Yapı Ruhsatı Nedir?

Yapı ruhsatı, bir yapı inşaatına başlanabilmesi için gerekli olan resmi bir izindir. Yapı ruhsatı, belediye veya ilgili idarenin inşaat projesini onaylamasıyla verilir ve inşaatın belli kurallara uygun bir şekilde yapılmasını sağlar.

Yapı ruhsatı, imar planı ve yönetmelik hükümleri ile uyumlu olarak düzenlenir ve yapıların düzeni, şekli ve boyutlarına ilişkin düzenlemeler plan ve yönetmelik hükümlerinde belirtilir. Büyükşehir Belediyeleri kendi yöresel şartlarına uygun olarak Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliği gibi yönetmelikler düzenler. Yapıda yapılacak esaslı değişiklikler ve taşıyıcı unsurları etkileyen değişiklikler ruhsata tabidir ve ilave ruhsat alınması gerekebilir. Yapı ruhsatı, belediye sınırları ve belediye mücavir alan sınırları içinde belediyeler, dışında ise valilikler tarafından verilir.

3194 sayılı İmar Kanunu kapsamındaki tüm yapılar için belediye ya da valiliklerden yapı ruhsatı alınması zorunludur. İstisna olarak, devletin güvenlik ve emniyeti ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin ve savunması açısından gizlilik arz eden yapılarıdır. Kanundaki ifadesine göre; derz, iç veya dış sıva, boya, badana, dere, oluk, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması ve yönetmeliğe uygun olarak mahallin özelliklerine göre belediyelerce hazırlanacak imar yönetmeliklerinde belirtilecek taşıyıcı unsuru etkilemeyen diğer tadilatlar ve tamiratlar ruhsata tabi değildir.

Ruhsat Alma Şartları

Yapı ruhsatı almak için belediye veya valiliğe dilekçe ile müracaat edilir. Başvuru dilekçesinde tapu, mimari proje, statik proje, elektrik ve tesisat projeleri, resim ve hesapları, röperli veya yoksa ebatlı kroki eklenmesi gereklidir. Eğer bir eksik bulunmazsa başvuru tarihinden en geç 30 gün içinde yapı ruhsatı verilir. Eksik bulunursa eksikler başvuran kişiye yazı ile bildirilir. Bunlar tamamlandıktan 15 gün sonra yapı ruhsatı verilir.

Ruhsat Süresi

Ruhsat verildikten sonra yapıya 2 yıl içinde başlanması gerekir. Başlandığı halde, başlama süresi de dahil, 5 yıl içinde bitirilemezse ruhsat geçersiz hale gelir. Yeniden ruhsat alınması gerekir.

Ruhsatın yenilenmesi ve plan tadili esnasında ayrıca harç alınmaz. Ayrıca, inşaat sahasında artış olması, bağımsız bölümlerin brüt alanı ya da niteliğinde değişme olması durumunda yeniden hesaplama yapılarak tespit edilecek harçtan önceden ödenen harç miktarı çıkarılır. Ancak, yeni durumda hesaplanan harç tutarında azalma olması durumunda harç iadesi yapılmaz.

Ruhsat alma zorunluluğuna uyulmazsa yetkili idarelerce yapı tespit tutanağı düzenlenir ve yapı durdurulur. Verilen sürede imara aykırılıklar giderilmezse yapının yıkımına karar verilir. Yapı, inşa edildikten ve kullanıma başlandıktan sonra da esaslı tadilatlar yapılırsa tadilat ruhsatı alınması gerekir. Yapıda yapılacak olan tadilat işlemleri, örneğin bina içindeki bir duvarın yıkılması, bina çatısının yenilenmesi veya binaya ek yapılması gibi durumlar olabilir.

Tadilat ruhsatı, yapı sahibinin yapmak istediği değişiklikleri içeren bir proje ile belediyeye başvurması sonucunda alınır. Belediye, proje ile ilgili incelemeleri yapar ve uygun bulduğu takdirde tadilat ruhsatı verir. Tadilat işlemi sırasında, verilen ruhsatta belirtilen değişikliklerin dışına çıkılmaması gerekir. Aksi takdirde, tadilat ruhsatı geçersiz sayılabilir ve yapının sahibi yasal yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.