portekiz’de emeklilik yaşı 66 yıl 7 ay olarak belirlenmiştir. Sosyal güvenlik primleri ise şu şekildedir:
- İşveren katkı payı: %23,75
- Çalışan katkı payı: %11
- Serbest çalışanlar için toplam katkı: %21,4
Portekiz’de asgari emekli maaşı 2024 itibarıyla 500-700 € arasında değişmektedir, ancak uzun süre sosyal güvenlik sistemine prim ödeyenler için bu rakam çok daha yüksek olabilmektedir.
3. Portekiz’de Vergi Anlaşmaları ve Hukuki Çerçeve
Portekiz, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları sayesinde birçok ülkeden gelen emekliler ve yatırımcılar için vergi avantajları sunmaktadır.
Öne çıkan ülkeler:
- Türkiye
- Almanya
- Fransa
- İngiltere
- Amerika Birleşik Devletleri
Portekiz’de vergi davaları, Vergi Mahkemeleri (Tribunais Fiscais) tarafından görülmektedir ve temyiz süreci Yüksek Vergi Mahkemesi (Supremo Tribunal Administrativo) nezdinde devam edebilir.
4. Portekiz’de Emeklilik ve Yatırımcılar İçin Avantajlar
Portekiz, yabancı emekliler ve yatırımcılar için şu avantajları sunmaktadır:
✅ Vergi Avantajları: NHR sistemi sayesinde 10 yıl boyunca avantajlı vergi oranları.
✅ Gayrimenkul Yatırımları: Portekiz’de gayrimenkul alan yabancılar için oturum izni kolaylıkları.
✅ Sağlık Hizmetleri: AB sağlık sistemine entegre ve uygun fiyatlı sağlık hizmetleri.
✅ Yaşam Kalitesi: Ilıman iklim, düşük yaşam maliyetleri ve güvenli yaşam koşulları.
Sonuç
Portekiz, emekliler, yatırımcılar ve dijital göçebeler için cazip vergi politikaları sunan bir ülke olarak öne çıkmaktadır. Özellikle NHR programı, çifte vergilendirme anlaşmaları ve vergisel teşvikler, Portekiz’i Avrupa’daki en avantajlı ülkelerden biri haline getirmiştir.
Ancak, Portekiz’de vergi ve emeklilik süreçleri oldukça teknik bir hukuki çerçeveye sahiptir. Bu nedenle, ülkede yaşamayı planlayan emekliler veya yatırımcılar, hukuki danışmanlık almadan karar vermemelidir.
About Post Author
