Portekiz’de Oturma İzni ve Gayrimenkul Satın Alma: Hukuki Süreç ve Güncel Düzenlemeler
Giriş
Portekiz, Avrupa Birliği’nin en cazip yatırım destinasyonlarından biri haline gelmiş olup, özellikle Golden Visa programı sayesinde yabancı yatırımcılar için cazip fırsatlar sunmaktadır. Son yıllarda yapılan yasal değişikliklerle birlikte oturma izni ve gayrimenkul satın alma süreçleri yeniden şekillenmiştir. Bu makalede, Portekiz’de oturma izni almanın yolları, gayrimenkul edinme süreçleri ve bu süreçlere ilişkin güncel hukuki düzenlemeler ele alınacaktır.
1. Portekiz’de Oturma İzni Türleri
Portekiz’de oturma izni almak isteyen yabancılar için çeşitli yollar bulunmaktadır. Başlıca oturma izni türleri şunlardır:
a) Golden Visa (Altın Vize) Programı
Golden Visa, belirli yatırım şartlarını sağlayan üçüncü ülke vatandaşlarına Portekiz’de oturma izni veren bir programdır. Bu program sayesinde, yatırımcılar beş yıl boyunca Portekiz’de ikamet edebilir ve Schengen Bölgesi’nde serbest dolaşım hakkına sahip olabilirler.
Golden Visa İçin Kabul Edilen Yatırım Seçenekleri:
- Fon yatırımı: En az 500.000 Euro değerinde Portekiz yatırım fonlarına yatırım yapmak.
- Araştırma yatırımları: Bilimsel ve teknolojik araştırmalara 500.000 Euro yatırım yapmak.
- Kültürel ve sanatsal projelere yatırım: Kültürel mirasın korunmasına yönelik 250.000 Euro yatırım yapmak.
- İstihdam yaratma: En az 10 tam zamanlı çalışanı olan bir işletme kurmak.
Önemli Not: 2023 yılı itibarıyla Portekiz hükümeti, gayrimenkul yatırımı yoluyla Golden Visa başvurularını kabul etmeyi durdurmuştur.
b) D7 Vizesi (Pasif Gelir Vizesi)
D7 Vizesi, pasif geliri olan ve Portekiz’de yaşamak isteyen kişilere yönelik bir oturma izni türüdür. Bu vize türü, emekliler ve yurt dışından düzenli kira, maaş veya faiz geliri elde eden kişiler için uygundur. Başvuru sahiplerinin yıllık en az 9.840 Euro (asgari Portekiz asgari ücretinin 12 katı) gelir gösterme zorunluluğu bulunmaktadır.
c) D2 Vizesi (Girişimci Vizesi)
D2 Vizesi, Portekiz’de bir iş kurmak veya mevcut bir işletmeyi devralmak isteyen yabancılara yöneliktir. İş planının sağlam olması ve ekonomik katkı sağlayacak bir girişim olması gerekmektedir.
d) Çalışma ve Aile Birleşimi Vizeleri
Portekiz’de yasal olarak çalışan bireyler ve Portekiz vatandaşı ile evli olan kişiler, aile birleşimi kapsamında oturma iznine başvurabilirler.
2. Portekiz’de Gayrimenkul Satın Alma Süreci
Portekiz, yabancı yatırımcıların gayrimenkul satın almasına izin veren ülkelerden biridir. Ancak, Golden Visa programında yapılan değişikliklerle birlikte, yalnızca oturma izni almak için gayrimenkul satın alma süreci sona ermiştir. Buna rağmen, oturum iznine ihtiyaç duymayan veya bireysel yatırım yapmak isteyenler için Portekiz hâlâ cazip bir pazar sunmaktadır.
a) Portekiz’de Gayrimenkul Satın Alma Aşamaları
- Pazar Araştırması: Alıcılar, konum ve bütçe doğrultusunda uygun bir mülk belirlemelidir. Lizbon, Porto ve Algarve en popüler bölgeler arasındadır.
- Portekiz Vergi Numarası (NIF) Alınması: Yabancı alıcılar, mülk satın almadan önce bir Portekiz vergi numarası almak zorundadır.
- Ön Sözleşme (Contrato de Promessa de Compra e Venda – CPCV): Alıcı ve satıcı arasında ön anlaşma imzalanır ve genellikle satış fiyatının %10-30’u kadar depozito ödenir.
- Hukuki İnceleme: Avukat aracılığıyla mülkün tapu kaydı, borç durumu ve ruhsat durumu kontrol edilmelidir.
- Tapu Devri (Escritura Pública de Compra e Venda): Noter huzurunda imzalanan tapu devriyle birlikte mülkün mülkiyeti alıcıya geçer.
- Kayıt İşlemleri: Yeni sahibin tapu kaydı ve vergi dairesine bildirim yapılması gerekmektedir.
b) Portekiz’de Gayrimenkul Alımında Vergiler ve Masraflar
Portekiz’de gayrimenkul satın alırken çeşitli vergiler ve yasal masraflar bulunmaktadır:
- IMT (İletişim Vergisi): Mülkün değerine bağlı olarak %0-8 arasında değişir.
- Damga Vergisi: Satış bedelinin %0,8’i kadar ödenir.
- Noter ve Avukat Ücretleri: 1.000 – 3.000 Euro arasında değişebilir.
- Yıllık Emlak Vergisi (IMI): Mülk değerinin %0,3 – 0,8’i arasında değişir.
3. Portekiz’de Oturma İzni ile İlgili Güncel Hukuki Düzenlemeler
- 2023 yılında yürürlüğe giren düzenlemeyle birlikte gayrimenkul satın alma yoluyla Golden Visa alma hakkı kaldırılmıştır. Ancak, D7 ve D2 vizeleri hâlâ yürürlüktedir.
- Portekiz hükümeti, yatırımcıların yönlendirilmesini teknoloji ve istihdam yaratan sektörlere kaydırmayı hedeflemektedir.
- Vergi avantajları sağlayan NHR (Non-Habitual Resident) statüsü, 2024 yılı itibarıyla yeniden gözden geçirilmiş olup, bazı avantajlar kısıtlanmıştır.
Sonuç ve Değerlendirme
Portekiz, Avrupa’da oturma izni almak isteyenler için hâlâ cazip bir destinasyon olmaya devam etmektedir. Ancak, Golden Visa programındaki değişiklikler nedeniyle yatırımcıların farklı vize türlerine yönelmesi gerekmektedir. Gayrimenkul yatırımı yapmak isteyenler için ise Portekiz, uzun vadede değer kazanan bir pazar olmaya devam etmektedir.
Oturma izni veya gayrimenkul yatırımı yapmadan önce, güncel yasal düzenlemeleri takip etmek ve bir hukuk danışmanından destek almak oldukça önemlidir.
About Post Author
