Kanada Öğrenci Vizesi İptali Hangi Durumlarda Olur?
Giriş
Kanada, dünyanın en çok tercih edilen uluslararası eğitim destinasyonlarından biridir. Ancak Kanada’da eğitim alabilmek için alınan öğrenci vizeleri (Study Permit), mutlak ve dokunulmaz haklar değildir. Kanada Göçmenlik, Mülteciler ve Vatandaşlık Dairesi (IRCC), yasal gerekçeler ve davranışsal ihlaller doğrultusunda bu izinleri iptal etme yetkisine sahiptir. Öğrenci vizesinin iptali, hem akademik kariyeri hem de oturum planlarını ciddi şekilde etkileyebilir.
Bu makalede, Kanada öğrenci vizesinin hangi hukuki, fiili ve davranışsal nedenlerle iptal edilebileceği, iptal süreçleri, itiraz yolları ve alınması gereken önlemler ayrıntılı biçimde ele alınacaktır.
1. Kanada Öğrenci Vizesinin Hukuki Statüsü
Immigration and Refugee Protection Act (IRPA)
-
Madde 29(2): Kanada’da geçici olarak bulunan kişilerin, belirlenen koşullara uygun hareket etme yükümlülüğü vardır.
-
Madde 40–41: Yanıltıcı beyan, belge sahteciliği veya yükümlülüklere aykırılık durumunda statü kaybedilebilir.
Immigration and Refugee Protection Regulations (IRPR)
-
Bölüm 220–222: Öğrenci izni ile ilgili yükümlülükler ve iptal gerekçeleri detaylı biçimde düzenlenmiştir.
2. Öğrenci Vizesi Hangi Durumlarda İptal Edilir?
1. Eğitim Kurumuna Devam Etmeme
Kanada’da öğrenci vizesi, yalnızca eğitim amacıyla verilen bir izindir. Vize sahibi:
-
Kayıtlı olduğu kurumda aktif öğrenci olmalıdır.
-
Akademik takvime uygun şekilde devam zorunluluğu vardır.
Devamsızlık, okulu bırakma, kaydın silinmesi veya izinli sayılmadan dondurma gibi hallerde vize otomatik olarak geçersiz hale gelebilir.
2. Tanınmamış Eğitim Kurumunda Öğrenim
Öğrenci izni yalnızca Designated Learning Institution (DLI) olan okullara kayıtlı kişiler için geçerlidir.
-
Eğer öğrenci DLI olmayan bir kuruma geçerse, vize amacıyla çeliştiği için statüsü iptal edilebilir.
-
Ayrıca, okulun DLI statüsünün sonradan kaldırılması halinde durumun IRCC’ye bildirilmesi ve öğrencinin statüsünü güncellemesi gerekir.
3. Sahte veya Eksik Belgelerle Başvuru
-
Kabul mektubunun sahte olması
-
Banka hesaplarının gerçeği yansıtmaması
-
Sponsor belgelerinde sahtecilik yapılması
-
Sağlık raporları veya sabıka kayıtlarında tahrifat
Bu gibi durumlar tespit edildiğinde IRCC, vizeyi iptal eder ve kişiye 5 yıla kadar Kanada’ya giriş yasağı uygulayabilir (IRPA m.40).
4. Yasa Dışı Çalışma veya Vize Şartlarına Aykırı Davranış
Öğrenci vizesi ile:
-
Haftada maksimum 20 saat (veya yeni düzenleme ile sınırsız – dönemsel uygulama) çalışma hakkı vardır.
-
Yaz tatili gibi dönemlerde tam zamanlı çalışılabilir.
Ancak:
-
Çalışma hakkı olmadan çalışmak
-
Yasa dışı işlerde yer almak
-
Kendi işini işletmek gibi durumlar tespit edilirse, öğrenci izni iptal edilir.
5. Göçmenlik Memurunun Denetiminde Verilen Yanıltıcı Beyanlar
Havalimanı kontrolünde veya sonradan yapılan IRCC denetimlerinde:
-
Gerçeğe aykırı beyanlar
-
Eğitim amacı dışında motivasyonlar (örneğin, mültecilik niyeti gizlemek)
-
Pasaport, banka, niyet mektubu uyuşmazlıkları
tespit edildiğinde göçmenlik görevlileri öğrenci vizesini iptal edebilir.
6. Kanada’da Suç İşlemek
Öğrenci vizesiyle Kanada’da bulunan bir kişi:
-
Herhangi bir adli vakaya karışırsa
-
Özellikle şiddet, hırsızlık, cinsel suçlar, uyuşturucu ticareti gibi suçlar işlerse
IRPA uyarınca sınır dışı edilir ve vizesi iptal edilir. Mahkeme kararı olmasa bile sınır dışı kararı verilebilir.
7. Sağlık Koşullarının Uygun Olmaması veya Toplum Sağlığını Tehdit
Başvuru sırasında sunulan sağlık raporları gerçeği yansıtmazsa veya daha sonra bulaşıcı ya da tehlikeli hastalıklar tespit edilirse, IRCC öğrenci vizesini iptal etme yetkisine sahiptir.
3. Vize İptal Süreci ve Yasal Bildirim
Vize İptali Süreci Şöyle İşler:
-
İhlal veya şüphe tespiti
-
IRCC tarafından yazılı bildirim (Notice of Procedural Fairness)
-
Öğrenciye savunma için süre tanınır (genellikle 30 gün)
-
Savunmaya göre ya vize iptal edilir ya da devam ettirilir
İptal sonrası öğrenci statüsünü kaybeder. Kanada’da kaçak duruma düşer.
4. Vize İptaline Karşı İtiraz ve Hukuki Korunma Yolları
Federal Court Judicial Review
Vize iptal kararı, IRCC’ye karşı Federal Mahkeme nezdinde yargısal denetime tabiidir.
Ancak bu bir temyiz değil, idari kararın hukukilik denetimidir. Karar keyfi ve gerekçesizse iptal edilebilir.
Restoration of Status Başvurusu
Vize iptali sonrası 90 gün içinde kişi statüsünü geri kazanmak için “restoration” başvurusu yapabilir.
Ancak bu sürede Kanada’yı terk etmemesi gerekir.
Yeni Öğrenci Vizesi Başvurusu
İptal gerekçesi teknik ya da geçici bir hata ise (örneğin okuldan geçici kaydın silinmesi), yeni bir kabul mektubu ile yeniden başvuru yapılabilir.
5. Önleyici Hukuki Tedbirler
Vize iptalini önlemek için aşağıdaki tedbirler alınmalıdır:
-
Kayıtlı ve aktif öğrenci statüsünü devam ettirme
-
DLI okul listesi güncellemelerini takip etme
-
Niyet mektubu ve belgelerin şeffaf ve doğru olması
-
Akademik performansa dikkat
-
Göçmenlik avukatı veya danışmanı ile periyodik durum değerlendirmesi yapılması
-
E-portal üzerinden IRCC güncellemelerinin takip edilmesi
6. Sık Karşılaşılan Örnek Senaryolar ve Yorumlar
Örnek 1: Devamsızlık Nedeniyle İptal
A, Kanada’da 1 yıllık bir kolej programına başlar ancak depresyon nedeniyle derslere devam etmez. Okul, IRCC’ye bildirim yapar. Vize iptal edilir. A, “restoration of status” başvurusunda bulunur ve psikolojik rapor ile gerekçelendirir.
Örnek 2: Sahte Banka Belgesi
Z, vize başvurusunda banka hesabında 25.000 CAD gösterir. Ancak IRCC banka ile iletişime geçer ve hesabın başka bir kişiye ait olduğunu tespit eder. Vize başvurusu iptal edilir ve kendisine 5 yıl Kanada’ya giriş yasağı konur.
Sonuç: Öğrenci Vizesi Bir Ayrıcalıktır, Sorumlulukla Sürdürülmelidir
Kanada’da eğitim görmek isteyen yabancı öğrenciler için öğrenci vizesi önemli bir fırsattır. Ancak bu hak, mutlak bir hak değildir; ciddi sorumluluklar getirir. Vize iptali, yalnızca eğitim durumu değil, genel göçmenlik yükümlülüklerine uyumla da doğrudan ilgilidir.
Bu nedenle, her öğrenci:
-
Statüsüne uygun davranmalı,
-
Belgelerini gerçek ve açık sunmalı,
-
IRCC ve okul bildirimlerine hassasiyet göstermeli,
-
Gerekirse profesyonel hukuki destek almalıdır.